متفرقه/شبهه4

 در مباحثه دانشجویی سؤال شد که اگر دو نفر مسلمان و غیر مسلمان نیاز به کمک داشته باشند، کدام اولی و مقدم هستند؟ دیگری پاسخ داد غیر مسلمان، چون با اخلاق‌ترند و دلیلش نیز دوستان او هستند. پاسخ چیست؟

 ابتدا دقت نمایید که صرف خوش اخلاق‌تر بودن چند دوست غیر مسلمان نسبت به چند دوست بد اخلاق مسلمان، به هیچ وجه دلیل موجهی برای خوش اخلاق‌تر دانستن غیر مسلمانان نسبت به مسلمانان نیست و این یک ضد تبلیغ القاء شده است که ریشه در فرهنگ قبل از انقلاب دارد. چرا که همیشه سعی کردند تا به مسلمین القاء کنند که غیر مسلمانان الزاماً پاک‌تر، راستگوتر، صادق‌تر و فنی‌تر هستند. در صورتی که اصلاً چنین نیست و تاریخ گواه بر این مدعا می‌باشد. بدیهی است که گروه‌های اقلیت در یک کشور همیشه آرام‌تر هستند، البته تا وقتی فرصت مناسب به دستشان بیاید، وگرنه بعید نیست که مانند اسرائیل شوند.

دلیل برای اثبات مدعا رفتار آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در دنیا و حتی نسبت به خودشان است که به رغم ادعای تمدن، اگر فرصت اندکی بیابند، یک دیگر را قتل عام می‌کنند، اموال هم را به غارت می‌برند و به نوامیس هم تجاوز می‌کنند و ...، جنگ‌های جهانی اول و دوم، جنایات قرون وسطا، ظلم‌های رنسانس تا امروز، جنگ‌های صلیبی اول و دوم و جنگ‌افروزی‌های بسیار وحشت‌انگیز و نیز لشکرکشی‌های پیاپی و ناامنی و فساد جهان امروز می‌باشد. از تهاجم ناجوانمردانه صرب‌های مسیحی به مسلمانان بوسنی گرفته تا جنایات صهیونیسم‌های مدعی یهودیت علیه مسلمانان و جنگ‌افروزی‌ها آمریکا در سرتاسر دنیا و به ویژه خاورمیانه و چپاول همه‌ی ملت‌های جهان و ... .

اما، ملاک «کمک» نیز مسلمانی و غیر مسلمانی نیست و ملاک تشخیص اولویت نیز رفتار دوستان نیست. بلکه ملاک اولیه «انسانیت» و وظایف انسانی است که البته اسلام بهتر از هر دیدگاه و مکتب دیگری آن را تبیین نموده و تعلیم داده و چارچوب‌هایش را نعیین نموده است و ملاک تشخیص اولویت نیز عقل است که اسلام به آن توصیه می‌نماید. لذا در تشخیص اولویت ابتدا شرط این است که نیاز چه کسی چیست و کدام یک اولی‌ است. به عنوان مثال اگر برای کسی حادثه‌ای پیش آمده که نیاز فوری به فریاد رسی دارد، مثلاً زیر آور مانده و نیاز کس دیگری نیز گرسنگی است و باید لقمه نانی به‌ آن رساند، بدیهی است که نفر اول اولیت دارد. خواه مسلمان باشد یا غیر مسلمان.

اما اگر هر دو در شرایط مساوی باشند و یک نیاز واحد داشته باشند، ایجاب «عقل و منطق» که اسلام نیز آن را توصیه می‌نماید، این است که ابتدا باید به خودی رسیدگی کرد. لذا اسلام می‌فرماید: اول خانواده، بعد اقربا، بعد عشیره، بعد هم شهری، بعد هم وطن ... و بدیهی است که در این دسته‌بندی‌ها، قرابت دینی جایگاه نخست را دارد. لذا اسلام می‌فرماید اگر کسی یتیم نیازمندی در میان اقربا دارد، وظیفه‌ی اول او رسیدگی به آن یتیم است.

بدیهی است کسی که به «خودی» ترحمی نداشته باشد، به غیر خودی به نحو احسن نخواهد داشت و آن چه در باره‌ی کمک به غیر خودی و اولویت او به هر بهانه‌ای بر زبان می‌آورد، فقط لفظ و لفاظی و یا تبلیغ و ضد تبلیغ می‌باشد.

x-shobhe.com