س (تهران): آیا امام زمان (عج) را میتوان دید - چگونه؟
یا اساساً رؤیت نمیشوند؟ این که آیا ما میتوانیم ایشان ببینیم یا خیر؟ با این که ایشان اساساً قابل رؤیت
هستند و یا موجودی نادیدنی میباشند، دو مقولهی کاملاً متفاوت است.
اگر منظور از «ما میتوانیم ببینیم» این است که هر کسی میتواند با اراده، تلاش،
عبادت و ...، به نقطهای یا جایی برسد که حتماً ایشان را زیارت کند، خیر. پس از
نواب خاص، یعنی پایان غیبت صغرا و آغاز غیبت کبری، دیگر باب دیدن بدین صورت که فقط
برای آن چهار نایب خاص ممکن بود، به طور کلی بسته شد. لذا آن حضرت علیهالسلام در
آخرین نامهی خود به آخرین نایب خاصش، علی بن محمد سمری (ره) میفرمایند:
«مَنِ الدَعی المُشاهِدة قَبلَ خُرُوج السُفیانی وَ الصَّیحَةِ، فَهُوَ کَذابٌ
مُفتَرٌ»
یعنی: [دیگر] تا قبل از خروج سفیانی و صحیهی آسمانی (که از علائم حتمی ظهور است)
هر کس ادعای مشاهدهی مرا بنماید، دروغگو و افترا زننده است.
ادعای مشاهده، یعنی کسی ادعا کند که «من میتوانم امام زمان را ببینم»، «من به خدمت
او خواهم رسید»، «دیدار او برای من میسر است» ... و خلاصه آن که میتوان هر وقت
خواستم، ایشان را مشاهده کنم. چنین ادعایی از ناحیهی هر کسی که باشد دروغ و افترا
است. یا اگر دروغگو و افترا زننده عمدی نباشد، دست کم به خاطر وهم و گمانش دچار
دروغ و افترا میشود. چنان چه مقام معظم رهبری فرمودند:
« اين توسلاتى كه در زيارات مختلف وجود دارد كه بعضى از اينها اسانيد خوبى هم دارد،
اينها بسيار باارزش است. و توسل، توجه، انسِ با آن بزرگوار از دور. اين انس به
معناى اين نيست كه حالا كسى ادعا كند كه من خدمت حضرت ميرسم يا صداى ايشان را
ميشنوم؛ ابداً اينجور نيست. غالب آن چه كه در اين زمينه گفته ميشود، ادعاهائى است
كه يا دروغ است، يا طرف دروغ هم نميگويد، تصور ميكند، تخيل ميكند. ما كسانى را
ديديم، آدمهاى دروغگوئى نبودند، اما خيال ميكردند، تخيل ميكردند؛ تخيلات خودشان
را به عنوان واقعيت براى اين و آن نقل ميكردند! نبايستى تسليم اينها شد.»
(18/4/1390)
اما این سخن یا عدم امکان مشاهده بر اساس اراده و عمل شخص، بدین معنا نیست که ایشان
قابل رؤیت نمیباشند و هیچ گاه و به هیچ وجه دیده نخواهند شد. ایشان نیز بشری هستند
مانند سایرین و مثل آنها روز زمین زندگی میکنند. چنان چه گفتهاند:
«یمشی فیالارض – روی زمین زندگی میکند» - «کاحد من الناس – مانند سایر انسانها»
- «یرونه – میبینیدش» - «و لا یعرفونه – ولی نمیشناسیدش». پس، باید دقت شود که
«غیبت»، در اصل غیبت از شناسایی است، نه این که آن موجود غیبی میشود و دیگر به هیچ
وجه قابل رؤیت نمیباشد. ما در روز شاید صدها و یا هزاران نفر را ببینیم، اما چون
نمیشناسیم، متوجه نمیشویم که چه کسی را دیدهایم و اگر یکی از آنها را نام ببرند
و بپرسند که آیا تا کنون فلانی را دیدهای، حتماً پاسخ منفی میدهیم. در صورتی که
ممکن است دهها بار او را دیده باشیم. چنان چه مقام معظم رهبری در باب این که
مهدویت و امام مهدی (عج) در فرهنگ شیعه شناخته شده است، فرمودند:
«... اينجور نيست كه بگويند كسى متولد خواهد شد، كسى به وجود خواهد آمد؛ نه، كسى
است كه هست، وجود دارد، حضور دارد، در بين مردم است. در روايت دارد كه مردم او را
مىبينند، هم چنانى كه او مردم را مىبيند، منتها نميشناسند. در بعضى از روايات
تشبيه شده است به حضرت يوسف كه برادران او را ميديدند، بين آنها بود، در كنار آنها
بود، روى فرش آنها راه ميرفت، ولى نميشناختند». (18/4/1390)
اما در باب این که چه کنیم ایشان را ببینیم؟ چنان چه بیان شد، ارادهی این دیدار یک
طرفه و از ناحیهی شخص ایشان است. اما باید دقت کنیم که اولاً اصل معرفت است و
دیدار نیز خوب است که با معرفت و محبت انجام شود. خیلیها حضرت علی علیهالسلام و
سایر ائمه (ع) را از نزدیک دیدهاند، اما ... . ثانیاً دقت کنیم که هر چند ما او را
نبینیم و یا ببینیم، اما نشناسیم، اما ایشان ما را میبینند و میشناسند، لذا باید
کاری کنیم که با دیدن ما خرسند شوند و از ما راضی باشند. باید یک شیعه و یک منتظر
واقعی باشیم.
مقام معظم رهبری: «انتظار ايجاب ميكند كه انسان خود را به آن شكلى، به آن صورتى،
به آن هيئت و خُلقى نزديك كند كه در دوران مورد انتظار، آن خُلق و آن شكل و آن هيئت
متوقع است. اين لازمهى انتظار است. وقتى بناست در آن دوران منتظَر عدل باشد، حق
باشد، توحيد باشد، اخلاص باشد، عبوديت خدا باشد - يك چنين دورانى قرار است باشد -
ما كه منتظر هستيم، بايد خودمان را به اين امور نزديك كنيم، خودمان را با عدل آشنا
كنيم، آمادهى عدل كنيم، آمادهى پذيرش حق كنيم. انتظار يك چنين حالتى را به وجود
مىآورد.» (18/4/1390)
در خاتمه فرمایشاتی از شخص آن حضرت (عج) را دربارهی چه باید کرد؟ نقل میشود. امید
است که توفیق یابیم:
الف - «ما را از ایشان دور نمیدارد، مگر آن دسته از کردارهای آنان که ما را ناپسند
و ناخوشایند است، و از آنان روا نمیداریم. (صحیفة المهدی، قیومی اصفهانی، 351)
ب – اگر چنان چه شیعیان ما – که خداوند توفیق طاعتشان دهد – در راه ایفای پیمانی که
بر دوش دارند هم دل میشدند، میمنت ملاقات ما از ایشان به تأخیر نمیافتاد، و سعادت
دیدار ما زودتر نصیب آنان می گشت. دیداری بر مبنای شناختی راستین (علی حق المعرفة)
و صداقتی از آنان نسبت به ما (و صدقها منهم بنا). همان مدرک
دقت شود که اولاً حضرت امام مهدی (عج) آن قدر شیعیانشان را دوست داشته و عزیز
میدارند که هر گاه نام «شیعیان ما» را میآورند، ابتدا آنها را دعا میکنند.
ثانیاً دقت کنیم که ایشان به غیر وفای به عهد، وحدت و هم دلی در این امر را فراهم
کنندهی زمینه و شرایط ملاقات بر شمردند. و ثالثاً بر دیدار با معرفت و شناخت و بر
اساس صدق تأکید نمودند.
x-shobhhe.com |