علامه سید محمد باقر درچه ای
در تأليف و تصنيف، عمده وقت نويسنده معمولاً براي يافتن مدارک و مأخذ
صرف مي شود، و علامه از مأخذ و منبع حافظه اعجاز انگيزش بهره مي گرفت و
مطلب را بسرعت تحليل کرده و رد مي شد.
لذا مدت کوتاهي پس از بازگشت از نجف به فکر تأليف افتاده و با آنکه فقط
حدود 7 سال به اين کار ادامه داد، آثار گرانبها و ارزشمندي از خود به
جاي گذاشت که اگر امروز بخواهند آن خطوط ريز دست نويس را تايپ کرده، به
چاپ برسانند، شايد به بيش از شصت جلد کتاب به قطع وزيري و هر يک حدود
ششصد صفحه بالغ شود.
مرحوم علامه فقط چند سال به طور جدي دست به کار نوشتن و تدريس شد، ولي
از سال 1310 قمري تا پايان عمر کمتر به نوشتن پرداخت؛ چرا که حوزه درسش
هر روز پر بار تر و پر جمعيت تر از روز قبل مي شد و تدريس دروس متعدد
(تمام رشته هاي حوزوي) اوقات او را تماماً پر کرده بود و زمان اندکي را
که به جاي مي ماند, طبق برنامه دقيق به جواب استفتائات، امور سياسي و
اجتماعي مي پرداخت و بنا به گفته خودش تمام هم و غمش را روي تربيت و
تعليم طلاب گذاشته بود.
آيت الله شهيد اشرفي اصفهاني فرمودند:
باعث نگراني و جاي سؤال است که چرا آثار
آيت الله العظمي سيدمحمدباقر درچه اي مهجور مانده است.
آثار به جاي مانده عبادت است از:
هيجده جلد که هر يک از اين مجلدات حجمي معادل ششصد تا هفتصد صفحه دست
نويس را شامل مي شود و مطالب آن با خط ريز به نگارش درآمده است، که مي
توان حدس زد، تمام مجلدات چاپي آن با قطع وزيري به بيش از شصت جلد بالغ
شود.