فصل دوم راهكارهای اجرای انتخابات
انتخابات ایران، حتی در كشورهای دموكراتیك غربی هم نظیر ندارد.
25- این وضعی كه انتخابات ریاست جمهوری در ایران دارد، حتی در
كشورهای دموكراتیك غرب هم این وضعیت نیست؛ چون در آن كشورها،
احزاب در مقابل هم صفآرایی میكنند و هر حزبی، اسم كسی را به
عنوان كاندیدا ذكر میكند. مردمی كه به آن كس رأی میدهند، در
حقیقت به آن حزب رأی میدهند و خیلیها آن كس را اصلاً نمیشناسند.
به هر جهتی، طرفدار این حزبند و انگیزههای گوناگون اقتصادی و سیاسی
و غیرسیاسی موجب میشود كه طرفدار فلان حزب باشند و به خاطر طرفداری
آن حزب، به كاندیدای آن تشكیلات رأی میدهند و خود آن كاندیدا را
هم اصلاً نمیشناسند.
در ایران، اینگونه نیست. در ایران، یكایك كسانی كه كاغذ رأی را
در صندوق میاندازند، آن شخص را میشناسند و به عنوان رئیس جمهور به
او رأی میدهند. این دوره، همینطور بود. دو دورة قبل هم كه من
رئیس جمهور بودم، همینگونه بود. دورة قبلش هم به همین شكل بود.
در همة این ادوار كه تا حالا پنج انتخاب رئیس جمهوری داشتهایمـ
مردم به كسی كه رأی دادند، خودشان او را شناختند و رأی دادند. پس،
در انتخاب دستگاه قانونگذاری، مردم مباشرتاً و مستقیماً دخالت
میكنند.
آگاهانهترین و آزادانهترین انتخابات در جمهوری اسلامی ایران است.
26- انتخابات آزاد برای تعیین رئیس جمهور كشور، در دنیا كمنظیر است.
آحاد مردم پای صندوقهای رأی میروند؛ بدون اینكه تبلیغات حزبی در
ذهن آنها اثر داشته باشد. یك نفر را كه شناختند، فهمیدند و تجربه
كردند، برای مدتی به ریاست جمهوری انتخاب میكنند. در كجای دنیا
چنین چیزی هست؟
در بعضی از كشورها كه انتخابات ریاست جمهوری به وسیلة احزاب وجود
دارد، مردم حتّی آن كاندیدای ریاست جمهوری را نمیشناسند! حزب
كاندیدایی را معرفی كرده، مردم هم چون به این حزب عقیده دارند،
یا دوست دارند، یا انگیزههای دیگری دارند، این كاندیدا را به عنوان
رئیس جمهور انتخاب میكنند؛ امّا در اینجا اینطور نیست. پس،
آزادانهترین انتخابات، مستقلترین مجلس، مردمیترین حكومت، در
جمهوری اسلامی است.
مشاركت در انتخابات كشور ما در مقایسه با كشورهای غربی، بینظیر است.
27- اصرار دارم تكرار كنم كه آنچه در این انتخاباتِ سی میلیونی برای
ملت ایران پیش آمد، ستارة درخشانی بر پیشانی ملت ایران شد. شما در
كدام یك از دموكراسیهای دنیا این را سراغ دارید كه هشتاد و هشت
درصد از حائزان شرایط در انتخابات طبق آماری كه به ما دادهاندـ
پای صندوقهای رأی حاضر بشوند؟
این كسانی كه در دنیا دم از حقوق مردم و دموكراسی و آزادی میزنند
و آن را به رخ این و آن میكشند و همه را متهم میكنند و هر كسی
كه با آنها همسو نباشد، به آنها انتقاد داشته باشد، به خودرأیی متهم
میكنند، مگر در انتخاباتشان چقدر از مردم شركت میكنند؟ من گفتم آمار
مقایسهای آوردند و انتخابات ما را با انتخابات دو دورة ریاست جمهوری
آمریكا و نیز با انتخابات انگلیس و دیگر كشورهای اروپایی مقایسه
كردند؛ دیدم كه هیچكدام اینطوری نیست؛ نه اینكه به این اندازه
نیست، نزدیك به این هم نیست؛ یعنی چهل و نه درصد، پنجاه درصد،
پنجاه و چهار درصد، شصت درصد بودند. اینها كجا و هشتاد و هشت درصد یا
هشتاد و نه درصد در كشور ما كجا؟ عدة زیادی از كسانی كه میتوانستند
در این انتخابات شركت كنند، شركت كردند و رأی دادند. همه هم به
كوری چشم دشمنان، به نظام رأی دادند.
در هیچ یك از كشورهای غربی، نمیتوانید چنین حضوری را ببینید
28- امروز شما ببینید ملت ایران در انتخاباتی كه مربوط به گزینش
رئیس جمهور است یعنی گزینش رئیس و مدیر امور اجرایی كشورـ و برای
آنها مهم میباشد، با درصد بالایی شركت كردند و رأی دادند كه من هر
چه نگاه كردم در این سالهای اخیر، در هیچیك از كشورهای غربی، در
انتخاباتی كه آنها خودشان بدان افتخار میكنند، چنین حضوری از مردم
مشاهده نشده است.
ملت ایران به دهانِ یاوهگویانی زد كه نظام جمهوری اسلامی را به
این متهم میكردند كه با مردم كاری ندارد و آرای مردم در آن نقشی
ندارد. ملت به آنها تودهنی زد و نشان داد كه نخیر، اگر شما
راهپیماییها را نمیبینید، اگر حاضر نیستید كه حضور مردم را در
صحنههای پرهیجان این انقلاب و این كشور ببینید، بیایید، این یك
نمونه و یك حضور آشكار و غیرقابل انكار را ببینید. جمهوری اسلامی،
این افتخار را دارد كه تصمیمگیری در آن، در مسایل مهمی از این
قبیل به عهدة مردم است. مردم، این امكان و این میدان را دارند و
نظام جمهوری اسلامی از آنها میخواهد كه در این میدان وارد بشوند و
حضور پیدا كنند و این حركت را انجام بدهند.
انتخابات ریاست جمهوری در ایران، نشانة مشروعیت سیاسی نظام است
29- مسألة اصلیای كه امروز در نظر مردم عرض كنم، مسأله انتخابات
است كه مسأله بسیار مهمی است. انتخابات را یك حادثة كوچك نگیرید.
همة انتخاباتهای كشور همینطور است؛ امّا انتخابات ریاست جمهوری
مهمتر است.
انتخابات ریاست جمهوری، مظهر آزادی و قدرت انتخاب و رشد ملت ایران
است. برای یك ملت ـ مثل بعضی از ملتهایی كه شما میبینید با همة
ادعایی كه دارند ـ ننگ است كه در انتخابات ریاست جمهوریاش، سی و
پنج درصد یا چهل درصد حایزان شرایط شركت كنند؛ پیداست كه مردم به
نظام سیاسی خود نه اعتماد دارند، نه اعتنا میكنند و نه امید دارند.
با بعضی از شهروندان آمریكایی، قبل از همین انتخابات اخیرشان
مصاحبه كرده بودند و گفته بودند كه به چه كسی رأی میدهید؟ گفته
بودند چه فایده، چه فرقی میكند؛ به هیچ كس! همینطور هم شد؛ عملاً
سی و چند درصد شركت كردند. در ایران اسلامی هفتاد درصد، هفتاد و پنج
درصد، هشتاد درصد واجدان شرایط شركت كردند؛ این خیلی افتخار است؛
این نشان دهندة آن است كه این ملت، سر پای خودش ایستاده و دارد
به مسائل خودش نگاه میكند و میخواهد در این مسأله تصمیم بگیرد.
در هیچ مقطعی، حتی دوران مصدق تا این حد آزادی نبوده
در هیچ مقطعی از رژیم پهلوی، آزادی موجود در جمهوری اسلامی یك روز
هم وجود نداشت و حتی در دوران مصدق كه به قول برخی دموكراسی
تحقق یافته بود، مجلس یك سال تعطیل بود و این شخص، همه اختیارات
قانونگذاری و اجرا را در خودش متمركز كرده بود، امّا امروز برخی كه
نمك جمهوری اسلامی را خوردهاند، بدون توجه بهاین واقعیات،
ناسپاسی میكنند ونمكدانمیشكنند.
هر كس آرامش فضای انتخابات را بر هم بزند، خائن است
30- در مورد آحاد مردم و چهرهها و شخصیتهای سیاسی، آنچه مهم است،
این است كه انتخابات باید در فضایی انجام بگیرد كه هم پرشور و
زنده و بانشاط باشد، هم آرام و متین باشد؛ یعنی شور و نشاط باشد،
امّا تشنج نباشد؛ متانت و آرامش و اطمینان و استقرار باشد؛ این فضای
مطلوب انتخابات است. هر كس اینطور عمل بكند، خدمت كرده است. هر
كس عكس این عمل بكند، یا مردم را نسبت به انتخابات بدبین كند، یا
آنها را از نتایج انتخابات ناامید كند، یا فضا را با شایعهپراكنی و
تهمتزنی و درگیریهای دروغین ملتهب بكند و از آرامش بیرون بیاورد،
خیانت كرده است؛ هر كس میخواهد باشد؛ این را همه بدانند.
مردم با دقت نگاه میكنند و در این قضایا دوستان و دشمنان و
خیرخواهان و بدخواهان خود را میشناسند. خیرخواه، آن كسی است كه فضا
را بانشاط و با شور نگه میدارد و در عین حال با حرفهای آرامشبخش
خود، فضا را برای انتخابات آماده میكند تا مردم بیایند و در انتخابات
شركت كنند. انشاءالله این انتخابات از انتخاباتهای قبلی هم بالاتر
و پرشورتر باشد و تعداد شركت كنندگان بیشتر باشند. آدمِ بدخواه و بددِل
كسی است كه اولا نیش میزند كه مردم را بدبین كند، بعد هم فضا را
ملتهب میكند؛ یعنی فضای تهمت، فضای بدبینی و فضای تشنج سیاسی
درست میكند؛ اینها بسیار بد است.
بعضی طرفدار این هستند كه همیشه دعوا وجود داشته باشد! چرا باید دعوا
باشد؟! یك ملت در سایة دعوای بین خود به جایی نمیرسد. یك ملت هر
چه میخواهد و هر آرزویی كه دارد، با اتحاد، با وحدت، با همدلی و با
همدستی به آن آرزوها میرسد. چرا بعضی همة تلاششان این است كه
دلها را با هم بد كنند؛ دلها را پر از كینة از هم بكنند و دایماً
علیه یكدیگر جو تهمت به وجود بیاورند؟! چه چیزی برای مملكت و ملت و
آینده و نظام به دست میآید، جز اینكه دستشان از حقایق و از صفا و
امانت و صداقت خالی است؟! میخواهند چیزی گفته باشند؛ اینطوری حرف
میزنند؛ اینطوری مینویسند! باید فضای كشور را به سمت همدلی پرنشاط
و پرشور پیش ببرند؛ وظیفة همه است.
خشونت و تشنج سیاسی به انتخابات لطمه میزند
31- انتخابات باید در فضای آرام و باصفا انجام بگیرد؛ دور از تشنج و
درگیری و فضای نفرت باشد. بدیهی است كه در همهجا نامزدهای
گوناگونی با آراء و عقاید و سلایق مختلفی هستند و مردم هم نگاه
میكنند و انشاءالله با شناسایی و با تدبّر انتخاب میكنند و رأی
خواهند داد. این كار باید در فضای آرام انجام بگیرد. این افتخار
ماست. ما چند روز قبل از این، بیست و یكمین سالگرد انقلاب را جشن
گرفتیم و چند روز بعد نیز بیست و یكمین انتخابات را در كشورمان برگزار
خواهیم كرد؛ این چیز كمی نیست؛ چیز خیلی مهمی است؛ حالا بنشینند
دیگران برای ملت ما غصه بخورند كه این كشور باید طرف دموكراسی
برود! دموكراسی چیست؟ اگر منظور از دموكراسی همین حضور و دخالت و
شركت و انتخاب مردم است، بفرمایید كجای دنیا چنین چیزی را سراغ
دارید؟! آن كسانی كه با پول و قدرت سیاسی آمریكاییها سالها بر این
مملكت حكومت كردند و همه چیز مملكت را ضایع كردند، آیا یك بار توفیق
پیدا كردند كه چنین انتخاباتی را در سرتاسر این كشور به وجود
بیاورند؟! بیست و یك انتخابات در بیست و یك سال؛ این شوخی است؟!
در تمام این آزمایشهای بیست و یك گانه، فضای این كشور تا امروز
اینطور بوده است؛ فضای آرام، فضای صمیمی.
شایعهسازان و تشنججویان، دست از سر مردم بردارند
32- من به این كسانی كه همینطور یك گوشه نشستهاند و فضا را با
تشنج سیاسی و با پر كردن از موهومات و شایعات خراب میكنند، نصیحت
میكنم كه دست از جان مردم بردارند؛ بگذارند مردم كار خودشان را
بكنند. نتیجة انتخابات هم هر چه بشود، همه قبول دارند. كسی از آحاد
مردم و از مسئولان كشور نخواهد گفت چرا نتیجة انتخابات این شد یا
این نشد؛ نه، آن آراء مردم است. بحمدالله در این كشور قانون محكم
است و معیار واضح قانون در مقابل چشم همه هست.
بعضی تلاش میكنند تا ذهن مردم را دچار تشنج كنند
33- فضای خشونت سیاسی و تشنج سیاسی و نفرت، به حال انتخابات مضرّ
است؛ یك عده را از عرصة حضور در انتخابات بیزار میكند؛ یك عده را
دچار تردید میكند؛ دلها را مرده میكند و امیدها را كم میكند. من
میبینم متأسفانه بعضیها با اظهارات خود در برخی از این نوشتجاتی
كه منتشر میشود، سعی میكنند فضای نفرت را بر جامعه حاكم كنند؛ این
یكی به جناح چپ بد میگوید، آن یكی به جناح راست بد میگوید؛
اینها كجا میروند؟! كجا دارید میروید و چه میخواهید؟! چیست این
تعبیراتی كه ساختهاند و غالباً هم اینها را دشمن در دهانشان گذاشته
و پرتاب كرده و یك عده آدم غافل حالا نمیگوییم مغرض؛ امّا
بعضیشان هم قطعاً مغرضندـ همینها را گرفتهاند و مرتب لب میجنبانند
و این حرفها را تكرار میكنند؟! چپ و راست چیست؟! این ملت، ملت
مسلمان و مؤمن و یكپارچهای است.
این ملت، با هم این انقلاب را به وجود آوردند؛ با هم بیست و یك
سال این نظام را حفظ كردند؛ با هم یك خطر بزرگ را در طول هشت سال
جنگی كه بر ما تحمیل شده بود، دفع كردند؛ بنابراین ملت باهماند؛
این دیواركشیها چیست؟! یك عده با یك نامی در گوشهای، یك عده با
یك نامی در گوشة دیگری، همینطور مردم را تكه تكه میكنند. البته
مردم هم نشان دادهاند كه به این حرفها اعتنایی ندارند؛ این هم
معلوم است. مردم راه خودشان را میروند؛ كار خودشان را میكنند؛ حالا
هم آنها بروند و كار خودشان را بكنند.
باید فضا، فضای آرامی باشد. بعضیها با اصرار بر اینكه قرار است
خشونت و تشنج بشود، ذهنها را دچار تشنج میكنند؛ نه، مردم چنین
قراری ندارند.
با آرام نگه داشتن فضای سیاسی، توطئه دشمن را خنثی كنید
34- مسائل كشور ما دو نوع است: مسائل عام و همیشگی و مسائلموسمی.
دشمن برای ضربه زدن به كشور و نظام اسلامی هماز وسایل عام و
همیشگی و هم از وسایل موسمی استفاده میكند. دشمن در هر فصلی
ملاحظه میكند كه چه كار باید كرد؛مثلا نزدیك فصل انتخابات چه كار
باید كرد. البته دشمن كه میگوییم، همیشه دستگاه جاسوسی آمریكا
نیست؛ گاهی سرنخ در دست آنهاست، امّا بازیگران كسانی هستند كه
گاهی خودشان همنمیفهمند بازی خوردهاند و دارند به اشارة دست چه
كسی حركت میكنند.
به نظر من آنچه كه امروز بیش از هر چیز مورد توجه آنهاست تا قبل
از انتخاباتی كه چند ماه دیگر در پیش داریمـ مسأله آفریدن التهاب
سیاسی است؛ مردم را از لحاظ سیاسی دچار التهاب كردن، نگران كردن،
سرگرم مسائل كوچك كردن، به جان همدیگر انداختن جناحها، مسائل
كوچك را بزرگ كردن، این جزو برنامههاست؛ میخواهند كاری كنند كه
فضای كشور، فضای تبآلود بشود. مبارزة با این برنامه، سعی در آرام
نگه داشتن فضای عمومی و فضای سیاسی كشور است. همه باید در این
جهت حركت كنند. به هیچ یك از حركات و اظهاراتی كه به معنای
التهابآفرینی باشد، نباید میدان داده بشود؛ بخصوص مطبوعات باید به
این نكته توجه كنند. دستگاههای مختلف و قوای سهگانه باید حیثیت،
شخصیت و حدود قانونی هم را هم حفظ كنند و همدیگر را تضعیف نكنند؛ كه
متأسفانه گاهی در گوشه و كنار چیزهایی در این زمینه دیده میشود.
البته به گمان زیاد، ناشی از غفلت است؛ امّا باید توجه داشت كه
اینغفلتها خیلی از اوقات در اختیار و مورد استفادة دشمنان
قرارمیگیرد.
انتخابات باید بدون كدورت و نفرت و بدگویی برگزار شود
35- توجه كنید كه ما در اوایل سال، انتخابات بسیار مهم ریاست جمهوری
را داریم. همه مراقب باشند هم مردم، هم مسئولان، هم عناصر
سیاسیـ كه بهانهها موجب چركین شدن دلهای مردم از یكدیگر نشوند.
انتخابات برگزار شود. رقابتهای انتخاباتی در جای خود صورت بگیرد.
مردم آزادانه رأی خود را در صندوقها بریزند؛ در حالی كه هیچگونه
نقار و نفرت و جدایی هم وجود نداشته باشد؛ این ممكن است. عدهای
تصور میكنند كه انتخابات بدون كدورت و نفرت و بدگویی به یكدیگر
امكان برگزاری ندارد؛ اینطور نیست؛ میتوان انتخابات سالم و پرشوری
برگزار كرد.
مردم با آرامش خود، به دشمن تو دهنی زدند
36- بحمدالله در طول این بیست و دو سال، همة انتخاباتهای ما در محیط
آرام برگزار شده است. كسانی كه از خارج از این مرزها میخواهند
خواست و ارادة شوم خودشان را بر این كشور و این مردم حاكم كنند،
اولا خواستهاند مردم در انتخابات شركت نكنند و انتخابات بیرونق
باشد؛ ثانیاً اگر انتخابات صورت میگیرد، با آشوب و دعوا و تنازع و
درگیری همراه باشد. امّا مردم در طول این بیست و دو سال هر وقت
انتخاباتی بوده است، با آرامش خود توی دهن دشمن زدهاند و این بار
هم به امید خدا و با همّت شما مردم عزیز باید همینطور باشد.
انشاءالله دولتی كه بر اساس این انتخاب تشكیل میشود، خود را خادم
اسلام و مردم و در صف اول مقابلة با دشمنان بداند و این كشور و این
ملت را یك قدم بلند به آرمانهای اسلامی كه مایه سعادت و
خوشبختی مردم استـ نزدیك كند. هم همت كنید و هم از خدای متعال
بخواهید كه به شما و مسئولان كمك كند تا بتوانند این وظایف بزرگ را
انجام دهند.
فضای انتخاباتی باید متعادل، منطقی و عقلانی باشد
37- معمولا قبل از انتخابات جنجالهایی در كشور به وجود میآیدكه
غالباً هم ماهیت تبلیغاتی دارد. من از همة قوای
سهگانهنمایندگان مجلس، مسئولان در دولت، مسئولان در
قوةقضائیهـ خواهش میكنم سعی كنند فضای سیاسی كشور رامتعادل
نگه دارند تا مردم در یك فضای متعادل به موسم انتخابات برسند.
مردم به انتخابات علاقه دارند. آنچه مردم را میرماند، برخی از
صحنههای ناخشنودكنندهای است كه در سطوح ماها به چشم آنها میآید.
فضای باید متعادل، منطقی و عقلایی باشد. گفت و گوی انتقادی اشكالی
ندارد، امّا گفت و گو با های و هوی فرق دارد.
در مردمسالاری اسلامی، گفت و گو با عربدهكشی و چاقوكشی در بعضی از
دموكراسیها تفاوت دارد. اینجا گفت و گو میكنند؛ به قول امام، مثل
مباحثههای طلبگی. در مجلس و جاهای دیگر مباحثه كنند، حتی بر سر
مسألهای دعوا كنند؛ امّا كینه از هم به دل نگیرند؛ بعد هم پهلوی
همدیگر بنشینند و با هم صحبت كنند. نگذارند اختلاف نظر به تنازع برسد.
این تنازع موجب فشل و ضعف قوا خواهد شد. دروغ، اهانت، دستگاههای
یكدیگر را متهم كردن، شایعهپراكنی، افترا به رقیب، تحریك عصبیتهای
گوناگون؛ اینها هیچكدام با انتخابات اسلامی سازگار نیست. این خطاب
به همة جناحهاست؛ خطاب به اشخاص یا جناح معینی نیست؛ این وظیفة
همة ماست.
بخشهای سیاسی دولت، فضا را آرام نگه دارد
38-. دربارة تشنج سیاسی، بخصوص در این برههای كه ما نزدیك به
انتخاباتیم، از آقایان بخصوص بخشهای سیاسی دولت خواهش میكنم كه
نسبت به این مسأله به طور جدی اهتمام بورزند كه كاری كنیم كه
فضای كشور در آستانة انتخابات یك فضای معتدل، آرام و دلنشین باشد
تا مشوق مردم برای انتخابات شود. ما به فضل پروردگار انتخابات
پرشوری خواهیم داشت همینطور هم خواهد شد، انشاءالله خواهید دیدـ و
به فضل الهی شركت خوبی از مردم در این انتخابات دیده خواهد شد.
فضای كشور را باید به فضای شوق به انتخابات تبدیل كرد
39- من اصرار دارم، همة مسئولان كشور و آحاد ملت خودشان را انشاءالله
برای انتخابات آماده كنند. اگر چه تقریباً زمان زیادی به برگزاری
انتخابات مانده است و ما هنوز پنج شش ماه تا برگزاری انتخابات وقت
داریم؛ امّا فضای كشور را باید فضای علاقهمندی و شوقِ به این
انتخابات كرد تا مردم بدانند میخواهند كار بزرگی انجام دهند. دولتی
سر كار بیاورد كه برای راه رسیدن به آرمانها یك قدم بلند بردارد؛
اساس قضیه این است. چهرههای گوناگونی كه به عنوان نامزد وارد
عرصة انتخابات میشوند، به این موضوع توجه كنند.
این دعواها متعلق به دموكراسی غربی است
40- در حالی كه ما دنیای اسلام را به وحدت دعوت میكنیم، دشمن
نتواند در میان صفوف خود جمهوری اسلامی، اختلاف و تفرقه ایجاد كند.
شرط پیروزیها این است كه جناحهای مختلف در جمهوری اسلامی،
احترام هم را حفظ كنند و با هم باشند. در جمهوری اسلامی، انتخاب،
انتخاب اصلح است، نه رقابت انتخاباتی. این دعواها و رقابتها متعلق
به دموكراسیهای غربی است كه از خدا و دین هیچ چیزی به مشامشان
نرسیده است.
كارهایی كه بعضیها انجام میدهند، باب جمهوری اسلامی نیست. در
اینجا ممشا، ممشای اسلامی است و انتخاب، انتخاب اصلح. مردم باید با
چشم باز و با بصیرت وارد بشوند و آدمهایی را كه اطمینان پیدا
میكنند، انتخاب كنند.
اختلافات میان شما، دشمنان را به طمع میاندازد
41- الان انتخابات در پیش است. جناحهای مختلف بنشینند با یكدیگر
همفكری و تبادل نظر و كار مشترك كنند و به هم نزدیك شوند؛ مگر
نمیشود؟ اتحاد و نزدیك شدن به هم، تنازل لازم دارد. نمیشود كه ما
همان جای خودمان بایستیم، دیگری هم همان جای خودش بایستد و بعد
بگوییم كه به یكدیگر نزدیك بشویم. نزدیكی به این است كه یك قدم
شما بردارید، یك قدم هم او بردارد.
به نظر من، اختلافات واقعی كمتر از تظاهر به اختلاف است. این هم
خودش نكتهای است. اختلاف و شكاف و جدایی واقعی بین برادران، به
مراتب كمتر است آن چیزی است كه بر زبان میآورند. من نمیدانم
این حالت مبالغهگویی ما در حرف زدنها و در اظهارات چرا متوقف
نمیشود؟! طوری حرف میزنند كه آن خوشخیالهای بیچارهای كه در
بیرون نشستهاند، خیال میكنند كه همین فردا اینها به هم میپرند و
علیه یكدیگر اسلحه برمیدارند! حرفها اینگونه تند است. این حرفها
دشمنان را به طمع میاندازد؛ كما اینكه آمریكاییها به طمع
افتادهاند؛ حتی بعضی از گروهكهای مرده هم به طمع میافتند! چرا
اینگونه حرف میزنید؟ دلهای شما به هم نزدیكتر از این حرفهاست
كه در اظهاراتتان نشان دادهمیشود.
مسئولان نسبت به رعایت اخلاق در تبلیغات انتخاباتی حساس باشند
42- امروز در دنیا دموكراسی، یك دموكراسی حقیقی نیست؛ زیرا فشار
تبلیغات پرزرق و برق توخالی، با سخنان فریبآمیز آنچنان بر ذهن
مردم سنگینی میكند كه امكان انتخاب درست را به مردم نمیدهد،
نمیگذارند مردم فكر كنند. هر كس كه مقداری از كارهای انتخاباتی
كشورهای به اصطلاح دموكراتیك را مشاهده كرده باشد، این معنا برایش
واضح است. حرفهایی كه میزنند، وعدههایی كه میدهند، قیافههایی
كه میگیرند، تملقهایی كه از بعضی از قشرها یا گروهها میگویند،
ارتباطهایی كه با جناحهای خاصی برقرار میكنند تا نظر آنها را جلب
بكنند، اینها كارهای سالمی نیست؛ كارهایی است كه وقتی در یك
مجموعة مردمی انجام گرفت، فضا را مسموم میكند و قدرت فكر كردن به
آنها را نمیدهد.
تبلیغ، صحیح و حق است؛ امّا با معنای واقعی كلمه، با حفظ حدود
شرعی كلمه، به دور از فریب، به دور از كارهای دروغین و نمایشی، به
دور از متهم كردن این و آن. نمیشود ما بگوییم كه مسئولان انتخابات
نسبت به این قضیه هیچ مسئولیتی ندارند. این شرط سلامت انتخابات
است.
در تبلیغات انتخاباتی از اسراف به شدت پرهیز كنید
43- در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری كه آزمایش عظیمی برای ملت
استـ مراقبت بشود كه مخارج بیش از متعارف و زیادی و اسرافگونه
انجام نگیرد. البته خوشبختانه آن كسانی كه ما میشناسیم و در این
میدان وارد شدهاند، كسانی هستند كه مورد اعتمادند. ما به صدق و صفای
اینها اطمینان داریم و میدانیم كه نمیخواهند؛ ولی ممكن است كسانی
در گوشه و كنار، بدون اینكه اصحاب قضیه خودشان بخواهند، در این
زمینهها حركتی بكنند كه درست و مناسب نباشد.
البته فقط این نیست. در همة زمینهها و در همة میدانها و در
بخشهای مختلف، مسئولان در هر جا كه هستند، باید كاری كنند كه این
ارتباط و علقة با مردم و این پیوند و این اعتماد، حفظ بشود و ولایت
به معنای حقیقی كلمه كه اسلام آن را خواسته استـ تحقّق پیدا
بكند.
فضای انتخابات نباید با كدورت و زخمدیدگی همراه باشد
44- سعی كنید این حركت زیبا و این حركت عظیم مردمی را كه حقیقتاً
یك آزمایش بزرگ مردمی و ملی و اسلامی استـ با همان نزاهت و
طهارت و پاكیزگیای كه مطلوب اسلام است، پیش ببرید. البته متن و
عموم مردم عزیز كشور ما همینطورند. سعی كنید كدورت ایجاد نشود.
مسابقة انتخاباتی ضمن اینكه یكی از جدیترین كارهای یك ملت است
و به هیچ وجه جنبة شوخی و بازی در آن نیست و بسیار جدی است، امّا
شبیه مسابقات ورزشی است. در مسابقات ورزشی همه تلاش میكنند؛ امّا
كسانی كه اهل اخلاق و اهل فهمند، این تلاش را با كارهای زشت و
نامناسب همراه نمیكنند. البته من مردم خودمان را عرض میكنم؛
والاّ بعضی از ملتهای دیگر مثل انگلیسیهاـ هستند كه مسابقات
فوتبال را هم به كُشت و كشتار تبدیل میكنند! ما به آنها كاری
نداریم. ملت ما اهل اخلاق و معنویت و عاطفهاند.
نگذارید كه فضای انتخاباتی، فضای كدورت بشود. هر كدام از نامزدها و
طرفدارانشان برای خودشان تبلیغ بكنند؛ امّا دوستان و هممیهنان و
برادرانشان را كه احیاناً از نامزد دیگری حمایت میكنند، زخمخورده و
رنج دیده و از خودشان مكدر نكنند. به این نكته توجه كنید. این
خیلی مهم است. البته در گوشه و كنار چیزهایی شنیده میشود كه قدری
مایة خلاف توقع است. این را هم همه توجه بكنند كه بعضی از كارها
مربوط به خودیها نیست؛ مربوط به دشمن است.
راه انداختن كاروان شادی در عصر عاشورا مربوط به مردم انقلابی و
مسلمان نیست؛ این كار دشمن است. گیرم كه عكس یك نامزد انتخاباتی
را هم به دست بگیرند؛ این حیلة آنهاست. نباید هیچ كس از نامزدهای
انتخابات ریاست جمهوری را متهم كرد كه شما از اینها خبر داشتید و
اینها طرفدار شمایند. نخیر، آنها چه طرفداری از كسانی دارند كه اهل
دین و معنویت و این چیزها هستند؛ ربطی ندارد. شاید خود آن فریب
خوردههایی هم كه در خیابانها سوار بر اتوبوس شدند و آن مناظر زشت
را راه انداختند، ندانند كه قضیه چیست. دستی دارد آنها را حركت
میدهد، برای اینكه فضا را خراب كند؛ برای اینكه مردم را ناراحت
نماید؛ برای اینكه انتخابات را در نظر متدینان یك كار نامناسب جلوه
دهد و چهرهها را خراب كند. البته مسئولان باید بگردند و آن دست
پنهان را پیدا كنند. من مؤكداً به مسئولان توصیه میكنم و از آنها
میخواهم كه بگردند و آن دستهای پنهانی كه این زشتكاریها را
انجام میدهند، پیدا بكنند؛ از آنها نباید گذشت. صحبت سر اینها نیست؛
صحبت سر غفلتهایی است كه ممكن است خدای نكرده گاهی از خودیها سر
بزند. بعضیها را متهم كنند؛ بعضیها را مورد اهانت قرار بدهند؛ این كار
درست نیست. البته تبلیغات منطقی و معقول و با استدلال اشكالی
ندارد؛ لیكن نباید فضا را خراب و مكدر كرد.
تبلیغات انتخاباتی به سبك غربی، به ضرر ملتهاست
45- متأسفانه این روشهای غربی در خیلی از چیزهای زندگی ـ از جمله
در تبلیغات ـ غالباً به ضرر ملتهاست. خودشان هم حالا در آن مراكز
به این تبلیغات خیلی اعتنا نمیكنند. در یكی از این انتخاباتهای
اخیر كشور آمریكا ـ با اینكه این همه هم تبلیغات انجام میشود ـ
گفتند سی و چند درصد از مردم شركت كردند! خود آنها از این تبلیغات
زده شدهاند؛ امّا بعضیها همان سوغاتی را به اینجا آوردهاند و برای
پر كردن چشم مردم، تبلیغات سبك آنها را انجام میدهند! این تبلیغات
ارزشی ندارد. بایستی نگاه كرد؛ تحقیق كرد؛ از انسانهای صالح پرس و
جو كرد و به یك شخص رسید. هر كس بود، فرقی نمیكند. اگر شما تحقیق
كردید، ولو اشتباه هم كرده باشید، خدای متعال اجر خواهد داد؛ خدای
متعال مؤاخذه نخواهد كرد. باید تحقیق كرد و این كار را به بهترین
وجهی انجام داد. این آزمایش بزرگ ملت و دولت و دستاندركاران است.
جناحها مرز بین خودشان را كمرنگ و مرزشان را با بیگانه آشكار كنند
46- حرف من خطاب به جناحها این است. برادران عزیز! خویشاوندان!
بیایید مرزهای جدید و نویی را تعریف كنید. نظام اسلامی به ایمان
این خیل عظیم مردم متكی است. ممكن است از لحاظ سیاسی یك عده از
مردم به یك جناح، یك عده هم به یك جناح دیگر معتقد باشند؛ امّا
به اسلام معتقدند. خیال نكنند آن روزی كه آن جناح در انتخابات
برنده میشود، یك طور است؛ آن روزی كه آن جناح دیگر برنده میشود،
طور دیگری است؛ نه. اینها مذاقها و مسلكهای سیاسی و تشخیصهای
سیاسی است. اعتقاد به اسلام متعلق به این مردم است.
مردم آن كسی را انتخاب میكنند، آن كسی را به آن مركز قدرت ـ چه
مجلس، چه ریاست جمهوری ، چه جاهای دیگر؛ هر جا كه جای انتخاب است
ـ میفرستند كه معتقدند بر اساس ارزشهای اسلامی میخواهد این مملكت
را از فقر و تبعیض و بیعدالتی و بقیة ضعفهایی كه دارد، نجات دهد.
مردم دنبال اسلامند. این دو جناحی كه در داخل نظام قرار دارند.
مرزهای جدیدی را تعریف كنند. اولا مرز بین خودشان را كمرنگ كنند و
قدری بیشتر با هم گرم بگیرند؛ ثانیاً مرزشان را با آن بیگانهها
آشكارتر و واضحتر كنند.
در اسلام، روشهای به دست گرفتن قدرت، مثل ارزشها است
47- امیرالمؤمنین دربارة كسی كه سزاوار امارت بر مردم یا به دست
گرفتن بخشی از كارهای مردم است كه البته این از موضع ریاست یك
كشور شروع میشود و تا مدیریتهای پایینتر و كوچكتر ادامه پیدا میكند امیرالمؤمنین این توصیهها را برای فرمانداران و استانداران خود
میفرمود، امّا برای قاضی یك شهر و مسئول یك بخش و مدیر گوشهای از
گوشههای این دستگاه عریض و طویل هم صادق بودـ میفرمایند:
«فكان اوّل عدله نفی الهوی عن نفسه» ؛ اولین قدم او در راه
عدالت این است كه هوی و هوس را از خودش دور كند «یصف الحق و
یعمل به» حق را بر زبان جاری و توصیف كند و نیز به آن عمل نماید.
به همین خاطر است كه در اسلام، قدرت با اخلاق پیوسته است و قدرت
عاری از اخلاق، یك قدرت ظالمانه و غاصبانه است. روشهایی كه برای
كسب قدرت و حفظ آن به كار گرفته میشود، باید روشهای اخلاقی باشد.
در اسلام كسب قدرت به هر قیمتی وجود ندارد؛ اینطور نیست كه كسی یا
جمعی حق داشته باشند به هر روش و وسیلهای متشبث بشوند، برای
اینكه قدرت را به دست بیاورند همانگونه كه امروز در خیلی از
مناطق دنیا رایج استـ نه، قدرتی كه از این راه به دست بیاید و
یا حفظ شود، قدرت نامشروع و ظالمانه است.
در اسلام، روشها خیلی مهماند. روشها مثل ارزشها هستند. در اسلام
همچنان كه ارزشها خیلی اهمیت دارند، روشها هم اهمیت دارند و
ارزشها باید در روشها هم خودشان را نشان بدهند. امروز اگر میخواهیم
حكومت ما به معنای حقیقی كلمه اسلامی باشد، بدون ملاحظه باید در
همین راه حركت كنیم. مسئولان بخشهای مختلف، قوای سهگانه،
مدیران میانی، همه و همه باید سعیشان این باشد كه برای كارها و
پیشبرد اهدافشان، از روش سالم و اخلاقی استفاده كنند. استفاده از
این روش ممكن است در جایی ناكامیها و دردسرهایی را هم به لحاظ
كسب قدرت به وجود آورد؛ امّا در عین حال این متعین است كه از نظر
اسلام و از نظر امیرالمؤمنین، تشبث به روشهای غیراخلاقی به هیچ
وجه صحیح نیست. راه علی این است و ما باید اینگونه حركت كنیم.
انتخابات باید صحنة مسابقه برای خدمت باشد و نه كسب قدرت
48- انتخابات در كشور ما باید مسابقهای برای خدمت باشد، نه مسابقهای
برای كسب قدرت. انتخابات اسلامی اینگونه است. آنجایی كه دعوا بر
سر قدرت است، آنطوری میشود كه شما در بعضی از انتخاباتهای دنیا
مشاهده میكنید؛ یك نمونهاش را هم در انتخابات اخیر آمریكا دیدید.
آنجا دعوا بر سر قدرت است؛ دست به یقهاند؛ هر طرف میخواهد قدرت را
به حزب و مجموعة خودش منتقل كند. مسأله، مسأله كسب قدرت است؛
صریحاً هم میگویند تلاش میكنیم تا به قدرت و مقام برسیم.
در منطق اسلامی، قدرت و عزت و آبرو و خوشنامی و امكانات، فقط و
فقط برای خدمت به مردم و حركت دادن خود و جامعه و كشور در راه
نظام مقدس اسلامی و رسیدن به آرمانهای بلندی است كه انسانها
نیازمند آنند.
این مسند، مسابقه برای خدمت و زحمتكشی است. هر كس كه آماده است
تا بیش از دیگران زحمت بكشد و توقعی را كه مسئولان كشورهای دیگر از
مقام و موقعیت خود دارند، نداشته باشد، داخل این میدان شود. نباید
كسانی تصور كنند كه رسیدن به ریاست یا فلان مقام همچنان كه در
دنیا معمول و رایج استـ باید با برخوردهای فراوان همراه باشد.
از شیوههای ممنوع، ضدارزش و خلاف حق اجتناب كنید
49- فضای انتخابات باید سالم باشد. نباید عدهای با قلم و بیان و
مطبوعات و عدهای هم با ابراز مخالفت با فلانی یا طرفداری از این
نامزد یا آن نامزد، فضا را آلوده كنند. آن كسانی كه به اسلام
احترام میگذارند، آن كسانی كه قدر و ارزش جمهوری اسلامی را ارج
مینهند، آن كسانی كه از ما حرف شنوی دارند، در هر جای كشور هستند،
از همین اول كار مراقب باشند. كارشكنی نسبت به دیگران، لجنپراكنی
علیه این نامزد یا آن نامزد، بدگویی كردن و افشاگریهای بیپایه و
اساس نسبت به اشخاص، همة اینها كارهای ممنوع و ضدارزش و خلاف مشی
جمهوری اسلامی و خلاف حق است. از این كارها اجتناب كنند.
نه خودتان تبلیغ پرخرج كنید و نه به طرفدارانتان اجازه دهید
50- یكی از كارهایی كه بنده چه در تبلیغات انتخابات مجلس، چه در
انتخابات ریاست جمهوریـ همیشه نگران آن هستم، این است نه
خودشان تبلیغات پرخرج كنند، نه به طرفدارانشان اجازه بدهند. بعضیها
ممكن است بگویند به ما ربطی ندارد؛ این كار پرخرج را دیگران
میكنند. شما بگویید نكنند.
خوشبختانه آنطوری كه اطلاع پیدا كردم، ساعتهای فراوانی برای
نامزدها وقت گذاشتهاند كه از طریق تلویزیون و رادیو با مردم حرف
بزنند. شاید سیزده چهارده ساعت هركدام از این حضرات وقت دارند كه
با مردم حرف بزنند؛ خیلی خوب، این بهترین تبلیغات است. رادیو و
تلویزیون همهجا وجود دارد؛ چه نیازی هست كه برای تبلیغات گوناگون
رنگینی كه بعضی جاها میكنند، پول زیادی مصرف شود كه احیاناً
بعضیها هم نتوانند خودشان آن خرج را بكنند و مجبور باشند از كسانی
بگیرند و خدای ناكرده وامدار شوند.
صداقت، بهترین راه فتح دلهای مردم است
51- به هر حال ما به آقایان محترمی كه در این میدان هستند، این چند
توصیه را عرض میكنیم:
در تبلیغاتشان ارزشهای نظام را ندیده نگیرند؛ همدیگر را تخریب نكنند
و از دادن آمارهای سست بپرهیزند. اگر قرار شد به مردم آماری بگویند و
حرفی بزنند، آمارهای دقیق ارائه كنند. با مردم با كمال صداقت حرف
بزنند؛ هر چه عقیدهشان هست، به مردم بگویند. اگر بخواهند در دل
مردم اثر بگذارند، این صداقت، بیشتر در دل مردم اثر میگذارد. آن
چیزی كه حقیقتاً عقیده و نیت آنهاست، آن را به مردم بگویند، اختیار
با مردم است كه چیزی را انتخاب كنند. وحدت ملی را خدشهدار نكنند؛
طوری نباشد كه به خاطر جذب یك دسته یا یك گروه، حرفی بزنند كه
وحدت ملت خدشهدار شود. وعدههایی كه معلوم است نمیتوانند به آنها
عمل كنند، به مردم ندهند. آنچه كه در چارچوب قانون اساسی است و
امكانات مملكت از امكان آن حكایت میكند، آن را به مردم بگویند.
بله، به مردم قول بدهند كه اگر رأی آوردند، با همة قوا و قدرت
خودشان و با اتكال به خدا و با اتكای به مردم، مدیریت عالی و كلان
كشور را در دست میگیرند و پیش میبرند؛ «خذها بقوّة» با قوت این
مأموریت را به دست بگیرند و پیش بروند و در هیچ جا ضعف نشان ندهند.
تبلیغات پرخرج هم نكنند؛ یكی از كارهایی كه بنده چه در تبلیغات
انتخابات مجلس، چه در انتخابات ریاست جمهوریـ همیشه نگران آن
هستم، این است كه خودشان تبلیغات پرخرج كنند.
روز رأی گیری، روز پایان رقابتها و آغاز همكاری صمیمانه است
52- امروز، روز رأیگیری و پایان رقابتهاست؛ من میخواهم به ملت
عزیزمان بخصوص به دست اندر كاران مسائل سیاسی توصیه كنم كه
وقتی از امروز عبور كردیم، مسائل رقابت و برنده و بازنده و خط و
خطوط و امثال اینها را كنار بگذارند. امروز هر كس كه بر اثر آرای
مردم به ریاست جمهوری انتخاب شد، رئیس جمهور همه است. همه باید با
او همكاری و احترام او را حفظ كنند. او هم باید حقوق همه را به طور
یكسان رعایت كند. همه باید دست به دست هم دهند و به دولت كمك
كنند تا انشاءالله بتواند گرههای زندگی مردم را باز كند و كشور را هر
چه بیشتر به سمت هدفهای والا پیش ببرد.
فریب مردم، ممنوع
53-. اینكه بنده تأكید میكنم باید مراقب سوءاستفادههای مالی در
دستگاههای قدرت وابستة به حكومت بود، به خاطر این است. زیان
بزرگ فساد اقتصادی در دستگاههای دولتی این است كه پول را در خدمت
قدرت و قدرت را در خدمت پول به كار میگیرد و دور باطلی به وجود
میآید. از قدرت و داشتن مسئولیت و مدیریت در بخشهای مختلف برای
جمعآوری ثروت و پول سوءاستفاده بشود؛ بعد همان پول مجدداً در خدمت
خریدن آرای رأیدهندگان قرار گیرد؛ حالا یا خریدن آشكار كه در خیلی
جاها در دنیا معمول است پول بدهندـ یا خریدن پنهان با شیوههای
گوناگون؛ یعنی با خرج كردنهای گوناگون، جلب محبوبیت كنند. وقتی با
تبلیغات فریبندة پرخرج، آرای مردم را به سمت خود جلب كنند، این
مردمسالاری و دخالت مردم در امور نیست؛ رأی مردم در اینجا بازیچه
شده است.
در نظام اسلامی كه مظهر كامل آن، حكومت حضرت بقیةالله ارواحنا
له الفداه ـ است، فریب و حیلهگری برای جلب آرای مردم، خودش جرم
است. استفادة از قدرت برای به دست آوردن پول، یكی از بزرگترین
جرایم است. آنجا یاران حضرت مهدی موظفند در سطوح پایین زندگی
كنند. نظام اسلامی ما پرتو كوچكی از آن حقیقت درخشان است. ما هرگز
این ادعا را نكردیم و نمیكنیم، امّا باید نشانهای از او داشته
باشیم.
جلوگیری از اسراف در تبلیغات، نصرت الهی را به دنبال دارد
54- من از نامزدهای انتخاباتی خواهش میكنم در تبلیغات، حرفهای
واقعی بزنند و كارهایی كه میتوانند انجام دهند و آنچه واقعاً
عقیدهشان هست، آن را به مردم بگویند. مردم را آزاد بگذارند تا هر
كس را خواستند، انتخاب كنند. در این تبلیغات، خرج و اسراف هم نشود.
بنده گمان میكنم اگر كسی برای خدا از اسراف در تبلیغات و كارهای
ناباب اجتناب كرد، خدای متعال به او كمك خواهد كرد و او را در
مقصودی كه دارد، موفق خواهد كرد.
شورای نگهبان، نقطة تضمین و تأمین نظام اسلامی است
55- شورای نگهبان نقطة تضمین و تأمین برای نظام اسلامی است. این
چیز بسیار مهمی است. من در دورة قبل نسبت به اهمیت كار شورای
محترم نگهبان تذكر دادم. حالا هم لازم است مجدداً این را عرض
بكنم. شورای نگهبان در مجموعة تشكیلات نظام جمهوری اسلامی، مثل
بقیة دستگاهها نیست كه بگوییم ارگانها و تشكیلات مختلفی هستند؛
بعضی مهمترند، بعضی كماهمیتترند؛ این هم یكی از آنها؛ نه، شورای
نگهبان مثل بعضی از پدیدههای یك نظام مانند قانون اساسیـ وضع
ویژهای دارد.
شورای نگهبان تشكیلاتی است كه اگر خوب باشد و درست كار كند، این
نظام دیگر خطر انحراف از دین نخواهد داشت؛ این چیز كمی نیست؛ این
چیز قابل مقایسهای با چیزهای دیگر نیست. ببینید از مشروطه تا پیروزی
انقلاب اسلامی بر اثر انحراف از موازین دینی چقدر ضرر كردیم؛ دهها
سال این كشور خسارت دید، به خاطر اینكه از اصول دینی انحراف حاصل
شد. با اینكه اساس مشروطیت بر پایة دین بنا شده بود، امّا رعایت
نشد و آن قضیة طراز اول مورد توجه قرار نگرفت؛ بعد هم با دین
مخالفت شد و پدیدههای دینی آن نظام مضمحل شد؛غیردینیهایش تقویت
گردید. آن چیزی شد كه شما دیدید یك كشور و یك ملت چه خسارتی را در
طول این چند ده سال دوران مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی متحمل
گردید. یكی از بزرگترین خسارتهایش حكومت خاندان پهلوی بود. تسلط
آن دیكتاتوری عجیب و حقیقتاً كمنظیر در تاریخ. شما این را بدانید كه
وقتی یك نظام، تضمین بقا بر روال دینی نداشته باشد، این چیزها در
انتظارش است.
شورای نگهبان باید با قاطعیت اقدام كند
56- باید كاری كنید كه بتوانید پیش خدای متعال و بندگان او جوابگو
باشید. اگر از شما سئوال شد كه به چه مناسبت این شخص را رد كردید،
شما بگویید: پروردگارا! من ملزم بودم طبق مقررات عمل بكنم؛ مقررات
اینطوری گفت، من هم این شخص را را رد كردم؛ یا مقررات اینطوری
گفت، من این شخص را تأیید كردم. امّا اینكه من اینگونه تشخیص
دادم؛ من اینگونه فهمیدم؛ من این آدم را مضرّ دانستم؛ من این
آدم را مفید دانستم؛ اینها قابل قبول نیست. اینها را نه خدای متعال
قبول خواهد كرد، نه بندگان خدا. باید طبق موازین و مقررات عمل كنید.
هیچگونه ملاحظهای نباید مانع از اعمال مقررات بشود.
اگر شورای نگهبان در این قضیه به یك نتیجة منطبق بر قانون و
مقررات رسید، باید با قاطعیت اقدام بكند. هیچ چیزی نباید مانع از
اقدام قاطع قانونی بشود. در همة امور بخصوص در چنین اموری كه با
افكار و عواطف و احساسات و عقاید و آراء گوناگونی مواجه است، قاطعیت
چیز لازمی است.
اقتدار و حرمت شورای نگهبان باید حفظ شود
57- شورای نگهبان مانع این است كه نظام اسلامی از خط دین و اسلام
و همچنین از خط قانون اساسی كه این در درجة دوم اهمیت است،
امّا این هم خیلی اهمیت داردـ منحرف شود. قانون اساسی ستون فقرات
نظام است؛ در حقیقت مركز اصلی سلسله اعصاب نظام است؛ معیار و
ضابطه است و شورای نگهبان نمیگذارد كه دستگاههای كشور از قانون
اساسی منحرف بشوند؛ نمیگذارد كه قوانینِ مخالف قانون اساسی تصویب و
اجرا بشود.
چنین دستگاهی كه اینهمه اهمیت دارد، باید ابهت و اقتدار و تكریم و
حرمتش حفظ بشود. هم خود آقایان محترمی كه در این شورا و یا منتسب
به این شورا هستند مثل شما آقایانـ بایستی این ابهت و احترام و
حرمت را حفظ كنند. هم دیگران كه در بیرون شورا هستند. نبادا خدای
نكرده كسی از هیئتهای نظارت در گوشهای از كشور كاری بكند كه دهان
بدخواهی را باز كند و احترام شورای نگهبان هتك بشود؛ یا در بیان
مطالب طوری حرف زده بشود كه احیاناً كسانی به عنوان اعتراض نه
از سر خیرخواهیـ حرمت شورای نگهبان را هتك بكنند.
كسانی هم كه در بیرون این مجموعه هستند، همینطور باید رعایت كنند.
آنهایی كه قلمی به دستشان هست، تریبونی در اختیارشان هست، بفهمند
كه اعتراض كردن، بیاحترامی كردن و هتك حرمت شورای نگهبان، چیز
كوچكی نیست؛ قابل قبول و قابل تحمل نیست.
البته وظیفة شورای نگهبان خیلی سنگین است؛ این وظیفه را باید در
حدّ مقدور با كمال دقت و با رعایت حداكثر عدل و انصاف انجام بدهد و
بر كار نُظار نظارت كند. آنچه كه آقایان نظّار انجاممیدهند، به
نام شورای نگهبان تمام میشود و از لحاظمسئولیت الهی هم
علیالظاهر با مسئولیت بزرگواران این مجموعه انجام خواهد شد. این
باید موجب شود كه دقت و توجه را مضاعف كنید.
نظارت استصوابی متكی به قانون اساسی است
58- چون نظارت استصوابی یك قانون است و نبایستی كسی از عمل به
قانون گلهای داشته باشد. این نظارت شورای نگهبان، طبق قانون و
متكی به قانون اساسی است؛ پایهها و ریشههایش در قانون اساسی است
و در قانون عادی هم همان تأیید شده است و وجود دارد. این نظارت هم
برای شهروندان عادی و معمولی نیست؛ این برای آن است كه یك آدم
ناباب، یك آدم مضرّ، یك آدم بد، به این مراكزِ حساس وارد نشود.
این نظارت استصوابی مخصوص مجلس كه نیست؛ در مورد ریاست جمهوری
هم هست. حالا شما ببینید یك آدم حرّافِ پشت هم اندازی كه از خارج
هم حمایت بشود و پول فراوانی هم داشته باشد و خودش را به شكلهای
گوناگونی بیاراید و اینجا بیاید و كاندیدا بشود و اكثریتی را هم ببرد و
رئیس جمهور بشود، تكلیف مملكت چه میشود؟! نظارت استصوابی برای
همین است كه جلوی آدمهایی كه بر طبق قوانین كشور، صلاحیت آمدن
به این منصب حساس را ندارند چه مجلس، چه ریاست جمهوری، چه در
بقیه جاهایی كه این نظارت وجود دارد؛ مثل مجلس خبرگان و دیگر
جاهاـ گرفته شود و اینها نتوانند وارد این مراكز حساس بشوند.
نظارت استصوابی چیز خوبی است؛ چیز بدی نیست. آنهایی كه انتقاد
میكنند و ایراد میگیرند، ادعایشان این است كه شورای نگهبان رد و
قبولش بر اساس گرایشهای سیاسی است؛ البته این واقعیت ندارد؛ خود
آقایان شورای نگهبان هم همیشه انكار كردهاند. بنده هم تا آنجا كه
از نزدیك شاهد كار آنها بودهام، چنین احساسینكردهام. حالا ممكن
است كسی یك وقت یك جایی را درست نفهمد و غلط بفهمد؛ آن بحث
دیگری است؛ امّا مبنا، مبنای قانونی است.
رد صلاحیت كسی كه صلاحیت دارد، غلط است
59- رد صلاحیت از دو حال خارج نیست؛ یا رد صلاحیت كسی است كه طبق
قانون صلاحیت دارد ـ كه این غلط است ـ یا رد صلاحیت كسی كه واقعاً
طبق قانون صلاحیت ندارد كه این درست است. نمیشود به طور مطلق
گفت رد صلاحیت خوب است یا بد است. در یك صورت رد صلاحیت خوب است؛
در یك صورت بد است. باید به مسئولان احراز صلاحیتها توصیه كنیم كه
با دید صد در صد قانونی و بدون هیچ ملاحظهای از هیچ طرف نگاه كنند.
این چیزی است كه بنده همیشه توصیه میكنم.
اغماض نكنید و از هیچ خطایی نگذرید
60- آنچه مهم است، این است كه ما به آن مأموران زیردستمان نگاه
كنیم. شما در مدیریتی كه اعمال خواهید كرد ـ همة طرفهای قضیه را
عرض میكنم ـ باید به دقت مراقب كارهای كسانی باشید كه زیر نظر و
زیر دست شما كار میكنند. این اساس صحت كار است. شما خوبید؛ امّا این
كافی نیست. باید مأموران شما هم از خوبیهای شما، از صفای شما، از
صمیمیت شما بهرهمند باشند. دقت كنید و حقیقتاً در این كاری كه به
مردم ارتباط پیدا میكند، هیچ اغماضی نكنید و از هیچ تخلفی نگذرید.
البته ممكن است كاندیداهای انتخابات، وابسته به جناحهای مختلف
سیاسی باشند، یا خواهند بود ـ ایرادی هم ندارد ـ ممكن است با هم
تنافسهایی داشته باشند؛ امّا هیچ مسئولی از مسئولان به هیچ وجه
نباید اجازه بدهد كه برداشتهای خطی، برداشتهای جناحی و گرایشهای
گروهی، اندكی در این كار تأثیر بگذارد. این كار باید انشاءالله سالم
و خالص و بدون اندكی خدشه انجام بگیرد.
انتخابات نمایشگر رأی مردم باشد
61- آنچه در انتخابات، از نظر شما برادران عزیز و زحمتكش مهم است، در
درجة اول، سلامت انتخابات است. انتخابات باید به معنای واقعی
كلمه، نمایشگر رأی مردم باشد. این به معنای آن نیست كه ما فقط از
تقلّب كردن كسانی كه ممكن است بخواهند چنین كاری بكنند، جلوگیری
بكنیم آنكه به جای خود محفوظ و معلوم است و شأن مأموران
جمهوری اسلامی اجلّ از این حرفهاستـ بلكه بالاتر از این، فضای
انتخابات باید فضای سالمی باشد؛ فضای تبلیغات باید با فضای
پروپاگاندهای معمول دنیا تفاوت داشته باشد.
انتخابات، نقطة اساسی وصل آرای مردم به بدنة اجرایی است
62- آنچه امروز مطرح است و لازم است با شما برادران عزیز وزارت كشور
و استانداران و فرماندهان و معاونان سیاسی و كاركنان وزارت محترم
كشور مطرح بشود، این است كه انتخابات با همان جایگاه اساسی خود در
نظام جمهوری اسلامی همواره مورد توجه باشد. انتخابات، آن نقطة
اساسی وصل افكار و آرای مردم به بدنة نظام اجرایی است. اگر
انتخابات ـ همچنان كه بحمدالله در گذشته همینطور بوده است ـ با حضور
مردم، با ارادة مردم، با آزادی كامل مردم و انتخاب آزادانة آنها
انجام بگیرد و بخصوص اگر انشاءالله در این انتخاب، حداكثر آگاهی از
سوی مردم به كار برود، نظام اسلامی میتواند مطمئن باشد كه در جهت
آرزوها و هدفهای خود در حركت است. این نقش انتخابات و شأن والای
انتخابات است.
مسئولان برگزاری انتخابات باید با هم هماهنگ باشند
63- چه وزارت كشور، چه شورای محترم نگهبان، چه نیروی انتظامی، آن
كسانی كه میخواهند این بساط مقدس را پاسداری كنند، باید با هم
هماهنگ باشند؛ همكاری كنند و در خودشان تفاهم به وجود بیاورند. من
امیدوارم در این نوبت انتخابات، انشاءالله این تفاهم به حد اعلی
برسد. پیشبینی من هم همین است.
اختلال در انتخابات، گناه و جرم است
64- مسئولان امور انتخابات، اعم از مسئولان اجرایی كه وزارت كشور
استـ و شورای نگهبان كه كار نظارت را بر عهده داردـ وظایف
سنگینی دارند. اندك اختلالی در این كار عظیم، حقیقتاً یك گناه و یك
جرم است. مبادا بگذارید در این امر مهم، كوچكترین اختلالی به وجود
بیاید.
تلاش در برگزاری انتخابات اگر توأم با اخلاص باشد، پاداش فراوان
دارد
65- هر كس برای انتخابات كار توأم با اخلاص و به عنوان انجام وظیفه
كند، اجر بسیار بالایی دارد؛ هم كسانی كه در وزارت كشور هستند، هم
كسانی كه برای شورای محترم نگهبان كار میكنند، هم خودِ اعضای
محترم این شورا. بنابراین هرچند كه فشار كار خیلی زیاد بوده و زیاد
هم خواهد شد؛ امّا وقتی انسان به اجر و رضایت الهی فكر كند، احساس
میكند كه كارهای سنگین و بزرگ برایش آسان میشود و میتواند با
نشاط كار كند.
ملاك در انتخابات باید قانون باشد، نه سلایق اشخاص
66- بعضیها دستگاههای قانونی را متهم میكنند و این كار غلطی است.
دستگاههای قانونی اعم از وزارت كشور كه مجری انتخابات استـ و
شورای نگهبان كه ناظر امین بر انتخابات استـ هركدام وظیفه و
قانونی دارند.
كسانی هم هستند كه مراقبت میكنند كه تخلف از قانون انجام نگیرد.
اگر میان خود اینها در موردی اختلافی باشد كه این قانونی است یا
نهـ باید میان خودشان آن را حل كنند. بعضیها مایلند كه به دنبال
همان سیاست جنجالآفرینی، این شخص را، آن شخص را، این مجموعه را،
آن مجموعه را، به كارهایی متهم كنند كه شأن مسئول اسلامی نیست!
مردم باید به مجریان و ناظران انتخابات، با چشم یكسان نگاه كنند.
هم مجریان، هم ناظران باید پایبندی خودشان را به قانون نشان
بدهند. ملاك، قانون است؛ سلایق افراد ملاك نیست. آن قانونی كه در
مجلس شورای اسلامی تصویب و در شورای نگهبان تأیید شده است، برای
همه معتبر و حجت است؛ چه كسی كه آن قانون را میپسندد، چه كسی
آن قانون را نمیپسندد. قانون تا قانون است، همه موظفند به آن عمل
كنند.
من اجازه تقلب در انتخابات را نخواهم داد
67- رادیوهای بیگانه حرفهای دلسوزانة رئیس جمهور محترم را حمل بر
چیزهای نامناسب و ناشایسته كردند؛ حتی بعضی از تحلیلگران و خودیها
هم از روی غفلت برداشتند آن مسأله را حمل بر این كردند كه آیا چه
چیزی قرار است اتفاق بیفتد! این حرفها چیست؟ مگر ممكن است در
انتخابات جمهوری اسلامی، كسی به خود حق بدهد یا جرأت بدهد كه در
آرای مردم دستكاری بكند؟ اولا شورای محترم نگهبان، یك مجموعة عادل
و مواظب و ناظر بر انتخاباتند و هیچ راهی را برای تقلب باقی
نمیگذارند. ثانیاً وزیر محترم كشور پیش من آمد و گفت شما مطمئن باشید
كه ما نمیگذاریم یك رأی جابهجا بشود. اینها مسلمان و انقلابی و
متدین و مورد اعتمادند و از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفتهاند.
بر فرض در گوشهیی یك تخلف كوچك هم انجام بگیرد، در نتیجة
انتخابات هیچ تأثیری نخواهد داشت. خود من هم مواظبم و اجازه
نخواهم داد كه كسی به خود حق بدهد تقلب در انتخابات را كه یك
عمل هم خلاف شرع و هم خلاف اخلاق سیاسی و اجتماعی استـ انجام
بدهد. چنین كاری هرگز نخواهد شد.
بعضی خیال كردهاند كه حالا چه دارد اتفاق میافتد. من بخصوص از
رئیس جمهور محترم استفسار كردم و گفتم شاید ایشان خبری دارند؛ امّا
ایشان گفتند كه نه، من در همة انتخاباتها به مسئولان و
دستاندركاران سفارش میكنم كه تخلف نكنند؛ مسأله خاصی وجود ندارد.
عدهای جنجال كردند و رادیوهای بیگانه هم های و هوی راه انداختند.
نخیر، انتخابات انشاءالله با اتقان كامل انجام خواهد گرفت، هم
مسئولانی كه هستند، مورد اطمینانند، هم خود من نخواهم گذاشت كه
مسألة انتخابات خدای نكرده اندكی مخدوش بشود.
مسئولان برای صیانت آرای مردم تلاش كنند
68- لازم است این نكته را هم عرض كنم؛ در مراحل قبل انتخابات،
مسئولان گوناگون در بخشهای مختلف كارهای خوب و بزرگی كردند. بنده
در چند روز قبل از مسئولان اسم هم آوردم. الان هم از همه آنها
صمیمانه متشكرم. مراحل بعدی هم وجود دارد كه اهم آنها برگزاری
انتخابات و صیانت از آرای مردم است. حفظ و صیانت از آراء مردم
بسیار مهم است. مسئولان همة تلاش خود را بكنند تا انشاءالله آرای
مردم كاملا حفظ و صیانت شود. انتخابات سالمی برگزار شود و در این امر
بهانه دست این و آن داده نشود.