شهید آوینی

 

غوصی در اقیانوس بیکران



«مباحثی از جلد اول‏
الغدیر»

باغ مبين

مرحوم علامه امينى اعتلاى اسلام، ايمان آورندگان به دين حنيف را به وحدت و تمسك به حبل الله المتين «فرا     مى ‏خواند» و كتاب خودش را با دو حديث‏ شريف، از پيامبر صلى الله عليه و اله عظيم الشان اسلام، (كه متفق عليه بين شيعه و سنى است) شروع مى ‏كند.

حديث اول «عنوان، صحيفة المؤمن، حب على بن ابى طالب‏»(1)
(سرآغاز نامه عمل مؤمن، دوست داشتن حضرت على ابن ابى ‏طالب عليه السلام است).

حديث دوم «من سره ان يحيى حياتى و يموت مماتى و يسكن الجنة عدن غرسها ربى، فليوال عليا من بعدى، و ليوال وليه، وليقتد بالائمة من بعدى فانهم عترتى، خلقوا من طينتى رزقوا فهما و علما، و ويل المكذبين بفضلهم من امتى، القاطعين فيهم صلتى، لاانالهم شفاعتى‏»(2)
(هر كس خشنود گردد به اينكه زندگانى او با زندگانى من هماهنگ باشد، مرگ وى همانند مرگ من باشد و در بهشت آراسته و جاودانى كه نهال آن را مولاى من بدست ‏خود نشانده مسكن گزيند بايد على عليه السلام را دوست ‏بدارد، پس از من پيروى كند و به امامان بعد از من اقتدا نمايد، زيرا ايشان عترت من هستند و از سرشت من خلق شده ‏اند و از زلال فهم و علم كاملا بهره‏مند هستند.
واى بر گروهى كه فضائل آنها را انكار كند و رشته ميان من و ايشان را قطع نمايد خداوند شفاعت مرا شامل حال آنان نفرمايد.)

داستان غدير

در سال دهم هجرى، رسول خدا عازم سفر حج‏ شدند، و جمعيت كثيرى همراه ايشان بودند تعداد جمعيت را 90 هزار و تا بيش از 120 هزار نفر در تاريخ ثبت كرده اند، علاوه بر اين جمعيت افراد بسيارى نيز از بلاد ديگر به سوى سرزمين مكه شتافتند.
پس از انجام مناسك حج در راه بازگشت از مكه و وادى غدير خم (محل جدا شدن راههاى مدينه - مصر و عراق)
جبرئيل وحى آورد كه «يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته‏»(3)
(اى رسول خدا، آن چيزى كه از سوى خدا (درباره على) به تو نازل شده به مردم ابلاغ كن، و اگر چنين نكنى رسالت‏خداى را ابلاغ نكرده‏اى‏».

 حضرت در آن وادى فرود آمدند و تمامى مردم را در آن گرماى سوزان برگرد خويش جمع نمودند و پس از اقامه نماز ظهر به ايراد خطبه ‏اى طولانى پرداختند، و در ضمن آن چنين فرمودند:
 «خداى مولاى من است و من مولاى تمامى مؤمنين ... هر كس كه من بر او ولايت دارم، على نيز مولاى اوست‏»
 بعد پيامبر دعا مى ‏فرمايند «خدايا دوستان على را دوست‏بدار، و دشمنانش را دشمن باش ...»

پيامبر بعد دستور دادند: تمامى كسانى كه در اين جا حضور دارند بايد، اين خبر را به غائبين ابلاغ كنند، و پس از آنكه
حضرت خطبه خويش را تمام كردند جبرئيل از جانب خدا وحى آورد «اليوم اكملت لكم دينكم‏» (4) امروز دين شما را كامل نموديم ...

مرحوم علامه از طريق اهل سنت (حدود 60 سند) نقل مى ‏كند كه از جمله بيعت كنندگان با على عليه السلام در روز غدير عمر و ابوبكر بودند كه آمدند پيش على ابن ابى طالب و اين ولايت و امامت را برايشان تبريك گفتند و با ايشان بيعت نمودند»(5)

بعد پيامبر فرمودند «الولاية لعلى من بعدى‏»(ولايت و امامت ‏بعد از من با على است) و سپس مردم آمدند و با على- عليه السلام- به عنوان جانشين پيامبر بيعت نمودند.

اين بود اجمال واقعه غدير خم كه از مهمترين وقايع تاريخ و يكى از اعياد اسلامى مى ‏باشد.

بررسى سند حديث غدير

واقعه غدير را بايد از دو جنبه بررسى نمود،
جنبه اول در صحت وقوع ماجراى غدير، و جنبه دوم بحث و بررسى حديث از حيث دلالت، اما در مرحله اول مرحوم علامه مى ‏فرمايد:
 حديث غدير را صد و ده نفر از صحابى پيامبر نقل نموده ‏اند كه از جمله آنها، ابوهريره دويسى، ابوبكر ابن ابى قحافه، ابوذر غفارى، زبير، سلمان فارسى، طلحة ابن عبيدالله، عايشه (دختر ابوبكر و زوجه پيامبر)، عثمان ابن عفان، عمار بن ياسر، عمر بن خطاب، عمر و العاص، و 84 نفر از تابعين نيز اين حديث را نقل نموده‏ اند.

و حضرات علماى اهل سنت «از جمله برخى از صاحبان صحاح، حديث غدير را در كتب خويش نقل كرده‏ اند، و آن را تا ابد در پهنه تاريخ اسلامى جاودانه نموده ‏اند. تعداد علماء 360 نفر مى ‏باشد كه اسامى آنها با مصادر مربوطه در الغدير درج شده است.(6)
و بسيارى از علماى طراز اول اهل سنت از جمله ترمذى (صاحب جامع الصحيح) طحاوى، حاكم نيشابورى، و چهل تن ديگر بعد از نقل حديث غدير، آن را از احاديث صحيحه قلمداد كرده ‏اند.(7)

معلوم شد كه، قضيه غدير از جمله مسائل مسلم تاريخى است، كه اگر قضيه غدير مسلم و قطعى نباشد ما در اسلام هيچ امر مسلمى نخواهيم داشت.

غدير در آيات قرآنى

در خصوص واقعه غدير سه آيه نازل شده است عبارتند از:

1 -« يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله يعصمك من الناس‏»(8)
«اى پيامبر آنچه از طرف خدا بر تو نازل شده به مردم برسان و اگر اين كار را نكنى رسالت‏خدا تبليغ نكرده‏اى و خدا تو را از شر مردم حفظ خواهد كرد».
احاديث متواترى وارد شده كه اين آيه در روز غدير در وادى غدير خم در مورد وصايت و جانشينى حضرت امير عليه السلام نازل شده است.(9)

2 - آيه الاكمال «اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام دينا»(10)
امروز دين شما را كامل نمودن و نعمت ‏خود را بر شما تمام كردم... به استناد احاديث و تاريخ اين آيه بعد از ابلاغ پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) وصايت‏ خود را به مردم و تعيين خلافت‏ حضرت امير عليه السلام نازل شده است. و كمال دين همان ولايت عليه عليه السلام مى ‏باشد.(11)

3 - آيه:« سال سائل بعذاب واقع × للكافرين ليس له دافع × من الله ذى المعارج‏»(12)
اجمال شان نزول آيه اين است كه:
بعد از اينكه پيامبر در غدير خم وصايت ‏حضرت امير را ابلاغ كرد. شخصى بنام جابر بن نضر (و برخى نوشته‏ اند حارث بن نعمان) آمد پيش حضرت رسول و به حضرت عرض كرد. همانا تو ما را امر كردى كه شهادت به يكتائى خدا و رسالت تو بدهيم و ما از تو پذيرفتيم و تو ما را امر كردى كه پنج‏ بار در شب و روز نماز كنيم رمضان را روزه بداريم و خانه خدا را زيارت كنيم و مال خود را دادن زكاة پاك كنيم و ما اينها را از تو قبول كرديم، به اينها اكتفا نكردى تا بازوان پسر عمويت را گرفتى و بلند نمودى و او را بر مردم برترى و فضيلت دادى و گفتى:
«من كنت مولاه فعلى مولاه‏» آيا اين امرى بود از طرف خودت و يا از جانب خدا؟؟؟!
رسولخدا در حاليكه چشمانش سرخ شده بود فرمود: قسم بخدائى كه جز او معبودى نيست، اين از طرف خدا بوده.

در اين هنگام اين شخص برخواست درحاليكه مى ‏گفت: خداوند اگر آنچه محمد مى ‏گويد حق است، پس سنگى از آسمان بر ما بفرست‏ يا عذابى دردناك بر ما نازل كن.

هنوز اين شخص نزديك شتر خود نرسيده بود كه سنگ ريزى از آسمان فرود آمده و به سرش اصابت نمود و فرو رفت و از دبر او خارج شد، و هلاك شد آن وقت اين آيه «سال سائل ...» (13) نازل شد.

پى نوشت‏ ها:


(1)نقل مى ‏كند از: تاريخ حافظ خطيب بغدادى ج 4 صفحه 410
(2)نقل مى‏ كند از: حلية الاولياء ج 1/80
(3)مائده 67
(4)مائده 3
(5)الغدير ج 1/270/الى 283
(6)الغدير ج 1 ص 73 الى 152
(7)الغدير ص 294/311
(8)مائده 67
(9)الغدير ج 1 ص 214 الى 229
(10)مائده /3
(11)الغدير ج 1، ص 230 الى 239
(12)معارج آيه 1 - 3
(13)الغدير ج 1 ص 136 الى  139

علامه امينى جرعه نوش غدير صفحه10 تا 5

مهدى لطفى

 

Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved
logo