<903- الصحاح 5/1846.
904- الصحاح 4/1500 - 1501، و قريب منه فى لسان العرب 10/174.
905- قاله فى مجمع البحرين 3/107، و القاموس 1/317.
906- ذكره فى الصحاح 6/2394، و مجمع البحرين 1/252، و غيرهما.
907- كما اءورده فى الصحاح 6/2411، و مثله فى المعنى فى مجمع البحرين
1/287
908- نص عليه فى لسان العرب 11/185 و 189، و مجمع البحرين 5/359
909- صرح به فى مجمع البحرين 4/50، و لسان العرب 6/20، و غيرهما
910- فى (ك ): انكالا و الظاهر اءنه اشتباة .
911- اءورده فى النهاية 5/117، و لسان العرب 11/677.
912- قال فى القاموس 4/66: الويل :
حلول الشر، و بهاء: الفضيحة ، او هو تفجيع ... و كلمة عذاب ، و واد فى جهنم ، اءو بثر،
اءو باب لها، و قال فى النهاية 5/236 الويل : الحزن و الهلاك و المشقة من العذاب و
كل من وقع فى هلكة دعا باويل ، و معنى النداء فيه : يا خزنى ! و يا هلاكى ! و يا عذابى
! حضر فهذا وقتك و اءوانك
913- كذا فى الصحاح 1/57، و لسان العرب 1/101 - 102، و غيرهما.
914- ذكره فى الصحاح 6/2254، و مثله فى المعنى اءورده الطريحى فى مجمع
البحرين 6/364
915- كما جاء فى مجمع البحرين 3/155، و القاموس 6/364.
916- قاله فى القاموس 4/352، و الصحاح 6/2401، و غيرهما.
917- صرح به فى النهاية 3/40، و لسان العرب 14/462.
918- كذا جاء فى لسان العرب 15/415، و الصحاح 6/2531.
919- فى (ك ): يبتلغ ، و هو غلط.
920- كما اءورده فى القاموس 3/103، و الصحاح 4/1317، و غيرهما.
921- لاحظ النهاية 1/382، و لسان العرب 1/315.
922- فى (س ): فقد مقدرتى ترى ، و وضع على : مقدرتى ، رمز
(ظ.ل ) اءى الظاهر من نسخة ، و لعلة : فقد ترى مقدرتى . و فى (ك ): مقدرتى فقد ترين
... و وضع ذلك الرمز على مقدرتى اءيضا، فراجع
923- القاموس 1/16، و قارن ب :لسان العرب 1/85.
924- اءمالى الشيخ الطوسى 2/295 - 296.
925- فى المصدر: ابوالحسن محمد.
926- فى الامالى : قال حدثنى ابوالحسين ، بدلا من : عن .
927- فى المصدر: المفضل بن همام الكوفى .
928- فى الامالى : معمر الكوفى ، و فى (ك ): معر.
929- فى المصدر: الزيات الكوفى .
930- لم يرد فى الامالى لفظ: عن ابان بن عثمان .
931- لم يرد فى المصدر: له .
932- خ . ل . ظلامى جاء على مطبوع البحار، و كذا فى المصدر.
933- فى المصدر: و لا خيار.
934- لم يرد فى المصدر: ليتنى من قبل ذلك .
935- فى الامالى : زلتى .
936- فى (ك ): عزبك .
937- بحارالانوار 13/195 - 248.
938- فى (ك ): و الثانى .
939- فى شرحه على نهج البلاغة 16/214 - 215، باختلاف كثير.
940- جاء فى المصدر: فلما سمع اءبوبكر خطبتها شق عليه .
941- فى المصدر: لكل .
942- فى شرح النهج : يستعينون ... يستنصرون .
943- فى المصدر: يا معشر، و هى نسخة جاءت فى (س ).
944- فى المصدر: و لا لسانا.
945- فى شرحه على نهج البلاغة 16/215 بتصرف .
946- فى المصدر: على النقيب اءبى يحيى جعفر بن يحيى بن اءبى زيد
البصرى و قلت له :... .
947- فى شرح النهج : يقوله . قال .
948- فى المصدر: عليهم .
949- فى المصدر: اءما الرعة .
950- قال فى النهاية 5/174: الورع فى
الاصل : الكف عن المحارم و التحرج منه ، ثم
قال : ثم استعير للكف عن المباح و الحلال
951- كما فى النهاية 4/123، و القاموس 4/42، و غيرهما.
952- فى شرح النهج : الثعلب .
953- فى المصدر: اءنه قد اءكل الشاة التى كنت قد اءعددتها لنفسك و كنت
حاضرا، قال
954- لا يوجد فى المصدر: لازم .
قال فى النهاية 2/181: اءو فقر مرب اءو قال ملب ... اءى لازم غير مفارق ، من اءرب
بالمكان و اءلب : اذا قام به و لزمه .
و قال فى القاموس 1/70: رب : جمع و زاد و لزم و اءقام ، كارب
955- فى المصدر: و يضرب بها المثل
فيقال .
956- تقدم ما استظهرناه قريبا، فراجع .
957- كما فى القاموس 3/92، و النهاية 5/166، و غيرهما.
958- فى شرح نهج البلاغة لابن اءبى الحديد 14/214، باختلاف يسير.
959- فى المصدر: الاحمر و الابيض .
960- فى شرح النهج : انما كان مالا من .
961- فى المصدر: عباس - بدون الف و لام .
962- صحيح مسلم 3/1381 - 1382 حديث 54.
963- صحيح اءبى داود 3/142 - 143 حديث 2970.
964- جامع الاصول 9/637 حديث 7438، و فى طبعة دار احياء التراث العربى
10/386 حديث 7417، و قد تكرر ذكر مصادر هذه الروايات
965- فى (ك ): اءبوبكر الصديق .
966- لا يوجد فى المصدر: و فدك .
967- فى المصدر: من ذلك شيئا.
968- فى جامع الاصول : لحقوقه التى تعروه .
969- فى المصدر: البخارى منه .
970- صحيح البخارى 8/185، جامع
الاصول 9/637، و صحيح مسلم 1/6، و انظر جملة من مصادر الحديث فى الغدير 7/228
971- فى المصدر: لم نعلم .
972- خ . ل . تنبيه ، فى (ك ).
973- كما فى كنزالعمال ، المجلد السادس ، حديث 14862 و 14863 و 14865 و
14866، و انظر الغدير 10/126 عن جملة مصادر
974- صحيح البخارى 9/59.
975- صحيح مسلم 3/1478 حديث 56، و مثله بنفس السند 3/1477 حديث 55
976- ععع جامع الاصول
4/69 حديث 2052، و فى طبعة دار احياء التراث العربى 4/456 حديث 2053 عععع
977- فى جامع الاصول : ان رسول
الله صلى الله عليه و آله قال : من .
978- لا يوجد فى المصدر: طاعة .
979- لا توجد فى جامع الاصول كلمة : اخرى .
980- خ . ل : ميتته ، كما فى (ك ).
981- صحيح مسلم 3/1478 حديث 58.
982- فى جامع الاصول 4/78 حديث 2064.
983- فى جامع الاصول : عبدالله بن مطيع .
984- فى جامع الاصول : سمعت رسول الله صلى الله عليه و آله .
985- جامع الاصول : 4/78 حديث 2064.
986- بحارالانوار 51/160، 52/142، و قد سلف فى 8/362 و 10/353 و
361، و قد فصلها شيخنا الامينى رحمه الله فى الغدير 10/258 - 362، فراجع
987- فى (س ): روايتهم .
988- فى (س ): و روايتهم .
989- صحيح مسلم 3/1380، حديث 52.
990- فى (ك ): ذكره - بدون الواو.
991- جامع الاصول 4/103 - 105، حديث 2078.
992- النمل : 16.
993- مريم : 6.
994- الانفال : 74.
995- النساء: 11.
996- البقرة : 180.
997- البقرة : 143.
998- مريم : 6.
999- النمل : 16.
1000- امالى صدوق ، ص 25 شماره 4.
1001- عيون الاخبار، ج 2 ص 8 شماره 21.
1002- عيون الاخبار: ج 2 ص 25 شماره 6.
1003- عيون الاخبار، ج 2 ص 32 شماره 55.
1004- صحيفة الرضا، ص 63 شماره 101.
1005- عيون الاخبار، ج 2 ص 30 شماره 38.
1006- ثواب الاعمال ، ص 257
- الايقاظ من الهجته ، ص 250 شماره 29.
1007- ثواب الاعمال ، ص 258 شماره 5
- مثيرالاحزان ، ص 81.
1008- ثواب الاعمال ، ص 260 شماره 10.
1009- مناقب ابن شهر آشوب ، ج 3 ص 107.
1010- اين حديث مكرر ترجمه شده است .
1011- امالى مفيد، ص 130 شماره 6.
1012- تفسير فرات كوفى ، احاديث شماره 362 و 578.
1013- الطور: 21.
1014- سوره طور، 21.
1015- تفسير فرات ، ص 445 و 446 شماره 57.
1016- الطور: 21.
1017- الانعام : 84.
1018- آل عمران : 184.
1019- آل عمران : 184.
1020- الانعام : 84.
1021- الانعام : 83.
1022- الانعام : 84.
1023- آل عمران : 184.
1024- آل عمران : 184.
1025- آل عمران : 184.
1026- الانعام : 84.
1027- معانى الاخبار، ص 106 شماره 1.
1028- هود 46.
1029- معانى الاخبار، ص 106 شماره 2.
1030- معانى الاخبار، ص 107 شماره 3.
1031- به ترجمه حديث سوم مراجعه شود.
1032- عيون الاخبار، ج 2 ص 63 شماره 264.
1033- به ترجمه حديث سوم مراجعه شود.
1034- عيون الاخبار، ج 2 ص 234 شماره 4.
1035- هود: 45.
1036- هود: 46.
1037- مناقب ابن شهر آشوب ، ج 3 ص 107.
1038- تاريخ بغداد، ج 3 ص 54 شماره 997.
1039- به ترجمه حديث سوم مراجعه شود.
1040- احتجاج ، ج 2 ص 58
- بحارالانوار، ج 93 ص 240 شماره 3.
1041- الانعام : 84.
1042- آل عمران : 59.
1043- النساء: 23.
1044- سوره الانعام : 83.
1045- سوره الانعام ، 84.
1046- سوره آل عمران ، 61.
1047- سوره النساء، 23.
1048- النساء 23.
1049- تفسير القمى ، ج 1 ص 196.
1050- آل عمران : 184.
1051- النساء 23.
1052- كافى ، ج 8 ص 317 شماره 501
- بحارالانوار، ج 93 ص 239 شماره 3.
1053- آل عمران : 184.
1054- آل عمران : 184.
1055- آل عمران : 59.
1056- النساء: 23.
1057- النساء 23.
1058- مناقب ابن شهر آشوب ، ج 3 ص 132.
1059- آل عمران : 59.
1060- الاحزاب : 40.
1061- آل عمران : 59.
1062- سوره احزاب ، 40.
1063- كافى ، ج 7 ص 48 شماره 4.
1064- كافى ، ج 7 ص 48 شماره 5.
1065- كافى ، ج 7 ص 49 شماره 6.
1066- به ترجمه حديث قبل مراجعه شود.
1067- كافى ، ج 7 ص 48 شماره 3.
1068- از بستانها و مزرعه هاى هفت گانه حضرت فاطمه است كه در احاديث قبلى ذكر
گرديد.
1069- كافى ، ج 7 ص 47 و 48 شماره 1.
1070- الثاقب فى المناقب ، ص 291 شماره 248
- مناقب آل ابى طالب ، ج 3 ص 385
- دلائل الامامة ، ص 48
- الخرائج و الجرائح ، ج 2 ص 531 شماره 7
- اخبار فاطمة : ابوعلى صولى ، به نقل
آل ابى طالب از آن
- فضائل العشرة : ابوالسعادات ، به نقل مناقب از آن
- بحارالانوار، ج 43 ص 29 شماره 34
- بحارالانوار، ج 43 ص 46 ذيل شماره 44
- عوالم العلوم و المعارف ، ج 11 ص 116 شماره 2.
1071- ((امر ضرورى
)) در اديان الهى عبارت از چيزى است كه اعتقاد و پذيرفتن آن
((واجب
)) و عدم قبول آن يا انكار آن موجب خروج از دين مى گردد، برخى از ضروريات
دين اسلام عبارتند از:
1 - اعتقاد به وجود خداوند
2 - اعتقاد به يگانگى خداوند
3 - اعتقاد به نبوت و انبيا
4 - اعتقاد به خاتميت حضرت محمد صلى الله عليه و آله
5 - اعتقاد به قرآن به عنوان كتاب دينى اسلام ، و وجوب پيروى از آن
6 - اعتقاد به تبعيت از پيامبر صلى الله عليه و آله و حرمت مخالفت با او
7 - اعتقاد به وجود قيامت ، و بهشت و جهنم ، وجود حسابرسى و... .
اينها نمونه هايى از
((ضروريات اعتقادى
)) دين اسلام است اما در
ذيل پاره اى از
((ضروريات عملى
)) را نيز يادآور مى شويم :
1 - وجوب ترك محارم و انجام واجبات
2 - نماز
3 - روزه
4 - خمس
5 - زكات
6 - حج
7 - امر به معروف و نهى از منكر
و ... .
نكته قابل توجه درباره ضروريات دين آن است كه همه فرق و مذاهب اسلامى بر
ضرورى و واجب يا حرام بودن آن اعتقاد دارند و در اين باره بين آنها اختلافى وجود ندارد
گرچه ممكن است درباره جزئيات مربوط به آنها اختلاف وجود داشته باشد.
1072- تحف العقول ، ص 276
- معانى الاخبار، ص 180
- كنزالعمال ، حديث شماره 11.
1073- عيون اخبارالرضا، ج 2 ص 28 شماره 17
- امالى شيخ صدوق ، ص 221 شماره 15
- خصال ، ج 1 ص 179 شماره 242
- امالى شيخ طوسى ، ج 1 ص 290
- اعلام الدين ، ص 75
- اخبار اصبهان ، ج 1 ص 138
- سنن ابن ماجه ، ج 1 ص 25
- تاريخ بغداد، ج 9 ص 385
- التدوين ، ج 1 ص 492
- اصول كافى ، ج 2 ص 27
- نزهة الناظر، ص 23
- نهج البلاغه ، حكمت 227.
1074- غررالحكم ، ج 2 ص 136 شماره 2094.
1075- اصول كافى ، ج 2 ص 34.
1076- اصول كافى ، ج 2 ص 34.
1077- اصول كافى ، ج 2 ص 45.
1078- اصول كافى ، ج 2 ص 34
- الفردوس ، ج 1 ص 110 شماره 373.
1079- دستور محالم الحكم ، فصل
اول .
1080- اشاره به حديث :
((لا يثبت الا بالعمل الصالح
)) از امام صادق عليه السلام
است (اصول كافى ، ج 2 ص 38).
1081- امالى شيخ صدوق ، ج 1 ص 292
- اختصاص ، ص 342
- بحارالانوار، ج 70 ص 173.
1082- نهج البلاغه ، خطبه 157 - بحارالانوار، ج 75 ص 62.
1083- غررالحكم ، ج 5 ص 147 شماره 7706.
