وزیر نیرو با اشاره به پرداخت خسارت
به کشاورزانی که از کاهش منابع آبی متضرر شدهاند، به موضوع بارورسازی ابرها بهعنوان
یکی از راهکارهای وزارت نیرو به منظور افزایش میزان بارش در فلات مرکزی اشاره کرد.
93/11/15 |
|
حمید چیتچیان در
نشست علنی امروز (سهشنبه 20 آبان) مجلس شورای اسلامی در پاسخ
به سوال ملی سید ناصر موسوی لارگانی در مورد علت عدم اجرای
قانون تعیین تکلیف چاههای کشاورزی قدیمی فاقد پروانه بهرهبرداری
از سوی وزارت نیرو گفت: مسئله آبهای زیرزمینی که بیش از 50
درصد آب مورد نیاز بخشهای مختلف از این منابع تامین میشود،
دارای اهمیت ویژهای است ولی متاسفانه هم به دلیل کاهش بارندگی
و به علت برداشتهای غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی طی یکسال
گذشته با مشکل روبرو شده است.
وزیر نیرو افزود: طی
چهل سال گذشته 110 میلیارد مترمکعب از ذخایر استاتیک آبهای
زیرزمینی برداشت شده که غیرقابل جبران است؛ دشتها با مشکلات
وسیع درباره پایین آمدن سطح آب روبرو شدهاند؛ بسیاری از چاهها
خشک شدهاند و در بسیاری از چاهها نیز سطح آب به منابع آب شور
رسیده است و متاسفانه آب شور در مزارع جریان مییابد که موجب
از بین رفتن خاک شده و مشکلات عدیدهای ایجاد کرده است.
وی تصریح کرد: هر
ساله حدود 10 میلیارد مترمکعب بیلان منفی در مجموعه دشتهای
کشور داریم که بدان معنا است آبی که از داخل زمین و سفرههای
زیرزمینی رداشت میشود به میزان 10 میلیارد مترمکعب بیش از آن
مقداری است که آب وارد این سفرهها میشود و چنین روندی زنگ
خطری جدی است.
چیتچیان ادامه داد:
در سال 89 مجلس قانون تعیین تکلیف چاههای فاقد پروانه بهرهبرداری
را تصویب کرد و در شهریور همان سال نیز به وزارت نیرو ابلاغ
شد و پیشنویسهای آییننامه اجرایی با نظر وزارت کشاورزی تهیه
و در خرداد سال 90 نیز آییننامه اجرایی این قانون در دولت به
تصویب رسید و ابلاغ شد.
این عضو کابینه دولت
یازدهم با اشاره به اینکه چندین دستورالمل اجرایی در وزارت
نیرو تهیه شد، گفت: دستورالعملهای اطلاعرسانی فراگیر و مطلع
کردن متقاضیان و افرادی که چنین چاههایی دارند، دستورالعمل
اجرایی نحوه تشکیل پرونده کمیسیون آبهای زیرزمینی، دستورالعمل
اجرایی تبصره ماده 4 قانون و ماده 13 قانون توزیع عادلانه آب
انجام شد.
وی با اشاره به
اطلاعرسانی به صاحبان چاهها از طریق رسانهها و طرق مختلف به
سامانهها و نرمافزارهای مورد نیاز برای انجام این کار در
دفاتر پیشخوان دولت اشاره کرد و گفت: کمیسیونهای رسیدگی به
امور آبهای زیرزمینی در سراسر کشور در تمام استانها تشکیل و
جلسات توجیهی مختلف برگزار شد و یکی از موارد مورد اشاره
قانونگذار این بود که ظرفیتهای آبی تمامی دشتها که 609 دشت
است، به صورت مطالعاتی مشخص و این مورد به تمامی استانها
ابلاغ شد.
چیتچیان توضیح داد:
103 هزار حلقه چاه شناساییشده مشمول قانون وجود دارد که
تاکنون 41 هزار و 697 پرونده متقاضی تشکیل شده و برای 43 هزار
و 912 نیز کارشناسی لازم صورت گرفته است و نتیجه این بوده که
تاکنون بررسی 43 هزار و 250 مورد چاه در قوه قضائیه و مراجع
قضایی مطرح شده که بخشی تعیینتکیلف و بخشی در حال رسیدگی است.
عضو شورایعالی آب
بیان کرد: از زمان تصویب قانون تاکنون 11 هزار و 487 حلقه چاه
در سراسر کشور یا پر شده یا مسدودالمنفعه، همچنین یکهزار و
705 حلقه چاه پروانه مورد نیاز را دریافت کردهاند.
وی با تاکید بر
انجام اقدامات گسترده به مشکلات این حوزه اشاره کرد و ادامه
داد: منابع مالی برای این طرح پیشبینی نشده بود و هزینه نصب
کنتورهای هوشمند برعهده کشاورزان قرار گرفته بود در حالی که
کشاورز به هیچ وجه قادر نیست پول نصب کنتور را پرداخت کند؛ از
بابت برقی کردن چاههای کشاورزی که تامین منابع آن به گازوئیل
چاههای دیزلی مربوط شده بود و باید مطابق قانون وزارت نفت آن
را پرداخت میکرد، ریالی به وزارت نیرو نرسید در حالی که هزینه
برقی کردن هر چاه 200 میلیون تومان برآورد شده است.
قانون تعیین
تکلیف چاههای کشاورزی قدیمی فاقد پروانه بهرهبرداری از سال
آینده با قدرت بیش تری اجرا می شود
چیتچیان با اشاره
به دستور سازمان بازرسی کل کشور درخصوص ممنوعیت ارائه پروانه
در دشتهای ممنوعه توضیح داد: ما حق را به سازمان بازرسی میدهیم
زیرا در دشتهای ممنوعه بیشتر از ظرفیت دشت آب برداشت میشود،
لذا دادن پروانه به چاههای دیگر کار درستی نبود.
این عضو کابینه دولت
روحانی با اشاره به برنامههای وزارت نیرو گفت: تعداد قابل
توجهی طرح در پانزدهمین جلسه شورایعالی آب مورد بررسی قرار
گرفت و امسال در حالی که فقط 110 میلیارد تومان اعتبار داریم،
تلاش کردهایم در بودجه پیشنهادی سال آینده کل کشور آن را 5
برابر کرده و به 600 میلیارد تومان برسانیم تا وزارت نیرو
بتواند برقی کردن چاهها، کنتورهای هوشمند، مقابله و
مسدودالمنفعه کردن چاههای غیرمجاز و جلوگیری از برداشتهای
غیرمجاز از چاههای پروانهدار اقدامات لازم را انجام دهد.
وی بر اجرای قانون
تعیین تکلیف چاههای کشاورزی قدیمی فاقد پروانه بهرهبرداری در
سال آینده با قدرت بیشتر تاکید کرد.
چیتچیان در پاسخ به
سوال دوم موسوی لارگانی در مورد اقدامات وزارت نیرو در بحث
خشکسالی توضیح داد: کشور در دهه گذشته با خشکسالی سختی مواجه
شده بود که میزان متوسط بارش از 250 میلیمتر به 242 میلیمتر
کاهش پیدا کرد و آب تجدیدشونده کشور نیز از 130 میلیارد
مترمکعب به 115 میلیارد مترمکعب تقلیل یافت، در حالی که مصارف
چه در بخش صنعت یا شرب یا کشاورزی بسیار افزایش داشت.
کاهش 600
میلیون مترمکعب آب ورودی به سطح زایندهرود در یک سال/ بحران
زاینده رود به اقلیم مربوط بود نه مدیریت
وی با اشاره به
رودخانه زایندهرود توضیح داد: در سالهای گذشته به طور متوسط
یکهزار و 600 میلیون مترمکعب آب ورودی به سطح زایندهرود
تخمین زده میشد ولی در سالهای اخیر به یکهزار میلیون
مترمکعب تقلیل پیدا کرد که این مطلب به مدیریت ارتباطی ندارد و
مستقیماً با موضوع تغییر اقلیم و خشکسالی مرتبط است.
وزیر نیرو با اشاره
به ساخت سدها، ایران را جزو کشورهایی دانست که در اینخصوص در
سطح بسیار گسترده اقداماتی انجام داده است و یادآور شد: یکی از
بهترین تدابیر در زمان کاهش منابع آبی استفاده از سدها است.
چیتچیان گفت: در
انتقال آب به فلات مرکزی توسط طرحهای متعددی که اجرا شده، بیش
از یکهزار و 400 میلیون مترمکعب آب به منابع فلات مرکزی کشور
اضافه شده است و اگر آن را با آورد طبیعی زایندهرود که 845
میلیون مترمکعب است، مقایسه کنید، متوجه خواهید شد طرحهای
اجرا شده چه نتایجی داشته است.
وی در ادامه با
اشاره به بارورسازی ابرها بیان کرد: تمام امکانات به کار گرفته
شده، هواپیماهایی که برای بارورسازی تجهیز شدهاند نیز آماده
هستند و انتظار داریم در نتیجه اجرای عملیات بارورسازی بین 5
تا 10 درصد بارش در فلات مرکزی افزایش پیدا کند.
استفاده
مجدد یکهزار و 147 میلیون متر مکعب پساب فاضلابهای شهری
وزیر نیرو با اشاره
به اینکه حدود یکهزار و 147 میلیون متر مکعب پساب فاضلابهای
شهری مورد استفاده مجدد قرار گرفت توضیح داد: از این مقدار
برای 808 میلیون مترمکعب، تصفیهخانه ساخته شده و به مرحله
بهرهبرداری رسیده که اقدام بسیار مهم و بیسابقهای در غلبه
کردن به مشکل خشکسالی است.
چیتچیان تشکیل
شورای هماهنگی حوزه آبریز فلات مرکزی، تشکیل مدیریت یکپارچه
حوزه آبریز فلات مرکزی، مدلسازی ریاضی و برنامهریزی علمی با
توجه به پیشبینیهای بارش در سالهای آتی، برقی کردن چاهها و
نصب کنتورهای هوشمند، جلوگیری از واگذاری انشعاب برق برای
برداشتهای غیرمجاز، نصب ابزارهای اندازهگیری تحویل حجمی آب
در شبکههای آبیاری و ذخیرهسازی موثر و تحویل آب در زمان
مناسب را از جمله اقدامات مدیریتی وزارت نیرو در این خصوص
دانست.
وی ادامه داد: به
برکت مدیریت صحیح همین آب محدود بوده که از نیمه آبانماه آب
در زایندهرود جریان دارد و همه نقاط اصفهان تا دورترین نقاط
شرقی از آن استفاده میکنند. ضمن آنکه تامین آب شرب شهرها در
فلات مرکزی نیز به بهترین نحوه مدیریت شد.
هشدار های
پیاپی ناسا و منابع سازمان ملل در مورد خشکسالی خاورمیانه که
ایران کانون آن است
این عضو کابینه دولت
یازدهم با اشاره به همکاری موثر وزارت کشاورزی در اصلاح نوع
کشت از معمولی به گلخانهای و اصلاح سیستمهای آبیاری زهکشی
آنها را ابزاری موثر برای کاستن از میزان آب مصرفی دانست و
تصریح کرد: در دیماه سال گذشته شورایعالی آب تصویب کرد پرداخت
خسارت به کشاورزان آب آنها در بخشهای دیگر به ضرورت مورد
استفاده قرار گرفته، انجام شود و هماکنون این صندوق زیرنظر
استاندار استان اصفهان تشکیل شده است.
چیتچیان در بخش
دیگری از توضیحات خود به سوال ملی سیدناصر موسوی لارگانی بیان
کرد: بارندگی در کشور کاهش یافته و آمارهای آن هم در اختیار
سازمان هواشناسی کشور است و نه وزارت نیرو، ضمن آنکه فقط منابع
داخلی از خشکسالی ایران صحبت نمیکند بلکه تمام مراکز مطالعاتی
بینالمللی از ناسا گرفته تا منابع مربوط به سازمان ملل در
موضوع خشکسالی خاورمیانه که ایران کانون آن است، هشدار پیاپی
دادهاند.
|