جلسه نقد و بررسی «لغت‌نامه قرآن‌كريم» در فرانسه برگزارشد
«لغت‌نامه قرآن‌كريم» با حضور«محمدعلی اميرمعزی»، سرپرست گروه كارشناسی و پژوهش
در تأليف اثر ارزشمند «لغت‌نامه قرآن‌كريم» در پاريس، پايتخت فرانسه، مورد نقد و
بررسی قرارگرفت.
در اين جلسه كه توسط «فرانسوا زابال» در مؤسسه «جهان عرب» و با حضور بسياری از مردم
و نمايندگان تشكيلات حامی اين اثر برگزارشد، «محمدعلی اميرمعزی»، هدف از نگارش اين
لغت‌نامه قرآنی را پاسخ به نياز مسلمانان در مقابل جو اسلام‌ستيزانه موجود در غرب
عنوان‌كرد و افزود: نام قرآن و يا حتی بخشی از متن اين كتاب مقدس كنجكاوی هر انسانی
را برمی‌انگيزد؛ با اين حال اگر نخواهيم بگوييم قرآن ناشناخته‌مانده، بايد گفت كه
اين كتاب آسمانی به درستی شناسانده‌نشده‌است.
نام قرآن و يا حتی بخشی از متن اين كتاب مقدس كنجكاوی هر انسانی را برمی انگيزد با
اين حال اگر نخواهيم بگوييم قرآن ناشناخته مانده است بايد گفت كه اين كتاب آسمانی
به درستی شناسانده نشده است.
وی در دفاع از اين اثر قرآنی اعلام‌كرد: نظير اين اثر در دنيا چاپ‌نشده و اين
اقدام برای نخستين‌بار از سوی انتشارات «بوكن» (Bouquins) با مديريت «روبر لافون»
در فرانسه به‌چاپ‌رسيده است.
«اميرمعزی» ادامه داد: هم‌زمان با پذيرش چاپ اين اثر، تحقيقات گسترده خود را برای
جمع‌آوری منابع لازم در تمام زمينه‌های قرآنی، عقلايی، تاريخی، تفسيری و حتی
جغرافيايی و نيز بررسی دست‌نوشته‌ها، آغازكردم و همچنين كوشيدم كارشناسان و گروه
نگارش اين اثر را براساس اطمينان از صلاحيت علمی آنان انتخاب‌كنم كه همين امر
سبب‌شد به شهادت بسياری از كارشناشان، تمامی مقاله‌های اين اثر گران‌قدر قرآنی بر
پايه دقايق و ظرايف علمی، فلسفی و تاريخی نگاشته و اصل «بی‌طرفی» در آن‌ها
رعايت‌شود.
وی همچنين گفت: گردآوری چنين كارشناسانی به دو دليل كار دشواری بود: يكی به‌دليل
تفاوت در جريان‌های فكری كه گاه با ساير جريان‌ها در تضاد و تداخل قرارمی‌گرفت و
ديگری به دلايل مالی كه سبب‌شد تمامی كارشناسان كه هريك در رشته علمی خود بهترين
بودند، از ميان فرانسه‌زبانان انتخاب‌شوند كه البته در ميان آنان، مليت‌های
گوناگونی چون بلژيكی، ايتاليايی، آلمانی، مراكشی، تونسی، الجزايری و ايرانی
وجودداشت.
قرآن قلب تمدن است؛ تمدنی كه ميراث دار يهوديت، مسيحيت و حتی مذهب مانوی است و می
توان آن را حتی آميخته به تمدن های باستانی لاتين و يونانی، ايرانی و غربی دانست
وی همچنين با ابراز اميدواری از دسترسی ساده تمام مردم به اين اثر فاخر، اين اثر را
برای كسانی كه تمايل‌دارند به‌آسانی به متن قرآن نزديك‌شده و آن را دريابند بسيار
كاربردی عنوان‌كرد.
سرپرست گروه كارشناسی و پژوهش اثر ارزشمند «لغت‌نامه قرآن‌كريم»، با اشاره به منابع
بسيار غنی تاريخی، فلسفی، عرفانی و معنوی، اين اثر را برای شناخت فرهنگ و تمدن
اسلامی نيز مفيد ارزيابی‌كرد و افزود: قرآن قلب تمدن است؛ تمدنی كه ميراث‌دار
يهوديت، مسيحيت و حتی مذهب مانوی است و می‌توان آن را حتی آميخته به تمدن‌های
باستانی لاتين و يونانی، ايرانی و غربی دانست.
« دومينيك بورن»، مدير مؤسسه اروپايی علوم دينی نيز، در سخنانی با اشاره به در
دسترس بودن اثر حاضر، پيشينه مطالعات علمی انجام‌گرفته روی قرآن كريم را كه كمتر در
دسترس عموم مردم قرارمی‌گيرند يادآوری‌كرد و گفت: قرآن متعلق به تمام بشريت است و
تنها به مسلمانان اختصاص‌ندارد.
همچنين «ماری ترز يوروو»، مدرس رشته اسلام‌شناسی و تاريخ كلاسيك عرب در دانشگاه
«تولوز»، به‌عنوان يكی از كارشناسان علوم اسلامی از دقت عمل و نگاه بی‌طرفانه مدير
و سرپرست اين طرح قدردانی‌كرد و حس همكاری تمامی كارشناسان اين طرح را ستود.
بی‌طرفی كامل خواسته‌ای غيرممكن است و اسلام‌شناسی نيز علم صرف نيست و آنچه در قالب
اين عنوان ارائه می‌شود تنها ديدگاه و نقطه نظرات مطرح شده است
وی يادآورشد: بی‌طرفی كامل، خواسته‌ای غيرممكن است و اسلام‌شناسی نيز علم صرف نيست
و آنچه در قالب اين عنوان ارائه‌می‌شود تنها ديدگاه‌های مطرح‌شده است.
در ادامه، «دانيل گری»، مدرس مطالعات اسلامی و عربی در دانشگاه «پروونس»، به‌عنوان
يكی از كارشناسان و متخصصان اين اثر قرآنی اين لغت‌نامه را بيانی آزاد از
ديدگاه‌های مختلف ويراستار، سرپرست گروه و همچنين متخصصان نسبت به قرآن دانست و
افزود: سعی‌كرده‌ايم تا با بررسی روحيه مسلمانان درست‌ترين معانی قرآن را در
نظر‌گرفته و حتی به اين معانی انسجام‌بخشيم.
وی اين‌چنين به توضيح دو مفهوم « صدا» و «فراخوان» پرداخت: صدای قرائت قرآن همان
صدای معنوی اسلام و حتی صدای خداست و هر بار، انسان با اين صدا به ملاقات خدا
فراخوانده‌می‌شود.
«دانيل گری» با بيان مفهوم بنيادين « تسليم و بندگی » اذعان‌كرد: پيامبر اسلام(ص)
نمونه يك انسان كامل است و قرآن نيز به‌عنوان يك منبع غنی از داستان‌های نمادين
تاريخی همچون «داستان اصحاب كهف»، « موسی و خضر» و « اسكندر» با توضيح مفاهيم «
تسليم و بندگی» از خلال اين حقايق می‌كوشد انسان را نسبت به اين حقيقت هوشيار‌كند.
«حسين بنخيرا»، كارشناس حقوق اسلامی و مدير مطالعات مدرسه عالی مذهبی فرانسه نيز كه
درنگارش «لغت‌نامه قرآن‌كريم»شركت‌داشته‌است، با اشاره به تفاوت ميان حقوق، عرفان و
فلسفه اسلامی از ديدگاه «هانری كربن»، شرق‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی، به
دشواری‌های خصوصيات روش‌شناختی و روشنفكرانه قرآن اشاره‌كرد.
در اين نشست «ماری فرانس كورل»، مدير بخش علوم انسانی و اجتماعی از «مركز ملی
پژوهش‌های علمی»، «فيليپ هافمن»، مدير پژوهشكده علوم يكتاپرستی و همچنين رييس بخش
علوم دينی «مدرسه عالی علوم» نيز شركت‌داشتند.
28 متخصص و كارشناس علوم گوناگون به سرپرستی «محمدعلی اميرمعزی» در نگارش و تهيه
مقالات «لغت‌نامه قرآن‌كريم» فعاليت داشتند كه برخی از آنان از چهره‌های برتر در
رشته پژوهش‌های اسلامی محسوب‌می‌شوند كه كوشيده‌ايم به معرفی مختصر برخی از آنان
بپردازيم:
«كلود آدداس»، متخصص عرفان‌اسلامی، كه آثاری چون « ابن عربی و سفر بی بازگشت» و
«ابن عربی يا جستجوی گوگرد سرخ» از نوشته‌های شناخته‌شده اوست كه به ترتيب در
سال‌های 1996 و 1989در پاريس، پايتخت فرانسه، به چاپ‌رسيده‌اند.
«محمد ارغون»، استاد دانشگاه «سوربن» و متخصص تفكر اسلامی كلاسيك و صاحب آثاری نظير
«دفاع از نقد تفكر اسلامی » و «قرائت قرآن»، كه به ترتيب در سال‌های 1948 و 1982 در
پاريس به‌چاپ‌رسيدند؛ وی نگارش مقالات «قرآن، معانی قرآنی»، « قول و عقل» و « وحدت»
را در اين اثر ارزشمند قرآنی-اسلامی برعهده‌داشته‌است.
«خشايار آزموده»، دكترای مدرسه مذهبی مطالعات عالی و متخصص فلسفه اسلامی و همچنين
از نگارنده‌های اصلی « لغت‌نامه توحيدی»، كه در سال 2003 ميلادی در پاريس و با
سرپرستی «ژاك پوتن» و « والانتين زوبر» به چاپ‌رسيد؛ وی مقالات مربوط به زرتشت و
آيين زرتشتی را در « لغت‌نامه قرآنی» به رشته تحرير‌درآورده‌است.
« پير لوری»، مدير پژوهش‌های مدرسه مذهبی مطالعات عالی و متخصص عرفان وعلوم پنهان
اسلامی، كه تا‌كنون آثار « علم حروف در اسلام»، « خواب و تفسير خواب در اسلام» از
وی به چاپ‌رسيده‌است، نگارش 25 مقاله اين لغت‌نامه عظيم را با عناوينی چون «هارون»،
«ابراهيم»، «داوود»، «خانواده عمران»، « اسحاق و اسماعيل»، « علوم پنهان»، «شهادت»،
«معجزه» و غيره برعهده‌داشته‌است.
مباحثی چون خلقت الهی، شناخت خداوند و سرنوشت انسان پس از مرگ موضوعات اصلی فلسفه
اسلامی را تشكيل می دهند
«ايو پورتر»، رييس كانون هنراسلامی در دانشگاه «پروونس»، كه تا‌كنون مقالات متعددی
در زمينه هنر و معماری اسلامی نوشته‌است، نگارش 21 مقاله اين لغت‌نامه را در زمينه
هنر اسلامی و همچنين مدارس و آموزش‌های اسلامی برعهده‌داشته‌است.
«اريك ژئوفروی»، رييس مجمع مطالعات عربی- اسلامی در دانشگاه « مارك بلوك»
استراسبورگ و متخصص عرفان اسلامی نيز كه با آثاری چون « آشنايی با مكتب صوفی»
شناخته‌شده‌است، نگارش 22مقاله با عناوين « امداد الهی»، « جوهر آسمانی»، « توكل به
خداوند»، « قرائت قرآن»، «عرفان»، «روشنايی و ظلمت»، « تمجيد خداوند» و غيره را
برعهده‌داشته‌است.
« اريك شومون»، مسئول پژوهش‌های «مركز ملی پژوهش‌های علمی» فرانسه و متخصص حقوق
اسلامی، مقالاتی در مورد حقوق و حجاب اسلامی را در اين لغت‌نامه به رشته
تحرير‌درآورده‌است.
« فرآنسوآ دوش»، مدير مطالعات مدرسه مذهبی مطالعات عالی و متخصص علوم نشانه‌شناسی و
نگارش عربی، كه تا‌كنون آثار بسياری منتشر‌كرده، در نگارش 22 مقاله در زمينه‌ها و
عناوينی چون «ابرهه و سال عام الفيل»، « مطالعات غربی با موضوع قرآن»، «نگارش
قرآن»، « علوم قرآنی» و غيره نقش مهمی ايفا كرده‌است.
« مريم سبطی»، يكی ديگر از مسئولان مطالعات «مركز ملی پژوهش‌های علمی» و متخصص
فلسفه اسلامی در يكی از مقالات اين مجموعه با موضوع فلسفه اسلامی كوشيده‌است تا
موضوع اصلی اين فلسفه را تعريف و بررسی‌كند؛ وی مباحثی چون خلقت الهی، شناخت خداوند
و سرنوشت انسان پس از مرگ را موضوع اصلی فلسفه اسلامی معرفی‌كرده‌است.
« پل بلان فات»، رييس گروه مطالعات تركی و فارسی دانشگاه « ژان مولن» در ليون
فرانسه كه وی نيز به‌دليل آثار متعدد اسلامی از چهره‌های شناخته‌شده‌است، در نگارش
اين لغت‌نامه قرآنی با مقالاتی چون« الله»، « مبانی اسلام و قيامت»، « نشانه‌های
آخرالزمان» و غيره حضور فعال داشته است.
يادآوری‌می‌شود « ژنويو گوبيو»، « دانيل دو اسمت»، « رياض اتلاق»، « ميشل كويپرس»،
« لهسان داييف»، « محی‌الدين يحيی»، « ژان لويی دكله»، « مورگان گيرود» نيز كه تنها
به ذكر نامشان اكتفا كرديم از ديگر كارشناسان و متخصصان اين اثر گران‌قدر
قرآنی-اسلامی هستند.
منبع : خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)
