بخش شهید آوینی حرف دل موبایل شعر و سبک اوقات شرعی کتابخانه گالری عکس صوتی فیلم و کلیپ لینکستان استخاره دانلود نرم افزار بازی آنلاین
خرابی لینک
 
next page

fehrest page

back page

حـيـض

حیض خونى است كه غالباً در هر ماه چند روزى از رحم زنها خارج مى شود، و زن را در موقع دیدن خون حیض حائض مى گویند.

مسأله ۴۴۰ ـ خون حیض در بیشتر اوقات غلیظ و گرم و رنگ آن سیاه یا سرخ است و با فشار و كمى سوزش بیرون مى آید.

مسأله ۴۴۱ ـ زن بعد از تمام شدن شصت سال یائسه مى شود، و چنانچه خونى ببیند حیض نیست، و احتیاط واجب آن است كه بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال جمع كند بین احكام یائسه و غیر یائسه ـ چه قرشیه باشد و چه غیر قرشیه ـ بنابراین اگر در این فاصله با نشانه هاى حیض یا در روزهاى عادت خون ببیند، بنابر احتیاط واجب جمع كند بین تروك حائض و افعال مستحاضه.

مسأله ۴۴۲ ـ خونى كه دختر پیش از تمام شدن نه سال مى بیند، حیض نیست.

مسأله ۴۴۳ ـ زن آبستن و زنى كه بچّه شیر مى دهد ممكن است حیض ببیند، و فرقى بین زن آبستن و غیر او در احكام حیض نیست، ولى زن آبستن در صورتى كه بعد از گذشتن بیست روز از اوّل عادتش خونى ببیند كه صفات حیض را دارد، احتیاط واجب آن است كه بین تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع نماید.

مسأله ۴۴۴ ـ دخترى كه نمى داند نه سالش تمام شده یا نه، اگر خونى ببیند كه نشانه هاى حیض را نداشته باشد حیض نیست، و اگر نشانه هاى حیض را داشته باشد حیض است، و شرعاً نُه سال او تمام شده است.

مسأله ۴۴۵ ـ زنى كه شكّ دارد یائسه شده یا نه، اگر خونى ببیند و نداند حیض است یا نه، باید بنا بگذارد كه یائسه نشده است.

مسأله ۴۴۶ ـ مدّت حیض كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نمى شود.

مسأله ۴۴۷ ـ باید سه روز اوّل حیض پشت سر هم باشد، پس اگر مثلا دو روز خون ببیند و یك روز پاك شود و دوباره یك روز خون ببیند حیض نیست، هر چند احتیاط مستحبّ این است كه در مانند صورت دوم، جمع كند بین تروك حائض و افعال مستحاضه.

مسأله ۴۴۸ ـ ابتداى حیض لازم است خون بیرون بیاید، ولى لازم نیست در تمام سه روز خون بیرون بیاید، بلكه اگر در باطن فرج خون باشد كافیست، ولى بودن در رحم كافى نیست، و چنانچه در بین سه روز مختصرى پاك شود به نحوى كه در بین زنها متعارف است، باز هم حیض است.

مسأله ۴۴۹ ـ لازم نیست شب اوّل و شب چهارم را خون ببیند، ولى باید در شب دوم و سوم خون قطع نشود، پس اگر از اذان صبح روز اوّل تا غروب روز سوم پشت سر هم خون بیاید و هیچ قطع نشود، بدون اشكال حیض است، و همچنین است اگر در وسطهاى روز اوّل شروع شود و در همان موقع از روز چهارم قطع گردد، ولى اگر از طلوع آفتاب شروع شود تا غروب روز سوم، بنابر احتیاط واجب جمع كند بین تروك حائض و افعال مستحاضه.

مسأله ۴۵۰ ـ اگر سه روز پشت سر هم با نشانه هاى حیض یا در روزهاى عادت خون ببیند و پاك شود، چنانچه دوباره خونى كه داراى نشانه هاى حیض است یا در روزهاى عادت است ببیند و روزهایى كه خون دیده و در وسط پاك بوده روى هم از ده روز بیشتر نشود، روزهایى هم كه در وسط پاك بوده حیض است.

مسأله ۴۵۱ ـ اگر خونى ببیند كه از سه روز كمتر و از ده روز بیشتر نباشد و نداند خون دمل و زخم است یا خون حیض در صورتى كه صفات حیض را داشته یا در ایام عادت باشد، باید آن را حیض قرار دهد و در غیر این صورت، اگر مى داند حالت سابقه طهارت بوده یا جهل به حالت سابقه دارد، بنابر طهارت بگذارد، و اگر مى داند حیض بوده، تا مقدارى كه مجموع خون حالت سابقه و خون مشكوك ممكن است شرعاً حیض باشد، بنابر حیض بگذارد.

مسأله ۴۵۲ ـ اگر خونى ببیند كه سه روز بر آن نگذشته و نداند خون دمل و زخم است یا حیض، و در ایام عادت نباشد و صفات حیض را نداشته باشد، اگر حالت سابقه اش حیض است ـ به كیفیتى كه در مسأله قبل گذشت ـ باید حیض قرار دهد، وگرنه باید عبادتهاى خود را به جا آورد.

مسأله ۴۵۳ ـ اگر خونى ببیند و شكّ كند كه خون حیض است یا استحاضه، چنانچه شرایط حیض را داشته باشد، باید حیض قرار دهد.

مسأله ۴۵۴ ـ اگر خونى ببیند كه نداند خون حیض است یا بكارت، باید خود را وارسى كند ـ یعنى مقدارى پنبه داخل فرج نماید و كمى صبر كند، بعد بیرون آورد، پس اگر اطراف آن آلوده باشد خون بكارت است، و اگر به همه آن رسیده حیض مى باشد ـ و یا احتیاط كند به جمع بین تروك حائض و اعمال طاهره.

مسأله ۴۵۵ ـ اگر كمتر از سه روز خون ببیند و پاك شود، و بعد سه روز خون در عادت یا با نشانه هاى حیض ببیند، خون دوم حیض است، و خون اوّل اگر چه در روزهاى عادتش باشد حیض نیست.

 

احكام حائض

مسأله ۴۵۶ ـ چند چیز بر حائض حرام است:

(اوّل) عبادتهایى كه مانند نماز باید با وضو یا غسل یا تیمّم به جا آورده شود ـ مراد از حرمت در مورد این عبادات این است كه جائز نیست آنها را به قصد أمر و مطلوبیت شرعى به جا آورد ـ ولى به جا آوردن عبادتهایى كه وضو و غسل و تیمّم براى آنها لازم نیست ـ مانند نماز میت ـ مانعى ندارد.

(دوم) تمام چیزهایى كه بر جنب حرام است و در احكام جنابت گذشت.

(سوم) جماع كردن در فرج، كه هم براى مرد حرام است و هم براى زن، اگر چه كمتر از مقدار ختنه گاه داخل شود و منى هم بیرون نیاید، و بنابر احتیاط واجب از وطى در دُبُر زن حائض اجتناب شود، و غیر از نزدیكى كردن با زن حائض سایر استمتاعات ـ مانند بوسیدن و ملاعبه نمودن ـ مانعى ندارد.

مسأله ۴۵۷ ـ جماع كردن در روزهایى هم كه حیض زن قطعى نیست ولى شرعاً باید براى خود حیض قرار دهد حرام است، بنابراین زنى كه بیشتر از ده روز خون مى بیند و باید به دستورى كه بعد مى آید روزهاى عادت خویشان خود را حیض قرار دهد، شوهرش نمى تواند در آن روزها با او نزدیكى كند.

مسأله ۴۵۸ ـ اگر مرد با زن خود در حال حیض نزدیكى كند ـ بنابر احتیاط مستحبّ ـ در قسمت اوّل آن، هیجده نخود طلاى مسكوك و در قسمت دوم ، نه نخود و در قسمت سوم، چهار نخود و نیم كفّاره بدهد، مثلا زنى كه شش روز خون حیض مى بیند، اگر شوهرش در شب یا روز اوّل و دوم با او جماع كند، هیجده نخود طلا و در شب و یا روز سوم و چهارم، نه نخود و در شب یا روز پنجم و ششم، چهار نخود و نیم بدهد، و كفّاره بر زن نیست.

مسأله ۴۵۹ ـ بنابر احتیاط مستحبّ، براى وطى در دُبُر زن حائض، بر طبق مسأله قبل كفّاره بدهد.

مسأله ۴۶۰ ـ اگر طلاى سكّه دار ممكن نباشد قیمت آن را بدهد، و اگر قیمت آن در وقتى كه جماع كرده با وقتى كه مى خواهد به فقیر بدهد فرق كرده باشد، قیمت وقتى را كه مى خواهد به فقیر بدهد حساب كند.

مسأله ۴۶۱ ـ اگر كسى هم در قسمت اوّل و هم در قسمت دوم و هم در قسمت سوم حیض، با زن خود جماع كند ـ بنابر احتیاط مستحبّ ـ هر سه كفّاره را كه روى هم سى و یك نخود و نیم مى شود بدهد.

مسأله ۴۶۲ ـ اگر با زن حائض چند مرتبه جماع كند احتیاط مستحبّ آن است كه براى هر جماع یك كفّاره بدهد.

مسأله ۴۶۳ ـ اگر مرد در حال جماع بفهمد زن حائض شده باید فوراً از او جدا شود، و اگر جدا نشود بنابر احتیاط مستحبّ كفّاره بدهد.

مسأله ۴۶۴ ـ اگر مرد با زن حائض زنا كند، یا با زن حائض نامحرمى به گمان این كه عیال خودش است جماع نماید، احتیاط مستحبّ آن است كه كفّاره بدهد.

مسأله ۴۶۵ ـ كسى كه نمى تواند كفّاره بدهد، احتیاط مستحبّ آن است كه به یك فقیر صدقه بدهد و اگر نتوانست استغفار كند.

مسأله ۴۶۶ ـ كسى كه از روى نادانى ـ در صورتى كه جاهل قاصر باشد ـ یا فراموشى با زن در حال حیض نزدیكى كند كفّاره ندارد، ولى در جاهل مقصّر محلّ اشكال است.

مسأله ۴۶۷ ـ اگر به اعتقاد این كه زن حائض است با او نزدیكى كند و بعد معلوم شود كه حائض نبوده است، كفّاره ندارد.

مسأله ۴۶۸ ـ طلاق دادن زن در حال حیض، به طورى كه در احكام طلاق خواهد آمد باطل است.

مسأله ۴۶۹ ـ اگر زن بگوید حائضم یا از حیض پاك شده ام، باید حرف او را قبول كرد.

مسأله ۴۷۰ ـ اگر زن در بین نماز حائض شود، نماز او باطل است.

مسأله ۴۷۱ ـ اگر زن در بین نماز شكّ كند كه حائض شده یا نه، نماز او صحیح است، ولى اگر بعد از نماز بفهمد كه در بین نماز حائض شده، نمازى كه خوانده باطل است.

مسأله ۴۷۲ ـ بعد از آن كه زن از خون حیض پاك شد، واجب است براى نماز و عبادتهاى دیگرى كه باید با وضو یا غسل یا تیمّم به جا آورده شود غسل كند، و دستور آن مثل غسل جنابت است، و احتیاط مستحبّ آن است كه پیش از غسل وضو هم بگیرد.

مسأله ۴۷۳ ـ بعد از آن كه زن از خون حیض پاك شد، اگر چه غسل نكرده باشد طلاق او صحیح است، و شوهرش هم مى تواند با او جماع كند، ولى احتیاط واجب این است كه جماع بعد از شستن فرج باشد، و احتیاط مستحبّ آن است كه پیش از غسل ـ خصوصاً در جایى كه شدّت میل نباشد ـ از جماع با او خوددارى نماید، امّا كارهاى دیگرى كه در وقت حیض بر زن حرام بوده ـ مانند توقّف در مسجد و مسّ خط قرآن ـ تا غسل نكند بر او حلال نمى شود.

مسأله ۴۷۴ ـ اگر آب براى وضو و غسل كافى نباشد و به اندازه اى باشد كه بتواند غسل كند، باید غسل كند، و احتیاط مستحبّ آن است كه بدل از وضو تیمّم نماید، و اگر فقط براى وضو كافى باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید، و اگر براى هیچ یك از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم كند یكى بدل از غسل و دیگرى بدل از وضو.

مسأله ۴۷۵ ـ نمازهایى كه زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد، و حكم نماز آیات در مسأله «۱۵۱۴» خواهد آمد، و روزه ماه رمضان را باید قضا نماید، ولى در روزه واجب به نذر معین ـ یعنى نذر كرده باشد كه روز معینى روزه بگیرد ـ اگر مصادف با ایام حیض شود بنابر احتیاط واجب قضا نماید.

مسأله ۴۷۶ ـ هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند كه اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض مى شود، باید فوراً نماز را بخواند، و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر احتمال دهد.

مسأله ۴۷۷ ـ اگر زن نماز را از اوّل وقت تأخیر بیندازد و به اندازه خواندن یك نماز واجد شرایط و فاقد موانع صحّت به حسب حال خودش بگذرد و حائض شود، قضاى آن نماز بر او واجب است، و همچنین است ـ بنابر احتیاط واجب ـ اگر به مقدار نماز با طهارت از حدث هر چند با تیمّم وقت داشته باشد، اگر چه متمكّن از داشتن بعضى از شرایط، مانند ساتر و طهارت از خبث نباشد.

مسأله ۴۷۸ ـ اگر زن در آخر وقت نماز از خون پاك شود، و به اندازه غسل و خواندن یك ركعت نماز یا بیشتر از یك ركعت وقت داشته باشد، باید نماز را بخواند، و اگر نخواند باید قضاى آن را به جا آورد.

مسأله ۴۷۹ ـ اگر زن حائض بعد از پاكى به اندازه غسل وقت ندارد ولى مى تواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند، احتیاط واجب آن است كه آن نماز را با تیمّم بخواند، و در صورتى كه نخواند قضا بر او واجب نیست، امّا اگر از جهت دیگر تكلیفش تیمّم است ـ مثل آن كه آب برایش ضرر دارد ـ واجب است تیمّم كند و آن نماز را بخواند، و در صورتى كه نخواند واجب است قضا نماید.

مسأله ۴۸۰ ـ اگر زن بعد از پاك شدن از حیض شكّ كند كه براى نماز وقت دارد یا نه، باید نمازش را بخواند.

مسأله ۴۸۱ ـ اگر به خیال این كه به اندازه تهیه مقدمات نماز و خواندن یك ركعت وقت ندارد، نماز نخواند و بعد بفهمد وقت داشته، باید قضاى آن نماز را به جا آورد.

مسأله ۴۸۲ ـ مستحبّ است زن حائض در وقت نماز، خود را از خون پاك نماید و پنبه و دستمال را عوض كند و وضو بگیرد، و اگر نمى تواند وضو بگیرد تیمّم نماید و در جاى پاكى رو به قبله بنشیند و مشغول ذكر و تسبیح و تهلیل و تحمید به مقدار نماز بشود.

مسأله ۴۸۳ ـ خضاب كردن به حنا و مانند آن و رساندن جایى از بدن را به ما بین خطهاى قرآن براى حائض مكروه است، و همراه داشتن قرآن، و خواندن قرآن براى او مانعى ندارد.

 

اقسام زنهاى حائض

مسأله ۴۸۴ ـ زنهاى حائض بر شش قسمند:

(اوّل) صاحب عادت وقتیه و عددیه، و آن زنى است كه دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند، و شماره روزهاى حیض او هم در هر دو ماه یك اندازه باشد، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا هفتم خون ببیند.

(دوم) صاحب عادت وقتیه، و آن زنى است كه دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند، ولى شماره روزهاى حیض او در هر دو ماه یك اندازه نباشد، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببیند ولى ماه اوّل روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاك شود.

(سوم) صاحب عادت عددیه، و آن زنى است كه شماره روزهاى حیض او در دو ماه پشت سر هم به یك اندازه باشد، ولى وقت دیدن آن دو خون یكى نباشد، مثل آن كه ماه اوّل از پنجم تا دهم، و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببیند، و تحقّق عادت به دیدن خون در یك ماه دو مرتبه به یك اندازه محلّ اشكال است، مثل آن كه اوّل ماه پنج روز و بعد از ده روز یا بیشتر پنج روز دیگر خون ببیند.

(چهارم) مضطربه، و آن زنى است كه چند ماه خون دیده ولى عادت معینى پیدا نكرده، یا عادتش بهم خورده و عادت تازه اى پیدا نكرده است.

(پنجم) مبتدئه، و آن زنى است كه دفعه اوّل خون دیدن او است.

(ششم) ناسیه، و آن زنى است كه عادت خود را فراموش كرده است.

و هر كدام از اینها احكامى دارند كه در مسائل آینده بیان مى شود.

 

۱ ـ صاحب عادت وقتیه و عددیه

مسأله ۴۸۵ ـ زنهایى كه عادت وقتیه و عددیه دارند دو دسته اند:

(اوّل) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند و در وقت معین هم پاك شود، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببیند و روز هفتم پاك شود، كه عادت حیض این زن از اوّل ماه تا هفتم است.

(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند، و بعد از آن كه سه روز یا بیشتر خون دید یك روز یا بیشتر پاك شود و دوباره خون ببیند و تمام روزهایى كه خون دیده با روزهایى كه در وسط پاك بوده از ده روز بیشتر نشود، و در هر دو ماه همه روزهایى كه خون دیده و در وسط پاك بوده روى هم یك اندازه باشد، كه عادت او به اندازه تمام روزهایى است كه خون دیده و در وسط پاك بوده است، و لازم نیست روزهایى كه در وسط پاك بوده در هر دو ماه به یك اندازه باشند، مثل آن كه اگر در ماه اوّل از روز اوّل ماه تا سوم خون ببیند و سه روز پاك شود و دوباره سه روز خون ببیند و در ماه دوم بعد از آن كه سه روز خون دید، كمتر از سه روز یا بیشتر پاك شود و دوباره خون ببیند و روى هم نُه روز شود، در این صورت همه نُه روز حیض است و عادت این زن نُه روز مى شود.

مسأله ۴۸۶ ـ زنى كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت یا جلوتر خون ببیند ـ به قدرى كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده ـ اگر چه آن خون نشانه هاى حیض را نداشته باشد، باید به احكامى كه براى زن حائض گذشت عمل كند، و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده ـ مثل این كه پیش از سه روز پاك شود ـ باید عبادتهایى را كه به جا نیاورده قضا نماید، و همچنین است در صورتى كه از اوّل ایام عادت تأخیر بیفتد ولى خارج از عادت نباشد، و امّا خونى كه خارج ایام عادت ببیند و داراى نشانه هاى حیض نباشد، در صورتى كه دو روز یا بیشتر از آخر ایام عادت متأخر باشد حیض نیست و در كمتر از دو روز بنابر احتیاط واجب جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه.

مسأله ۴۸۷ ـ زنى كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر همه روزهاى عادت و قبل از عادت ـ به قدرى كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده و یا با نشانه هاى حیض ـ و بعد از عادت با نشانه هاى حیض خون ببیند و روى هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است، و اگر از ده روز بیشتر شود فقط خونى را كه در روزهاى عادت خود دیده حیض است و خونى كه پیش از آن و بعد از آن دیده استحاضه مى باشد، و باید عبادتهایى را كه در روزهاى پیش از عادت و بعد از عادت به جا نیاورده قضا نماید.

و اگر همه روزهاى عادت را با چند روز پیش از عادت به قدرى كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده یا با نشانه هاى حیض خون ببیند و روى هم از ده روز بیشتر نشود همه حیض است، و اگر از ده روز بیشتر شود، فقط روزهاى عادت او حیض است و خونى كه جلوتر از آن دیده استحاضه مى باشد، و چنانچه در آن روزها عبادت نكرده باید قضا نماید.

و اگر همه روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت با نشانه هاى حیض خون ببیند و روى هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است، و اگر زاید بر عادت نشانه هاى حیض را نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب در زاید جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، و اگر از ده روز بیشتر شود روزهاى عادت حیض و مابقى استحاضه است.

مسأله ۴۸۸ ـ زنى كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز پیش از عادت كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده یا با نشانه هاى حیض خون ببیند و روى هم از ده روز بیشتر نشود همه حیض است، و اگر از ده روز بیشتر شود، روزهایى كه در عادت خون دیده با چند روز پیش از آن كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده یا داراى نشانه هاى حیض باشد و روى هم به مقدار عادت او شود حیض و روزهاى قبل از آن را استحاضه قرار دهد.

و اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت خون ببیند و روى هم از ده روز بیشتر نشود، در صورتى كه خون روزهاى بعد از عادت نشانه هاى حیض را داشته باشد همه حیض است، و اگر نشانه هاى حیض را نداشته باشد، مجموع روزهاى عادت و بعد از عادت را كه به اندازه عادت باشد حیض قرار دهد و در زاید بر آن تا ده روز ـ بنابر احتیاط واجب ـ جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، و اگر بیشتر از ده روز شود، به مقدار عادت را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مسأله ۴۸۹ ـ زنى كه عادت دارد، اگر بعد از آن كه سه روز یا بیشتر خون دید پاك شود و دوباره خون ببیند و فاصله بین دو خون كمتر از ده روز باشد و همه روزهایى كه خون دیده با روزهایى كه در وسط پاك بوده از ده روز بیشتر باشد، مثل آن كه پنج روز خون ببیند و پنج روز پاك شود و دوباره پنج روز خون ببیند، چند صورت دارد:

۱ ـ آن كه تمام خونى كه دفعه اوّل دیده در روزهاى عادت باشد و خون دوم كه بعد از پاك شدن مى بیند در روزهاى عادت نباشد، در این صورت باید همه خون اوّل را حیض و خون دوم را استحاضه قرار دهد، و همچنین است اگر مقدارى از خون اوّل را در عادت و مقدارى از آن را قبل از عادت ـ در صورتى كه به مقدارى باشد كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده ـ ببیند و یا این كه داراى نشانه هاى حیض باشد چه قبل از عادت باشد چه بعد از آن.

۲ ـ آن كه خون اوّل در روزهاى عادت نباشد و تمام خون دوم یا مقدارى از آن به طورى كه در صورت اوّل ذكر شد، در روزهاى عادت باشد كه باید همه خون دوم را حیض، و خون اوّل را استحاضه قرار دهد.

۳ ـ آن كه مقدارى از خون اوّل و دوم در روزهاى عادت باشد و خون اوّلى كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر نباشد، در این صورت آن مقدار با پاكى وسط و مقدارى از خون دوم كه آن هم در روزهاى عادت بوده و مجموع از ده روز بیشتر نباشد همه آنها حیض است، و مقدارى از خون اوّل كه پیش از روزهاى عادت بوده ومقدارى از خون دوم كه بعد از روزهاى عادت بوده استحاضه است، مثلا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده، در صورتى كه یك ماه از اوّل تا ششم خون ببیند و دو روز پاك شود و بعد تا پانزدهم خون ببیند، از سوم تا دهم حیض است، و روز اوّل و دوم و همچنین از یازدهم تا پانزدهم استحاضه است.

۴ ـ آن كه مقدارى از خون اوّل و دوم در روزهاى عادت باشد، ولى خون اوّل كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر باشد، كه باید در تمام دو خون جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، و در پاكى وسط جمع كند بین تروك حائض و افعال طاهره.

مسأله ۴۹۰ ـ زنى كه عادت و قتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت خون نبیند و در غیر آن وقت به شماره روزهاى حیضش خون ببیند، در صورتى كه نشانه هاى حیض در آن باشد باید همان را حیض قرار دهد.

مسأله ۴۹۱ ـ زنى كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت خود خون ببیند و از سه روز كمتر نباشد، ولى شماره روزهاى آن كمتر یا بیشتر از روزهاى عادت او باشد و بعد از پاك شدن دوباره به شماره روزهاى عادتى كه داشته با نشانه هاى حیض خون ببیند، چنانچه مجموع این دو خون با پاكى بین آنها از ده روز بیشتر نشود، همه را حیض قرار دهد، و در صورتى كه بیشتر شود خونى را كه در عادت دیده حیض، و خون دیگر استحاضه است.

مسأله ۴۹۲ ـ زنى كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند، خونى كه در روزهاى عادت دیده ـ اگر چه نشانه هاى حیض را نداشته باشد ـ حیض است و خونى كه بعد از روزهاى عادت دیده ـ اگر چه نشانه هاى حیض را داشته باشد ـ استحاضه است، مثلا زنى كه عادت حیض او از اوّل ماه تا هفتم است، اگر از اوّل ماه تا دوازدهم خون ببیند، هفت روز اوّل آن حیض و پنج روز بعد استحاضه مى باشد.

 

۲ ـ صاحب عادت وقتیه

مسأله ۴۹۳ ـ زنهایى كه عادت وقتیه دارند، دو دسته اند:

(اوّل) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند و بعد از چند روز پاك شود، ولى شماره روزهاى آن در هر دو ماه یك اندازه نباشد، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم روز اوّل ماه خون ببیند، ولى ماه اوّل روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاك شود، كه این زن باید روز اوّل ماه را عادت حیض خود قرار دهد.

(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معین سه روز یا بیشتر خون حیض ببیند و بعد پاك شود و دو مرتبه خون ببیند، و تمام روزهایى كه خون دیده با روزهایى كه در وسط پاك بوده از ده روز بیشتر نشود، ولى در ماه دوم كمتر یا بیشتر از ماه اوّل باشد، مثل آن كه در ماه اوّل هشت روز و در ماه دوم نُه روز باشد، كه این زن هم باید روز اوّل ماه را روز اوّل عادت حیض خود قرار دهد.

مسأله ۴۹۴ ـ زنى كه عادت وقتیه دارد، اگر در وقت عادت خود یا جلوتر ـ به مقدارى كه عرفاً بگویند عادتش جلو افتاده ـ یا عقب تر از اوّل عادت ـ به مقدارى كه عرفاً بگویند عادتش را عقب انداخته ـ خون ببیند، اگر چه آن خون نشانه هاى حیض را نداشته باشد، باید به احكامى كه براى زنهاى حائض ذكر شد عمل نماید، و اگر بعد بفهمد حیض نبوده، مثل آن كه پیش از سه روز پاك شود، باید عبادتهایى را كه به جا نیاورده قضا نماید.

مسأله ۴۹۵ ـ زنى كه عادت وقتیه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند و نتواند حیض را به واسطه نشانه هاى آن تشخیص دهد، باید شماره عادت خویشان خود را حیض قرار دهد، چه پدرى باشند چه مادرى، زنده باشند یا مرده، و بنابر احتیاط واجب در صورتى كه عادت آنها شش یا هفت روز نباشد، در مقدار تفاوت عادت آنها با شش یا هفت روز، جمع كند بین تروك حائض و افعال مستحاضه، ولى در صورتى مى تواند عادت آنان را حیض خود قرار دهد كه شماره روزهاى حیض همه آنان یك اندازه باشد، و اگر شماره روزهاى حیض آنان یك اندازه نباشد ـ مثل آن كه عادت بعضى پنج روز و عادت بعضى دیگر هفت روز باشد ـ نمى تواند عادت آنان را حیض خود قرار دهد.

مسأله ۴۹۶ ـ زنى كه عادت وقتیه دارد و شماره عادت خویشان خود را حیض قرار مى دهد، باید روزى را كه در هر ماه اوّل عادت او بوده اوّل حیض خود قرار دهد، مثلا زنى كه هر ماه روز اوّل ماه خون مى دیده و گاهى روز هفتم و گاهى روز هشتم پاك مى شده، چنانچه یك ماه دوازده روز خون ببیند و عادت خویشانش هفت روز باشد، باید هفت روز اوّل ماه را حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.

مسأله ۴۹۷ ـ زنى كه باید شماره عادت خویشان خود را حیض قرار دهد، چنانچه خویش نداشته باشد یا شماره عادت آنان مثل هم نباشد، ـ بنابر احتیاط واجب ـ در هر ماه از روزى كه خون مى بیند تا شش یا هفت روز را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

 

۳ ـ صاحب عادت عددیه

مسأله ۴۹۸ ـ زنهایى كه عادت عددیه دارند دو دسته اند:

(اوّل) زنى كه شماره روزهاى حیض او در دو ماه پشت سر هم یك اندازه باشد، ولى وقت خون دیدن او یكى نباشد كه در این صورت هر چند روزى كه خون دیده عادت او مى شود، مثلا اگر ماه اوّل از روز اوّل تا پنجم، و ماه دوم از روز یازدهم تا پانزدهم خون حیض ببیند، عادت او پنج روز مى شود.

(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم سه روز یا بیشتر خون حیض ببیند و یك روز یا بیشتر پاك شود و دو مرتبه خون ببیند و وقت دیدن خون در ماه اوّل با ماه دوم فرق داشته باشد، كه اگر تمام روزهایى كه خون دیده و روزهایى كه در وسط پاك بوده از ده روز بیشتر نشود و شماره روزهاى آن هم در دو ماه به یك اندازه باشد، تمام روزهایى كه خون دیده با روزهاى وسط كه پاك بوده عادت حیض او مى شود.

و لازم نیست روزهایى كه در وسط پاك بوده در هر دو ماه به یك اندازه باشند، مثلا اگر ماه اوّل از روز اوّل تا سوم خون ببیند و دو روز پاك شود و دوباره سه روز خون ببیند، و ماه دوم از یازدهم تا سیزدهم خون ببیند و دو روز یا بیشتر یا كمتر پاك شود و دوباره خون ببیند و روى هم هشت روز بشود، عادت او هشت روز مى شود.

و اگر در یك ماه مثلا هشت روز خون ببیند و در ماه دوم چهار روز خون دیده و پاك شود و دوباره خون ببیند و مجموع ایام خون با پاكى وسط هشت روز باشد، عادت او هشت روز خواهد بود.

مسأله ۴۹۹ ـ زنى كه عادت عددیه دارد، اگر با نشانه هاى حیض كمتر یا بیشتر از شماره عادت خود خون ببیند و از ده روز تجاوز نكند تمام آنها را حیض قرار دهد، و اگر از ده روز بیشتر شود چنانچه همه خونهایى كه دیده به صفات حیض باشد، باید از موقع دیدن خون به شماره روزهاى عادتش حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر همه خونهایى كه دیده یك جور نباشد، بلكه چند روز از آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه داشته باشد، چنانچه روزهایى كه خون نشانه حیض دارد با شماره روزهاى عادت او یك اندازه است، باید همان روزها را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر روزهایى كه خون نشانه حیض دارد از روزهاى عادت او بیشتر است، فقط به اندازه روزهاى عادت را حیض و در زاید بر آن كه نشانه هاى حیض داشته باشد وبیشتر از ده روز نباشد بنابر احتیاط جمع كند بین تروك حائض و افعال مستحاضه.

و اگر روزهایى كه خون نشانه حیض دارد از سه روز كمتر نبوده، ولى از روزهاى عادت او كمتر است، باید آن روزها را حیض قرار دهد و در زاید بر آن تا مقدار عادت بنابر احتیاط واجب جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه.

 

۴ ـ مضطربه

مسأله ۵۰۰ ـ مضطربه ـ یعنى زنى كه چند ماه خون دیده ولى عادت معینى پیدا نكرده، یا عادتش بهم خورده و عادت دیگرى پیدا نكرده ـ اگر بیشتر از ده روز خون ببیند و همه خونهایى كه دیده داراى نشانه هاى حیض باشد، چنانچه عادت خویشان او شش یا هفت روز است، همان را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

و اگر كمتر است ـ مثلا پنج روز است ـ همان را حیض قرار دهد، و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز ـ كه یك یا دو روز است ـ كارهایى كه بر حائض حرام است ترك نماید و كارهاى استحاضه را به جا آورد.

و اگر عادت خویشانش بیشتر از هفت روز ـ مثلا نُه روز است ـ شش یا هفت روز را حیض قرار دهد، و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شش یا هفت و عادت آنان ـ كه دو روز یا سه روز است ـ كارهایى را كه بر حائض حرام است ترك نماید و كارهاى استحاضه ر ا به جا آورد.

مسأله ۵۰۱ ـ مضطربه اگر بیشتر از ده روز خونى ببیند كه چند روز آن نشانه هاى حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه دارد، چنانچه خونى كه نشانه حیض دارد كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همه آن حیض است، و اگر همه آن را كه نشانه حیض دارد نشود حیض قرار دهد، مثل آن كه پنج روز به نشانه هاى حیض و پنج روز به نشانه هاى استحاضه و پنج روز دوباره به نشانه هاى حیض ببیند، پس اگر آنچه به نشانه هاى حیض است، بشود هر یك را حیض قرار دهد ـ به این كه هر یك كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد ـ باید در هر دو خون احتیاط كند به جمع بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، و آنچه در وسط است و به نشانه هاى حیض نیست استحاضه قرار دهد، و اگر فقط یكى از آنها را بشود حیض قرار داد، همان را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

 

۵ ـ مبتدئه

مسأله ۵۰۲ ـ مبتدئه ـ یعنى زنى كه دفعه اوّل خون دیدن اوست ـ اگر بیشتر از ده روز خون ببیند و همه خونهایى كه دیده داراى نشانه هاى حیض باشد، باید عادت خویشان خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر خویشى نداشته یا عادت خویشانش مختلف باشد، بنابر احتیاط واجب سه روز را حیض قرار دهد، و در ماه اول تا ده روز و در ماههاى بعد تا شش یا هفت روز جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه.

مسأله ۵۰۳ ـ مبتدئه اگر بیشتر از ده روز خونى ببیند كه چند روز آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه داشته باشد، چنانچه خونى كه نشانه حیض دارد كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همه آن حیض است، ولى اگر پیش از گذشتن ده روز از خونى كه نشانه حیض دارد، دوباره خونى ببیند كه آن هم نشانه خون حیض داشته باشد، مثل آن كه پنج روز خون سیاه و نُه روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید خون وسط را استحاضه قرار دهد و در خون اوّل و آخر احتیاط كند به جمع بین تروك حائض و اعمال مستحاضه.

مسأله ۵۰۴ ـ مبتدئه اگر بیشتر از ده روز خونى ببیند كه چند روز آن نشانه حیض و چند روز دیگر آن نشانه استحاضه داشته باشد، ولى خونى كه نشانه حیض دارد از سه روز كمتر باشد، همه خونهایى كه دیده استحاضه است.

 

۶ ـ ناسیه

مسأله ۵۰۵ ـ ناسیه بر سه قسم است:

۱ ـ آن كه فقط عادت عددیه داشته و فراموش كرده، كه در این صورت اگر خونى ببیند داراى صفات حیض و از سه روز كمتر و از ده روز بیشتر نباشد تمام آن حیض است، و اگر از ده روز بیشتر باشد تا مقدارى كه احتمال عادت مى دهد باید حیض قرار دهد، و اگر آن مقدار كمتر از شش یا بیشتر از هفت روز باشد بنابر احتیاط واجب در تفاوت آن مقدار و شش یا هفت روز ـ كه اختیار مى كند ـ جمع كند بین تروك حائض و افعال مستحاضه.

۲ ـ آن كه فقط عادت وقتیه داشته و فراموش كرده، كه در این صورت اگر خونى ببیند داراى صفات حیض و از سه روز كمتر و از ده روز بیشتر نباشد تمام آن حیض است، و اگر از ده روز بیشتر باشد اگر بداند بعض آن خون مصادف با عادت است باید در تمام آن خون جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، هر چند تمام یا بعض آن خون به صفات حیض نباشد، و همچنین در فرضى كه نداند ولى احتمال تصادف آن را با ایام عادت بدهد، و اگر احتمال تصادف ندهد در صورتى كه بعض آن خون داراى صفات حیض و بعضى داراى صفات استحاضه باشد، آنچه داراى صفات حیض است اگر كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد حیض و باقى استحاضه است، و در صورتى كه تمام آن خون داراى صفات حیض باشد یا آنچه صفات حیض دارد بیشتر از ده روز باشد، شش یا هفت روز آن را حیض قرار داده و باقى استحاضه است.

۳ ـ آن كه عادت وقتیه و عددیه هر دو را داشته، و این سه صورت دارد:

۱ ـ آن كه فقط وقت را فراموش كرده، و وظیفه او همان است كه در قسم دوم گذشت، مگر این كه خون داراى صفات بوده و بداند مصادف با عادت نیست و از ده روز بیشتر باشد، كه در این صورت اگر عادت او شش یا هفت روز است همان را حیض قرار داده، و اگر كمتر یا بیشتر از آن است بنابر احتیاط واجب در تفاوت آن مقدار و شش یا هفت روز ـ كه اختیار مى كند ـ جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، و بقیه را استحاضه قرار دهد.

۲ ـ آن كه فقط عدد را فراموش كرده، در این صورت آنچه در وقت دیده تا مقدارى كه یقین دارد از عادت كمتر نیست حیض است هر چند نشانه هاى حیض را نداشته باشد، و در زائد از آن اگر با نشانه هاى حیض بوده و با خون قبل بیشتر از ده روز نباشد همه حیض است، و اگر بیشتر از ده روز باشد، چنانچه مقدارى كه احتمال مى دهد عادت به آن مقدار باشد كمتر از شش روز است، آن مقدار را حیض و تا روز ششم یا هفتم ـ كه اختیار مى كند ـ جمع كند بین تروك حائض و اعمال مستحاضه، و اگر بیشتر از هفت روز است، تا روز ششم یا هفتم ـ كه اختیار كند ـ حیض، و از آنچه اختیار كرده تا آن مقدار كه از ده روز نگذرد، همان احتیاط مراعات شود.

۳ ـ آن كه وقت و عدد هر دو را فراموش كرده، در این صورت اگر خونى كه دیده با صفات بوده و از سه روز كمتر و از ده روز بیشتر نبوده تمام آن حیض است، و اگر بیشتر باشد و بداند كه با ایام عادت مصادف نیست چنانچه مقدارى كه احتمال عادت مى دهد شش یا هفت روز باشد آن را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر كمتر از شش روز باشد آن مقدار را حیض و تا روز ششم یا هفتم ـ كه اختیار مى كند ـ احتیاط واجب مراعات وظایف حائض و مستحاضه است، و اگر بیشتر از هفت روز باشد تا روز ششم یا هفتم ـ كه اختیار مى كند ـ حیض، و از آنچه اختیار كرده تا آن مقدار كه از ده روز نگذرد، همان احتیاط مراعات شود.

و اگر صفات خون مختلف باشد ـ یعنى بعضى به صفت حیض و بعضى به صفت استحاضه باشد ـ خونى را كه به صفت حیض دیده و از سه روز كمتر و از ده روز بیشتر نبوده حیض، و خونى را كه به صفت استحاضه دیده اگر بداند مصادف با عادت نبود، استحاضه است، و اگر احتمال تصادف آن را بدهد باید احتیاط كند به ترتیب آثار حیض و استحاضه.

 

مسائل متفرقه حیض

مسأله ۵۰۶ ـ مبتدئه و مضطربه و ناسیه و زنى كه عادت عددیه دارد، اگر خونى ببینند كه نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترك كنند، و چنانچه بعد بفهمند حیض نبوده، باید عبادتهایى را كه به جا نیاورده اند قضا نمایند، و اگر خونى ببینند كه نشانه هاى حیض را نداشته باشد، باید عبادت را به جا آورند، مگر ناسیه در صورتى كه یقین به تحقّق عادت پیدا كند، كه تا احتمال بقاى عادت را مى دهد باید عبادت را ترك كند.

مسأله ۵۰۷ ـ زنى كه در حیض عادت دارد ـ چه در وقت حیض عادت داشته باشد، چه در عدد حیض یا هم در وقت و هم در عدد آن ـ اگر دو ماه پشت سر هم بر خلاف عادت خود خونى ببیند، كه وقت آن یا شماره روزهاى آن یا هم وقت و هم شماره روزهاى آن یكى باشد، عادتش بر مى گردد به آنچه كه در این دو ماه دیده است، مثلا اگر از روز اوّل ماه تا هفتم خون مى دیده و پاك مى شده، چنانچه دو ماه از دهم تا هفدهم ماه خون ببیند و پاك شود، از دهم تا هفدهم عادت او مى شود.

مسأله ۵۰۸ ـ مقصود از یك ماه گذشتن، سى روز از ابتداى خون دیدن است، نَه از روز اوّل ماه تا آخر ماه.

مسأله ۵۰۹ ـ زنى كه معمولا ماهى یك مرتبه خون مى بیند، اگر در یك ماه دو مرتبه خون ببیند و هر دو خون نشانه هاى حیض را داشته باشد، چنانچه روزهایى كه در وسط پاك بوده از ده روز كمتر نباشد، باید هر دو را حیض قرار دهد.

مسأله ۵۱۰ ـ اگر سه روز یا بیشتر خونى ببیند كه نشانه حیض را دارد، بعد ده روز یا بیشتر خونى ببیند كه نشانه استحاضه را دارد و دوباره سه روز خونى به نشانه هاى حیض ببیند، باید خون اوّل و خون آخر را كه نشانه هاى حیض داشته حیض قرار دهد.

مسأله ۵۱۱ ـ اگر زن پیش از ده روز پاك شود و بداند كه در باطن خون نیست، باید براى عبادتهاى خود غسل كند، اگر چه گمان داشته باشد كه پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون مى بیند، ولى اگر یقین داشته باشد كه پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون مى بیند، نباید غسل كند.

مسأله ۵۱۲ ـ اگر زن پیش از ده روز پاك شود و احتمال دهد كه در باطن خون هست، باید احتیاط كند یا قدرى پنبه داخل فرج نماید و كمى صبر كند و بیرون آورد ـ و احتیاط مستحبّ این است كه در حالى كه ایستاده و شكم خود را به دیوار چسبانیده و پا را روى دیوار بلند كرده است این كار را انجام دهد ـ پس اگر پاك بود غسل كند و عبادتهاى خود را به جا آورد، و اگر پاك نبود ـ اگر چه به آب زرد رنگى هم آلوده باشد ـ چنانچه در حیض عادت ندارد یا عادت او ده روز است، باید صبر كند كه اگر پیش از ده روز پاك شد غسل كند، و اگر سر ده روز پاك شد یا خون او از ده روز گذشت، سر ده روز غسل نماید.

و اگر عادتش كمتر از ده روز است، در صورتى كه بداند پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز پاك مى شود نباید غسل كند، و اگر احتمال دهد كه خون او از ده روز مى گذرد، واجب است یك روز عبادت را ترك كند، و بعد مى تواند اعمال مستحاضه را به جا آورد، و احتیاط مستحبّ این است كه تا روز دهم بین تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع كند، و این حكم مختص زنى است كه قبل از عادت مستمرّة الدم نبوده، و گرنه باید ایام عادتش را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مسأله ۵۱۳ ـ اگر بعضى از روزها را حیض قرار دهد و عبادت نكند و بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز و روزه اى را كه در آن روزها به جا نیاورده قضا نماید، و اگر به گمان این كه حیض نیست عبادت كند و بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها را روزه گرفته باشد باید قضا نماید.

 
 Copyright © 2003-2013 - AVINY.COM - All Rights Reserved