راه ثابت شدن اول ماه

مسأله 1739. اول ماه به پنج چيز ثابت مي‎شود:

اول ـ آن كه خود انسان ماه را ببيند.

دوم ـ آن كه عده‎اي كه از گفته آنان يقين يا اطمينان پيدا مي‎شود، بگويند ماه را ديده‎ايم، و هم چنين است هر چيزي كه به واسطه آن يقين پيدا شود.

سوم ـ آن كه دو مرد عادل بگويند كه در شب ماه را ديده‎ايم به شرط اين كه صفت ماه را برخلاف يكديگر نگويند و قول آنها قابل تصديق باشد، پس اگر برخلاف هم صفت ماه را بگويند يا هوا ابر باشد و يا اگر آسمان صاف باشد هيچ كس غير از دو نفر نبيند كفايت نمي‎كند.

چهارم ـ آن كه سي روز از اول ماه شعبان بگذرد كه به واسطه آن، اول ماه رمضان ثابت مي‎شود، و سي روز از اول رمضان بگذرد كه به واسطه آن، اول ماه شوال ثابت مي‎شود.

پنجم ـ آن كه حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است.

مسأله 1740. اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است، كسي هم كه تقليد او را نمي‎كند، بايد به حكم او عمل نمايد. ولي كسي كه مي‎داند حاكم شرع اشتباه كرده نمي‎تواند به حكم او عمل نمايد.

مسأله 1741. اول ماه با پيشگويي منجمين ثابت نمي‎شود ولي اگر انسان از گفته آنان يقين پيدا كند، بايد به آن عمل نمايد.

مسأله 1742. بلند بودن ماه يا دير غروب كردن آن، دليل نمي‎شود كه شب پيش شب اول ماه بوده است.

مسأله 1743. اگر اول ماه رمضان براي كسي ثابت نشود و روزه نگيرد، چنان چه دو مرد عادل بگويند: شب پيش، ماه را ديديم، بايد روزه آن روز را قضا نمايد.

مسأله 1744. بعيد نيست كفايت رؤيت ماه در هر محلي براي ساير نقاط.

مسأله 1745. اول ماه به « تلگرام » ثابت نمي‎شود، مگر اين كه انسان بداند كه اگر « تلگرام » از روي حكم حاكم شرع يا شهادت دو مرد عادل بوده است.

مسأله 1746. روزي را كه انسان نمي‎داند آخر رمضان است يا اول شوال، بايد روزه بگيرد ولي اگر پيش از مغرب بفهمد كه اول شوال است بايد افطار كند.

مسأله 1747. اگر زنداني نتواند به ماه رمضان يقين كند، بايد به گمان عمل نمايد. و اگر آن هم ممكن نباشد، هر ماهي را كه روزه بگيرد صحيح است ولي بايد بعد از گذشتن يازده ماه از ماهي كه روزه گرفته، دوباره يك ماه روزه بگيرد.