مسأله 1697.
در چند صورت
فقط قضاي روزه بر انسان واجب است
و كفاره واجب نيست:
اول ـ آن كه در شب ماه رمضان
جنب باشد و به تفصيلي كه در مسأله
1640 گفته شد تا اذان صبح از خواب
دوم بيدار نشود ولي در خواب سوم
احتياط مستحب مؤكد، كفاره است.
دوم ـ عملي كه روزه را باطل
ميكند به جا نياورد ولي نيت روزه
نكند، يا ريا كند، يا قصد كند كه
روزه نباشد، يا قصد كند كاري كه
روزه را باطل ميكند انجام دهد.
سوم ـ آن كه در ماه رمضان غسل
جنابت را فراموش كند و با حال
جنابت يك روز يا چند روز روزه
بگيرد.
چهارم ـ آن كه در ماه رمضان
بدون اين كه تحقيق كند صبح شده يا
نه، كاري كه روزه را باطل ميكند
انجام دهد، بعد معلوم شود صبح
بوده، و نيز اگر بعد از تحقيق با
اين كه گمان دارد صبح شده، كاري
كه روزه را باطل ميكند انجام
دهد، بعد معلوم شود صبح بوده قضاي
آن روزه بر او واجب است. بلكه اگر
بعد از تحقيق شك كند كه صبح شده
يا نه يا ظن پيدا كند به آن كه
صبح نشده و كاري كه روزه را باطل
ميكند انجام دهد بعد معلوم شود
صبح بوده احتياط واجب آن است كه
قضاي روزه آن روز را به جا آورد.
پنجم ـ آن كه كسي بگويد صبح
نشده و انسان به گفته او كاري كه
روزه را باطل ميكند انجام دهد،
بعد معلوم شود صبح بوده است.
ششم ـ آن كه كسي بگويد صبح شده
و انسان به گفته او يقين نكند، يا
خيال كند شوخي ميكند و كاري كه
روزه را باطل ميكند انجام دهد،
بعد معلوم شود صبح بوده است.
هفتم ـ آن كه كور و مانند آن
به گفته ديگري افطار كنند، بعد
معلوم شود مغرب نبوده است.
هشتم ـ آن كه در هواي صاف به
واسطه تاريكي يقين كند كه مغرب
شده و افطار كند، بعد معلوم شود
مغرب نبوده است و اگر شك داشته
باشد كه مغرب شده و افطار كند و
معلوم شود مغرب نبوده كفاره هم
واجب است. ولي اگر در هواي ابر به
گمان اين كه مغرب شده افطار كند،
بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضا
لازم نيست.
نهم ـ آن كه براي خنك شدن،
مضمضه كند يعني آب در دهان
بگرداند و بياختيار فرو رود و
اگر بيجهت مضمضه كند و فرو رود
احتياط لازم قضا است ولي اگر
فراموش كند كه روزه است و آب را
فرو دهد يا براي وضو مضمضه كند و
بياختيار فرو رود قضا بر او واجب
نيست.
دهم ـ آن كه روزهدار از جهت
اكراه يا اضطرار يا تقيه افطار
كند كه در اين صورت لازم است قضا
نمايد و كفاره ندارد.
مسأله 1698.
اگر غير
آب چيز ديگري را در دهان ببرد و
بياختيار فرو رود يا آب داخل
بيني كند و بياختيار فرو رود،
قضا بر او واجب نيست.
مسأله 1699.
مضمضه
زياد براي روزهدار مكروه است و
اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان
را فرو برد، بهتر است سه مرتبه آب
دهان را بيرون بريزد.
مسأله 1700.
اگر
انسان بداند يا ايمن نباشد كه به
واسطه مضمضه بياختيار يا از روي
فراموشي آب وارد گلويش شود، نبايد
مضمضه كند.
مسأله 1701.
اگر در
ماه رمضان، بعد از تحقيق يقين كند
كه صبح نشده و كاري كه روزه را
باطل ميكند انجام دهد، بعد معلوم
شود صبح بوده، قضا لازم نيست.
مسأله 1702.
اگر
انسان شك كند كه مغرب شده يا نه
نميتواند افطار كند. ولي اگر شك
كند كه صبح شده يا نه، پيش از
تحقيق هم ميتواند كاري كه روزه
را باطل ميكند انجام دهد.
