احكام روزه

روزه آن است كه انسان براي انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چيزهايي كه روزه را باطل مي‎كند و شرح آنها بعداً گفته مي‎شود خودداري نمايد.

نیت

  مسأله1559.  لازم نيست انسان نيت روزه را از قلب خود بگذراند، يا مثلاً بگويد: فردا را روزه مي‎گيرم، بلكه همين قدر كه براي انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام ندهد كافي است و براي آن كه يقين كند تمام اين مدت را روزه بوده، بايد مقداري پيش از اذان صبح و مقداري هم بعد از مغرب، از انجام كاري كه روزه را باطل مي‎كند خودداري نمايد.

  مسأله1560.  انسان مي‎تواند در هر شب از ماه رمضان براي روزه فرداي آن، نيت كند و بهتر است كه شب اول ماه هم نيت روزه همه ماه را بنمايد.

  مسأله1561.  وقت نيت روزه ماه رمضان از اول شب است تا اذان صبح.

  مسأله1562.  وقت نيت روزه مستحبي از اول شب است تا موقعي كه به اندازه نيت كردن، به مغرب وقت مانده باشد كه اگر تا اين وقت كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام نداده باشد و نيت روزه مستحبي كند روزه او صحيح است.

  مسأله1563.  كسي كه پيش از اذان صبح بدون نيت روزه خوابيده است، اگر پيش از ظهر بيدار شود و نيت كند، روزه او صحيح است چه روزه واجب باشد چه مستحب. و اگر بعد از ظهر بيدار شود، نمي‎تواند نيت روزه واجب نمايد. ولي در واجب مضيق مثل روزه ماه رمضان احتياط واجب آن است كه رجاءاً نيت روزه بنمايد و آن را تمام كند و بعد هم قضاي آن را به جا آورد.

 

  مسأله1564.  اگر بخواهد غير روزه رمضان روزه ديگري بگيرد بايد آن را معين نمايد، مثلاً نيت كند كه روزه قضا يا روزه نذر مي‎گيرم. ولي در ماه رمضان لازم نيست نيت كند كه روزه ماه رمضان مي‎گيرم. و هم چنين در روزه مستحبي و روزه‎اي كه زمانش معين است تعيين لازم نيست، بلكه در روزه ماه رمضان اگر نداند ماه رمضان است يا فراموش نمايد و روزه ديگري را نيت كند، روزه ماه رمضان حساب مي‎شود.

  مسأله1565.  اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نيت روزه غير رمضان كند، نه روزه رمضان حساب مي‎شود و نه روزه‎اي كه قصد كرده است.

  مسأله1566.  اگر مثلاً به نيت روز اول ماه روزه بگيرد، بعد بفهمد دوم يا سوم بوده، روزه او صحيح است.

  مسأله1567.  اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بي‎هوش شود و در بين روز به هوش آيد بنابر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام نمايد و اگر تمام نكرد قضاي آن را به جا آورد.

  مسأله1568.  اگر پيش از اذان صبح نيت كند و مست شود و در بين روز به هوش آيد احتياطاً امساك كند و بايد قضاي آن را به جا آورد.

  مسأله1569.  اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بخوابد و بعد از مغرب بيدار شود، روزه‎اش صحيح است.

  مسأله1570.  اگر نداند يا فراموش كند كه ماه رمضان است وپيش از ظهر ملتفت شود، چنان چه كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام نداده باشد، بايد نيت كند و روزه او صحيح است و اگر كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام داده باشد، يا بعد از ظهر ملتفت شود كه ماه رمضان است، روزه او باطل مي‎باشد ولي بايد تا مغرب كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نمايد.

  مسأله1571.  اگر بچه پيش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود، بايد روزه بگيرد و احتياط واجب آن است كه اگر پيش از ظهر بالغ شود و مفطري به جا نياورده باشد آن روز را قصد روزه كند و تمام نمايد.

 

  مسأله1572.  كسي كه براي به جا آوردن روزه ميتي اجير شده، اگر روزه مستحبي بگيرد اشكال ندارد. ولي كسي كه روزه قضا يا روزه واجب ديگري دارد، نمي‎تواند روزه مستحبي بگيرد و چنان چه فراموش كند و روزه مستحب بگيرد، در صورتي كه پيش از ظهر يادش بيايد، روزه مستحبي او به هم مي‎خورد و مي‎تواند نيت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است بلكه اگر بعد از مغرب يادش بيايد معلوم نيست روزه‎اش صحيح باشد.

  مسأله1573.  اگر غير از روزه ماه رمضان روزه معين ديگري بر انسان واجب باشد، مثلاً نذر كرده باشد كه روز معيني را روزه بگيرد، چنان چه عمداً تا اذان صبح نيت نكند، روزه‎اش باطل است و اگر نداند كه روزه آن روز بر او واجب است يا فراموش كند و پيش از ظهر يادش بيايد، چنان چه كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام نداده باشد، و بدون تأخير نيت كند روزه او صحيح و گرنه باطل مي‎باشد.

  مسأله1574.  اگر براي روزه‎اي كه واجب است و روز آن معين نيست مثل روزه كفاره عمداً تا ظهر نيت نكند اشكال ندارد. بلكه اگر پيش از نيت تصميم داشته باشد كه روزه نگيرد، يا ترديد داشته باشد كه بگيرد يا نه، چنان چه كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام نداده باشد و پيش از ظهر نيت كند، روزه او صحيح است.

  مسأله1575.  اگر در ماه رمضان، پيش از ظهر كافر مسلمان شود روزه بر او واجب نيست اگر چه از اذان صبح تا آن وقت كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام نداده باشد. بلي بعد از اسلام تا غروب از چيزهايي كه روزه‎دار بايد از آنها خودداري نمايد خوب است خودداري كند.

  مسأله1576.  اگر مريض پيش از ظهر ماه رمضان خوب شود واجب نيست بر او كه نيت روزه كند اگر چه از اذان صبح تا آن وقت كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام نداده باشد.

  مسأله1577. روزي را كه انسان شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان واجب نيست روزه بگيرد. و اگر بخواهد روزه بگيرد نمي‎تواند نيت روزه رمضان كند و بنابر احتياط نيت قضا و مانند آن بنمايد. و چنان چه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب مي‎شود.

  مسأله1578.  اگر روزي را كه شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان، به نيت روزه قضا يا روزه مستحبي و مانند آن روزه بگيرد و در بين روز بفهمد كه ماه رمضان است، بايد نيت روزه رمضان كند.

  مسأله1579.  اگر در روزه واجب معيني ـ مثل روزه رمضان ـ مردد شود كه روزه خود را باطل كند يا نه يا قصد كند كه روزه را باطل كند، روزه‎اش باطل مي‎شود اگر چه از قصدي كه كرده توبه نمايد و كاري هم كه روزه را باطل مي‎كند انجام ندهد.

  مسأله1580.  در روزه مستحب و روزه واجبي كه وقت آن معين نيست ـ مثل روزه كفاره ـ اگر قصد كند كاري كه روزه را باطل مي‎كند انجام دهد، يا مردد شود كه به جا آورد يا نه چنان چه به جا نياورد و در روزه واجب پيش از ظهر و در مستحب تا پيش از مغرب دوباره نيت روزه كند، روزه او صحيح است.