احكام رهن

مسأله 2309. رهن آن است كه بدهكار مقداري از مال خود را نزد طلبكار بگذارد كه اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.

مسأله 2310. در رهن لازم نيست صيغه بخوانند و همين قدر كه بدهكار مال خود را به قصد گرو به طلبكار بدهد و طلبكار هم به همين قصد بگيرد رهن صحيح است.

مسأله 2311. گرو دهنده و كسي كه مال را گرو مي‎گيرد بايد مكلف و عاقل باشند و كسي آنان را مجبور نكرده باشد و نيز بايد گرو دهنده سفيه نباشد يعني: مال خود را در كارهاي بيهوده مصرف نكند و هم چنين بايد از طرف حاكم شرع از تصرف در مالش ممنوع نباشد.

مسأله 2312. انسان مالي را مي‎تواند گرو بگذارد كه شرعاً بتواند در آن تصرف كند و اگر مال كس ديگر را، با اذن او گرو بگذارد، صحيح است.

مسأله 2313. چيزي را كه گرو مي‎گذارند، بايد خريد و فروش آن صحيح باشد پس اگر شراب و مانند آن را گرو بگذارند درست نيست.

مسأله 2314. استفاده چيزي را كه گرو مي‎گذارند، مال صاحب آن است.

مسأله 2315. طلبكار و بدهكار نمي‎توانند مالي را كه گرو گذاشته شده، بدون اجازه يكديگر ملك كسي كنند، مثلاً ببخشند يا بفروشند. ولي اگر مالك آن را ببخشد يا بفروشد، بعد طلبكار بگويد راضي هستم اشكال ندارد.

مسأله 2316. اگر طلبكار چيزي را كه گرو برداشته با اجازه بدهكار بفروشد پول آن هم مثل خود مال، گرو مي‎باشد.

مسأله 2317. اگر موقعي كه بايد بدهي خود را بدهد طلبكار مطالبه كند و او ندهد، طلبكار مي‎تواند مالي را كه گرو برداشته بفروشد و طلب خود را بردارد و بايد بقيه را به بدهكار بدهد، ولي اگر به حاكم شرع دسترسي دارد، بايد براي فروش آن از حاكم شرع بنابر احتياط لازم اجازه بگيرد.

مسأله 2318. اگر بدهكار غير از خانه‎اي كه در آن نشسته و چيزهايي كه مانند اثاثيه خانه محل احتياج او است، چيز ديگري نداشته باشد، طلبكار نمي‎تواند طلب خود را از او مطالبه كند ولي اگر مالي را كه گرو گذاشته خانه و اثاثيه هم باشد، طلبكار مي‎تواند بفروشد و طلب خود را بردارد.