پرواز شماره 655 «ايران
اير» براي رسيدن به دبي تنها 28 دقيقه زمان نياز داشت.
نخستين گروهي كه به محل سقوط هواپيما در خليج فارس رسيد يك تيم
غواصي از سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بود كه سرهنگ «منصور قاسمي»
يكي از اعضاي اين گروه بود.
سرهنگ منصور قاسمي در اين مورد مي‌گويد: 12 تيرماه هر سال با زنده
شدن خاطرات سال 1367 اذيت مي‌شوم و اثرات آن فاجعه بعد از 24 سال
هنوز در من باقي مانده است.
وي ماجراي آن روز را اين گونه بيان مي‌كند كه صبح روز يكشنبه 12
تيرماه سال 1367 در حال انجام عمليات غواصي در جنوب شرقي جزيره «لازك»
بوديم كه نيروي دريايي منطقه يك سپاه اعلام كرد كه يك فروند
هواپيماي مسافربري در جنوب شرقي جزيره هنگام مورد اصابت موشك يك
ناو آمريكايي قرار گرفته است.
حدود 35 دقيقه بعد از حادثه به محل رسيديم و به دليل همراه نداشتن
سيستم رديابي (GPS)، محل دقيق سقوط هواپيما را پيدا نمي‌كرديم و
چون هواپيما به علت انفجار در آسمان متلاشي و در منطقه‌اي وسيع
پراكنده شده بود در آن لحظه خودمان هم فكر نمي‌كرديم دقيق آمده
باشيم چون چيزي از قطعات هواپيما ديده نمي‌شد.
بعد از حدود 30،40 دقيقه سردرگمي، بعضي قطعات سبك هواپيما و
سوغاتي‌هاي مسافران روي آب شناور شدند و من يك چادر مشكي ديدم و به
سمت آن رفتيم ولي صاحبش را پيدا نكردم و چون عمليات غواصي در آن
لحظه امكان‌پذير نبود در آن نقطه مانديم تا ساير يگان‌ها و قايق‌ها
آمدند.
برای دریافت تصویر
با کیفیت روی آن کلیک نمایید
چون اجساد همان لحظه به بالاي آب نمي‌آيند به دنبال قطعات هوپيما
گشتيم و بعد از ظهر عمليات غواصي را در عمق 35 متري شروع كرديم و
از روز بعد كه تعدادي از اجساد روي سطح آب آمدند حدود 200 جسد را
پيدا كرديم اما متاسفانه تعدادي از اجساد ساير شهدا به علت شدت
انفجار در آسمان و سقوط در محدوده وسيع پيدا نشد.
مقام‌هاي آمريكا پس از سرنگوني هواپيماي مسافربري ايران،براي توجيه
اين جنايت نابخشودني، دلايل ضد و نقيضي عنوان كردند و كوشيدند اين
اقدام خصمانه را يك اشتباه قلمداد كنند. اما با توجه به مجهز بودن
كشتي جنگي وينسنس به پيشرفته‌ترين سيستم‌هاي راداري و رايانه‌اي و
هم چنين مشخص بودن نوع هواپيماي درحال پرواز، مشخص شد كه احتمال
اشتباه وجود نداشته و اين اقدام، كاملاً خصمانه بوده است. با اين
حال مقام‌هاي آمريكايي پس از چندي، در توهيني آشكار به ملت ايران،
بر گردن ويليام راجرز فرمانده ناو وينسنس مدال شجاعت انداختند و
بدينگونه حمايت رسمي خود را از اين جنايت اعلام كردند.
در حقيقت يكي از اهداف آمريكا از اين جنايت تقويت متجاوزان رژيم
بعث عراق در جبهه‌هاي جنگ و تحت فشار قرار دادن مسئولان نظام ايران
بود.
متعاقب اين تجاوز آشكار، جمهوري اسلامي ايران در روز 14 تير 1367
طي نامه‌اي به رئيس شوراي امنيت خواستار تشكيل جلسه فوري شورا براي
رسيدگي به موضوع شد.
25 تيرماه 1367 مطابق با 16 ژوئيه 1988 ميلادي، شورا تشكيل جلسه
داد. از سوي جمهوري اسلامي ايران دكتر ولايتي وزير امور خارجه وقت
و از جانب آمريكا جرج بوش معاون وقت رئيس جمهوري در جلسه حضور
داشتند. وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران در بخشي از سخنانش در اين
جلسه گفت: حضور نظامي آمريكا در خليج فارس تنها منادي مرگ و بي‌قانوني
و شرارت بوده و جز ناامني چيزي به ارمغان نياورده است. عمل
جنايتكارانه آمريكا در حمله به هواپيماي كشوري به هيچ وجه در قالب
دفاع مشروع قابل توجيه نيست.
قطعنامه 616 شوراي امنيت (1988)
شوراي امنيت پس ازاستماع سخنان دكتر ولايتي و جرج بوش درجلسه شماره
3831 خود در تاريخ 30 ژوئيه 1988 طرح قطعنامه‌اي پيشنهادي را تصويب
كرد. متن قطعنامه به شرح زير است:
شوراي امنيت، با بررسي‌نامه مورخه 5 ژوئيه 1988 جانشين نماينده
دائم جمهوري اسلامي ايران خطاب به رئيس شوراي امنيت و با استماع
بيانات نماينده جمهوري اسلامي ايران، (وزير امور خارجه وقت علي
اكبر ولايتي ) و سخنان نماينده ايالات متحده آمريكا (معاون رئيس
جمهوري جرج بوش )، با ابراز تاسف عميق از اين كه يك هواپيماي
غيرنظامي ايران اير در پرواز برنامه‌ريزي شده بين‌المللي 655، در
پرواز بر فراز تنگه هرمز به وسيله موشك شليك شده از ناو جنگي
ايالات متحده آمريكا (وينسنس) منهدم شده است بر ضرورت تبيين حقايق
سانحه توسط بازرسي بي‌طرفانه درمنطقه خليج فارس تاكيد داشته و
اظهارات خود را به شرح زير اعلام كرد:
1ـ تأسف عميق خود را از ساقط ساختن هواپيماي غيرنظامي ايران به
وسيله موشكي كه از يك ناو جنگي آمريكا شليك شده و تسليت عميق خود
را به خاطر از دست رفتن غم انگيز جان انسان‌هاي بي‌گناه ابراز مي‌دارد.
2ـ همدردي صميمانه خود را به خانواده‌هاي قربانيان سانحه غم‌انگيز
و دولت‌ها و كشورهاي آنان اعلام مي‌دارد.
3ـ از تصميم سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري در پاسخ به درخواست
جمهوري اسلامي ايران مبني بر ايجاد گروه تحقيق براي بررسي تمام
حقايق موجود، همچنين از اعلام ايالات متحده آمريكا و جمهوري اسلامي
ايران مبني بر تصميم‌شان براي همكاري با بررسي سازمان هواپيمايي
كشوري استقبال مي‌كند.
4ـ از تمامي اعضاي كنوانسيون 1944 شيكاگو، درخواست مي‌كند كه در
همه شرايط، مقررات و رويه‌هاي سلامت هوانوردي كشوري به ويژه ضمائم
آن كنوانسيون به منظور جلوگيري از چنين پيش آمدهايي را دقيقاً
مراعات كنند.
6ـ لزوم اجراي فوري و كامل قطعنامه 598(1987)، شورا را به عنوان
تنها مبناي حل جامع، عادلانه، شرافتمندانه و پايدار، منازعه ميان
ايران و عراق ابراز و پشتيباني خود را از دبيركل براي اجراي اين
قطعنامه اعلام و خود را ملتزم به همكاري با دبير كل براي تسريع در
اجراي طرح اجرايي او مي‌كند.
آمريكا با ساقط كردن هواپيماي مسافربري ايران آن هم بر فراز آب‌‌هاي
سرزميني كشورمان يك بار ديگر نشان داد كه حقوق بشر را تا جايي به
رسميت مي‌شناسد كه تضادي با اهداف توسعه‌طلبانه و زياده‌خواهي‌هاي
آن و همپيمانانش نداشته باشد. به عنوان مثال و با توجه به توجيهات
بي‌اساس اعلام شده توسط آمريكا پس از سرنگوني هواپيماي مسافربري
ايران، اين كشور در حالي سعي مي‌كرد با توسل به بهانه‌هاي واهي،كشتار
290 مسافر بي‌گناه را عادي جلوه دهد كه وقتي در شهريورماه سال 1362
پدافند هوايي شوروي سابق يك هواپيماي مسافربري كره جنوبي را به
دليل ورود به حريم هوايي اين كشور ساقط كرد، اين عمل را «بربريت»
ناميد و خواستار تحريم خطوط هوايي شوروي شد و اين، نمونه‌اي از
برخورد دوگانه آمريكا با حقوق بشر است.
