قطعنامه پایانی اجلاس بین‌المللی تعامل سازنده ادیان الهی

هر نوع دین ستیزی و تفرقه افكنی بین پیروان مذاهب محكوم است

شركت‌كنندگان دراجلاس بین‌المللی تعامل سازنده ادیان الهی، با تأكید بر مواضع روشن دینداران و نظر به وحدت ادیان الهی در اعتقاد به توحید و مسئولیت سنگین رهبران دینی در مسیر احیای ارزش‌های اخلاقی، هر نوع دین ستیزی و تفرقه افكنی بین پیروان مذاهب مختلف را محكوم كردند.

شركت كنندگان اجلاس همچنین از عدم ابراز عكس‌العمل‌ شایسته بعضی از رهبران سیاسی، در مقابل اهانت‌های جفاكارانه اخیر به مقدسات دینی و به ویژه اسائه ادب به پیامبر عظیم‌الشان اسلام، ابراز تأسف عمیق كرده و عمل نابخردانه انتشار كاریكاتورهای موهن نسبت به مقدس‌ترین شخصیتی را كه مورد عشق و علاقه میلیاردها انسان در سراسر جهان است محكوم كردند.
در قطعنامه پایانی اجلاس بین‌المللی تعامل سازنده ادیان الهی آمده است: گرایش موزون به دنیا ‌و آخرت، تعامل علم و دین و تعالی معنویت و هنر، ‌بهترین راه دعوت مردم جهان به خداباوری، تقوی اخلاقی و التزام به ارزش‌های جاودانه تمدن بشری است و این مهم به خواست، همت و تلاش رهبران دینی سخت نیازمند است.
جمهوری اسلامی ایران با دعوت از رهبران مذهبی، اندیشمندان و مسئولان نهادهای دینی مسلمان،‌مسیحی، یهودی، زرتشتی و ادیان دیگر 38 كشور جهان در شهر تاریخی و مأمن آسودگی و همزیستی ادیان و مذاهب گوناگون، اصفهان پایتخت فرهنگی جهان اسلام این نشست را برگزار كرد.
شخصیت‌های متفكر و مؤثر دینی از كشورهای مختلف در این اجلاس در باره موضوعات مهم و مسائل و مشكلات فراروی روند رو به رشد گسترش معنویت دینی در جهان به بحث و تبادل نظر پرداخته و بیش از 20 موضوع مورد علاقه مشترك را در سه كمیسیون حقوقی - سیاسی، فرهنگی - تاریخی و دینی - اخلاقی مورد بررسی و تبادل رای و نظر قرار دادند.

* اجلاس از دخالت هدفمند رهبران دینی در مهار بحران‌های بین‌المللی و جلوگیری از جریحه‌دار شدن عواطف مؤمنین و احیای‌ ارزش‌های اخلاقی و فضیلت‌های دینی،‌استقبال كرده معتقد است نقش آنان در آینده بشریت نباید صرفاً به جنبه‌های معنوی و اخلاق فردی منحصر شود.

* اندیشمندان و متفكران شركت‌كننده با تصریح بر این نكته كه تبلیغات سوء‌ جاری نه از باب تقابل تمدن‌ها كه ناشی از امتیازات تقسیم شده سیاسی چند دهه گذشته در صحنه بین‌المللی و اردوكشی‌های غیر عادلانه سیاسی، اقتصادی و نظامی است، صلح خواهی، عدالت طلبی و خیرخواهی فطری همه انسان‌ها و كوشش خردمندانه همراه با احساس مسئولیت مصلحان را زمینه‌ساز بنای دنیایی به دور از بحران‌ها دانستند و از جنبش‌های ضد جنگ ظالمانه عراق در دنیا حمایت كردند.

* اندیشمندان و صاحبنظران شركت‌كننده در اجلاس بر این باورند كه جهان كنونی همانند شهر واحدی است و همگی به مثابه شهروندان این مجتمع‌اند. آسایش همگان در پرتو تعامل و احترام متقابل پدید می‌آید و تفاهم پویا بدون پشتوانه عمیق علمی، حاصل نمی‌شود.

* تعامل پیروان ادیان و مذاهب بدون تدوین مواد حقوقی ممكن نخواهد بود. تشكیل این گونه گردهمایی‌ها تمهیدی برای نیل به‌ آن اساسنامه حقوقی است. تحریر مواد حقوقی منوط به تصویب اصول و مبانی آن است و اصول ارزشی مواد حقوقی را عدالت، آزادی بیان، استقلال، امنیت، حقوق طبیعی انسان، نفی خشونت و سپس تفاهم بر تفسیر مشترك از این مبانی تشكیل می‌دهد.

* مهمترین علل تعامل متعادل و عامل اصلی ظفرمندی آن را، تمسك به قوانین الهی (به عنوان قانونگذار سرمدی) و اعتراف به رسالت انبیاء تشكیل می‌دهد. جستجوی عالمانه (در محیط‌های رأفت و همدلی)،‌حقایق و مشتركات اعتقادی، كار تعامل را چنانكه شایسته است پیش می‌برد.

* استمرار این گونه اجلاس‌ها به منظور حفظ پیوندها و همكاری‌های فرهنگی موجود و تقویت و تعمیق ارتباط دینی كه تامین كننده هدف مشترك همه انبیاء الهی باشد، ضرورت امروز ماست.

* دیالوگ و مباحثه بین الادیانی وقتی به نتایج درخشان و تاثیرات بایسته می رسد كه در محیط منزه از هتك حرمت و به دور از پیش فرض‌ها و سوء تفاهم‌ها باشد.

* اصل گفت‌وگو همچنان ضروری‌ترین و مؤثرترین راه تفاهم، تحكیم مناسبات ایمانی، دوستی و همكاری مؤمنین در مواجهه با مسائل و رخدادهای تلخ و شیرین در سطح جهانی است و تنها شرط آن احترام متقابل و موضع برابر و اصالت عدالت در برابر زور است.
* دفاع جمعی و متقابل از ارزش‌های والای دینی،‌مقدسات،‌اماكن و مراكز دینی و خصوصا كرامت انسانی وظیفه همه مسوولان و رهبران دینی و پیروان ادیان است.

* رهاوردهای اندیشه انسانی كه اغلب برگرفته از آموزه‌های دینی است و همچنین آزادی انسان در بیان و انتخاب راه و روش زندگی و سایر آزادی‌های مطرح در كنوانسیون‌های بین‌المللی مورد احترام همگانی است ولی این آزادی‌ها محدود به آزادی و حرمت سایرین در همه زمینه‌های مادی و معنوی است. بنابراین هرگونه سوء‌ استفاده از آزادی در پوشش اعتقادات فرد گرایانه محكوم است.

*‌جهان در آستانه خیزش دوباره به سوی معنویت و گسترش دین و آموزه‌های دینی است تا جایی كه حتی زورمندان و ظالمان نیز ناچار به استفاده از ادبیات دینی هستند. بنابراین لازم است پیروان همه ادیان بردباری و صبر و حسن نیت و احترام شایسته در مقابل مقدسات، باورها، سنت‌ها و آرمان‌های پیروان ادیان دیگر را از خود نشان دهند.

* اهانت كنندگان به مقدسات دینی نبایستی بتوانند در پناه حمایت‌های سیاسی و بدون عواقب جزایی، هرگاه اراده كردند بتوانند با عواطف، عرض و باورهای سایر جمعیت‌های انسانی ناجوانمردانه برخورد كنند. در این زمینه اجلاس پیشنهاد می‌كند ضمن فراهم آوردن ترتیباتی برای پیگیری و شكایت در مرجع ذیصلاح حقوقی، سندی بین‌المللی در مجامع دارای صلاحیت،‌تدوین و تصویب گردد كه منضم به تنظیم سایر اسناد نظیر منشور حقوق بشر شود.

* در آستانه عصر بازیابی نقش و جایگاه دینی و دین مداری در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی در سطح جهان، شایسته است در چارچوب معینی برای اصالت دین در سیاست جستجو و تعریف گردد بدیهی است در این زمینه حركت‌های انحرافی متمسك به مذهب چون صهیونیسم مورد نظر نیستند چون مذهب نیستند.

* اندیشمندان، پیشگامان و رهبران دینی بایستی تلاش خود و پیروانشان را در مسیر افزایش شناخت عالمانه از ارزش‌های دینی و كارست آنها افزایش داده و راه تعامل سازنده با سایر ادیان را با همین شناخت عمیق هموارتر سازند.

* گرایش موزون به دنیا ‌و آخرت، تعامل علم و دین و تعالی معنویت و هنر،‌بهترین راه دعوت مردم جهان به خداباوری، تقوی اخلاقی و التزام به ارزش‌های جاودانه تمدن بشری است و این مهم به خواست، همت و تلاش رهبران دینی سخت نیازمند است.

* بدیهی است تاسیس یك نهاد دائمی بین‌المللی برای تعامل سازنده ادیان جهان گام ارزشمندی در مسیر تفاهم و تعامل هر چه بیشتر تلقی می‌گردد. مركزیت این نهاد می‌تواند در شهری چون اصفهان كه سابقه‌ای بسیار طولانی و درخشان در همزیستی ادیان و مذاهب دارد، مستقر شود ونمیندگی‌های آن در سراسر جهان توسعه یابد.

* اجلاس مصرانه از مجامع جهانی می‌خواهد در زمینه خلع سلاح جهانی خصوصا هدم؟؟ سلاح‌های كشتار جمعی و توجه ویژه به محیط زیست انسانی برای بقای خانه مشترك برای نسل‌های آینده اقدام كند و دولت‌ها را به اجرای اینگونه كنوانسیون‌ها دعوت نمایند.

*‌قدس شریف میراث مشترك همه ادیان الهی است. حفظ حرمت و حفاظت از آن در مقابل تخریب تغییر و انحصار جزئی بر عهده همه رهبران دینی و مصلمین و صلح دوستان جهان است.
اجلاس بین‌المللی«تعامل سازنده ادیان الهی؛ چارچوبی برای نظم جهانی» در روزهای 27 و 28 اسفندماه 1384 برابر با 18 و 19 مارس 2006 و 18 و 19 صفر 1427 قمری به منظور پاسداشت مقام مقدس انبیاء و مقدسات ادیان الهی و حمایت از حریم اماكن مقدس دینی و مذهبی و به دنبال اهانت‌های زنجیره‌ای بعضی رسانه‌ها و محافل غربی به ساحت رسول خدا‌(ص) و هجوم تروریستی به حرم ائمه هدی در سامرا عراق و به عنوان نخستین اجلاس بین‌المللی در سطح جهان برگزار شد.