|
قضیّه‌ی احزاب قضیّه‌ی
مهمّی بود. یعنی در
مقام مقایسه،
اگر بخواهیم جبهه‌ی
امروز دشمن علیه
جمهوری اسلامی را در
صدر اسلام مشابه‌سازی
بکنیم، میشود جنگ
احزاب. امروز
خب مشاهده میکنید
دیگر؛ همه‌ی
دنیاپرستان و قدرت‌طلبان
و جنایت‌کاران و اهل
زور و ظلم و طغیان در
سرتاسر عالم، در رده‌های
مختلف اقتدار، در
مقابل جمهوری اسلامی
صف کشیده‌اند و حمله
هم کرده‌اند و دارند
از همه‌ی جوانب حمله
هم میکنند؛ عین همین
قضیّه در جنگ احزاب
اتّفاق افتاد. خب همه‌ی
جمعیّت مدینه آن روز
شاید به ده هزار نفر
نمیرسید؛ زن و مرد و
کوچک و بزرگ و بچّه و
مانند اینها. احزاب -یعنی
کفّار و مشرکین مکّه-
از تمام اقوام موجود
در آن منطقه، مردان
زبده‌ی جنگی‌شان را
انتخاب کردند، ده
هزار نفر شدند! حمله
کردند به مدینه؛ این
قضیّه‌ی کوچکی نبود.
گفتند میرویم مدینه،
همه را قتل‌عام
میکنیم؛ هم خود آن
مدّعی نبوّت را -یعنی
پیغمبر را- هم اصحابش
را؛ قال قضیّه را
میکَنیم، تمام میکنیم
قضیّه را. با اینکه
دَأب پیغمبر این بود
که وقتی جنگ میشد،
این جنگ را بیاورد
بیرون شهر و در شهر
نمانَد، امّا این
حادثه این‌قدر مُهیب
و هولناک و سریع
اتّفاق افتاد که
پیغمبر مجال نکرد
نیروهای خودش را
ترتیب بدهد و بیاورد
آماده کند برای مثلاً
یک بسیجِ بیرون شهر
مدینه، مجبور شد [دُور]
شهر مدینه را خندق
بزند که به جنگ خندق
معروف است. حادثه‌ی
بسیار مهمّی بود. خب
مؤمنین در مقابل این
حادثه قرار گرفتند.
مردم -همانهایی که
تحت لواء پیغمبر
زندگی میکردند- دو
دسته شدند: یک دسته
آنهایی هستند که در
همین سوره‌ی احزاب
حدود هفت هشت ده آیه
قبل از این آیه‌ای که
من خواندم، از قول
آنها نقل شده:
وَ اِذ یَقولُ
المُنافِقونَ وَ
الَّذینَ فی
قُلوبِهِم مَرَض،(سوره‌ی
احزاب، بخشی از آیه‌ی
۱۲) کسانی که
دلهایشان مریض بود،
اینها گفتند که
پیغمبر به ما راست
نگفت، گفت شما پیروز
میشوید؛ بفرما! لشکر
دشمن آمده و دارد می‌آید،
پدر ما را در می‌آورند.
یعنی یأس و ناامیدی و
خودکم‌بینیِ در مقابل
دشمن و یک گرایش قلبی
پنهان به دشمن در
آنها وجود داشت؛ امّا
عدّه‌ی دیگر که
اکثریّت بودند گفتند
نه، قضیّه این‌جوری
نیست،
هذا ما وَعَدَنَا
اللهُ وَ رَسولُه؛
این دشمنی را قبلاً
خدا و پیغمبر به ما
گفته بودند؛ گفته
بودند که شما وقتی
وارد این میدان شدید،
همه‌ی عوامل کفر و
استکبار با شما دشمنی
میکنند؛ این قضیّه را
قبلاً خدا و پیغمبرش
به ما گفته بودند:
هذا ما وَعَدَنَا
اللهُ وَ رَسُولُهُ
وَ صَدَقَ اللهُ وَ
رَسولُه، درست
گفته بودند؛ همانی که
پیغمبر به ما گفته
بود، همانی که خدا
گفته بود، همان
اتّفاق افتاده؛ یعنی
آمدن دشمن و حمله‌ی
دشمن، به جای اینکه
روحیّه‌ی اینها را
تضعیف کند،
ما زادَهُم اِلّآ
ایمانًا وَ تَسلیمًا،(سوره‌ی
احزاب، بخشی از آیه‌ی
۲۲) ایمانشان را
تقویت کرد؛ تسلیمشان
در مقابل خدا را
تقویت کرد؛ عزم و جزم
آنها را نسبت به
مواجهه و مقابله
تقویت کرد؛ این به‌خاطر
ایمان است؛ ایمان این
است. وقتی ایمان در
دل ریشه‌دار شد، قوی
شد، مواجهه‌ی با همه‌ی
این مشکلاتی که شماها
گفتید -و بنده هم
اینها را، هم میدانم،
هم بیشترش را میدانم،
[یعنی] از اینها
بیشتر را هم بنده
میدانم- مشکل نمیشود؛
مواجهه آسان میشود؛
منتها مواجهه راه
دارد.
امام خامنه ای 12
تیرماه 95
چند مورد از تشبیهات
تاریخی جنگ احزاب با
شرایط امروز جمهوری
اسلامی
1.همگى احزاب يكپارچه
مصمم شدند تا طى يك
بسيج عمومى بر مدينه،
شهرى كه تمامى جمعيت
آن از مرد و زن، كوچك
و بزرگ در حدود ده
هزار نفر بود يورش
برند و اسلام را از
ميان بردارند. به
احتمال قوى هيچ گاه
جزيرة العرب، در آن
روزگار، در جنگهاى
بين القبايلى خود،
شاهد بسيج شدن اين
تعداد نبوده است.
امروز نیز کل
مستکبرین عالم و
ابرقدرت های ظاهری
دنیا نیز از شدت خشم
از گسترش نفوذ نور
ولایت در دل های
انسان های آزادی خواه
دنیا، همه قصد نابودی
کامل جمهوری اسلامی
را دارند.
این اتفاق تاریخی را
در سوره نساء آیه 51
میبینیم که عده ای از
یهودیان من جمله سلام
ابن ابی الحقیق و حیی
ابن اخطب با جماعتی
از بنی نضیر به مکه
رفتند و قریش را دعوت
به جنگ با رسول الله
(ص) نمودند. آنها
گفتند: بیایید با هم
متحد شده و مسلمین را
از پای درآوریم. شما
از بیرون یورش آورده
ما نیز از درون مدینه
به شما کمک می کنیم.
قریش به یهودیان گفت:
اگر قصد شما فقط همین
است و نیت دیگری
ندارید قوم بر چشم ما
نهاده اید... و در
ضمن گفتگوهای مختلف
قریشیان از یهودیان
پرسیدند: شما اهل
کتابید آن هم کتاب
اول، یعنی تورات، شما
بگویید آیا دین ما
بهتر است یا دین محمد؟
گفتند: دین شما و شما
به حق نزدیکترید. پس
این آیه نازل شد: آیا
نمی بینی کسانی را که
مختصر بهره ای از علم
کتاب داشتند، به جبت
و طاغوت ایمان آوردند
و به کفار گفتند:
مذهب شما به هدایت
نزدیکتر است از مذهب
آنهایی که ایمان
آورده اند.
2. در این غزوه
مشرکان با ده هزار
نفر راهی مدینه شدند
در صورتی که بنا به
روایت امام صادق (ع)
شمار مسلمانان نهصد
مرد جنگی بود.
امروز نیز جمعیت و
امکانات جمهوری
اسلامی شاید بسیار
کمتر از دشمنانش باشد
اما این یاری خداست
که بر مومنین است.
ابن عباس در مورد آیه
ده سوره احزاب می
گوید: کسانی که از
بالا آمده بودند بنی
قریظه بودند و کسانی
که از پایین آمده
بودند قریشیان و بنی
اسد و غطفان و بنی
سلیم بودند. و اما
گمان های بدی که به
خدا بردند: بعضی از
آنها (یعنی منافقین و
بیمار دلان)، گفتند:
کفار به زودی بر ما
غلبه می کنند و بر
مدینه مسلط می شوند
بعضی دیگر گفتند: به
زودی اسلام از بین می
رود و اثری از این
دین باقی نمی ماند و
گروه سوم گمان کردند:
جاهلیت دوباره جان
گرفته و اسلام محو می
شود، گروه چهارم نیز
گفتند: خدا و رسول او
مسلمانان را فریب
دادند و افکار دیگری
از این دست.
3. يهوديان در اين
اقدام خود به پيغمبر
(ص) خيانت كردند و
عهد و ميثاقهاى خود
را كه با او بسته
بودند، شكستند. در
حالى كه طرف مقابل
همچنان به پيمانهاى
خود پايبند بود و هيچگونه
اقدامى كه نشانگر
عدم پاىبندى وى به
قراردادها باشد،
انجام نداده است.
در شرایط امروز نیز
جمهوری اسلامی
عهدنامه هایی و
قرارداد هایی با جبهه
کفر و متحدان
صیهونیست دارد مثل
برجام ، که همانند
دوران صدر اسلام
جمهوری اسلامی بر
اساس آموزه های قرآنی
به تمامی تعهدات خود
عمل میکند اما طرف
مقابل به هیچ کدام از
وظایف خود عمل نمیکند.
4. سلمان (س) و
پیشنهاد کندن خندق در
جنگ احزاب که مهاجران
گفتند: سلمان از ماست.
انصار نيز مى گفتند:
سلمان از ماست و ما
به او سزاوارتريم.چون
اين گفتار انصار و
مهاجران به رسول خدا
(ص) رسيد، فرمود:
سلمان مردى از ما اهل
بيت است.
امروز نیز تدبیر
انسان هایی از جنس
سلمان (س) چاره کار
در مقابل دشمنان
خواهد بود که طرف های
سیاسی داخل کشور
سلمان ها را از خود
میپندارند اما این
سلمان ها از امام
زمان (عج) هستند.
5. پيامبر (ص) حفر هر
بخش از خندق را به
گروهى واگذار فرمود.
مسلمانان در كندن
خندق رنج و مشقت
فراوان بردند. پيامبر
(ص) نيز در اين زحمات
طاقت فرسا و گرسنگى،
در كنار آنان رنجها
برد.
امروز نیز برای فایق
آمدن و پیروز شدن بر
دشمنان نیازمند تحمل
کردن سختی ها و
مشکلات است که
سرانجام این زحمات
فراوان طعم شیرین
پیروزی ست که مثال
بارز این سختی ها در
جمهوری اسلامی امروز
اقتصاد مقاومتی ست که
اگر این سیاست ها به
خوبی اجرا شود طعم
شیرین پیروزی و
خوشبختی را خواهند
چشید.
آیه 11 سوره احزاب
مربوط می شود به
زمانی که لشکر کفار و
دشمنان به پشت خندق
رسیدند و این رخ داد
امتحان و مشکلی بود
که حل آن دور از ذهن
به نظر می رسید. پس
معنای آیه اینطور می
شود: در آن زمان سخت
مومنین امتحان شدند و
از ترس دچار اضطراب
شدیدی گشتند.
6. مشركان، نيروهاى
مسلمان را چونان قلعهاى
در محاصره گرفتند و
مدينه را از هر سو
احاطه كردند. اين
محاصره مدّت درازى به
طول انجاميد.
امروز نیز دشمنان
جمهوری اسلامی با
سیاست خصمانه تحریم
سعی در پیشبرد اهداف
شیطانی خود دارند که
به فضل خدای متعال
هرگز موفق نخواهند
بود.
آیه 12 از سوره احزاب
گفته شده است این آیه
اشاره دارد به سخن
معتب ابن قشیر و
همراهانش آنگاه که
گفتند: خدا و پیامبرش
جز وعده های دروغین
به ما ندادند.
خداوند متعال پس از
نقل قول دسته ای از
منافقین در آیه ی 13
احزاب، به گفته ی
گروه دیگر نیز اشاره
کرده و می فرماید: و
نیز به خاطر آورید
زمانی را که گروهی از
آنها گفتند: ای اهل
یثرب اینجا دیگر جای
توقف شما نیست پس به
خانه های خود
بازگردید (گفته شده
است این سخن را اوس
ابن قیظی و همراهان
او گفته اند) و گروهی
از آنان از پیامبر
(ص) اجازه بازگشت می
خواستند و به عنوان
بهانه می گفتند: خانه
های ما بی حفاظ است.
در حالیکه بی حفاظ
نبود. آنها فقط می
خواستند از جنگ فرار
کنند.
در آیه 14 سوره احزاب
خداوند متعال
میفرماید: و اگر
احزاب از اطراف مدینه
در خانه های آنها بر
آنها وارد می شدند
سپس از آنها خواسته
می شد که دست از
دینشان بردارند حتما
آن را می پذیرفتند و
جز اندک زمانی در
پذیرش درنگ نمی کردند.
همچنین در آیه
پانزدهم خداوند متعال
میفرمایند: ( در حالی
که ) آنان قبل از این
با خدا عهد کرده
بودند که پشت به دشمن
نکنند و عهد الهی
مورد سؤال قرار خواهد
گرفت ( و در برابر آن
مسئولند ) !
دو آیه 14 و 15 به
ویژگی های منافقان که
در آیه دوازدهم سوره
احزاب ذکر شد
میپردازد.
آیه 15 و 16 از احزاب:
گفته شده است این دو
آیه در مورد ثعلبه و
نظایر اوست زیرا او
در روز احد با خداوند
متعال عهد کرد که پس
از آن هرگز به جنگ
پشت نکند. ترجمه ی در
آیه چنین است:
منافقین و بیماردلان
به سرعت دست از جنگ
برداشته و تصمیم به
بازگشت گرفتند در
حالیکه آنان قبل از
این با خدا عهد کرده
بودند که پشت به دشمن
نکنند و عهد الهی
مورد سوال قرار خواهر
گرفت. (احزاب/ 15)
بگو: اگر از مرگ یا
کشته شدن فرار کنید
سودی به حال شما
نخواهد داشت و در آن
هنگام جز بهره کمی از
زندگانی نخواهید گرفت.
(احزاب/ 16).
آیه 17 الی 20 و خود
آیه 207 از سوره
احزاب: مربوط به بیان
صفات و برخی
عملکردهای منافقان در
غزوه خندق است، مانند
تفرقه افکنی تشویق به
فرار ترس از نبرد
و...
7. هنگامى كه على (ع)
بر عمرو بن عبدود
غالب آمد، او را نكشت.
مسلمانان به انتقاد
پرداختند و حذيفة بن
يمان نيز اقدام على
(ع) را خطا خواند.
پيامبر (ص) فرمود:
حذيفه، آرام باش. على
سبب اين كار را بيان
خواهد كرد. آنگاه على
(ع) عمرو را كشت.
وقتى رسول خدا (ص)
علت خوددارى على (ع)
را در ابتداى امر
جويا شد، پاسخ داد:
عمرو، مادرم را ناسزا
مىگفت و بر صورتم آب
دهان انداخت، پروا
كردم كه مبادا او را
به خاطر خودم بكشم.
از اينرو رهايش كردم
تا خشمم فرو نشست.
سپس او را به خاطر
رضاى خداوند كشتم.
امیرالمومنین (ع) در
درس تاریخی خود به
همه مجاهدین و
مبارزان انقلابی بیان
کردند که انسان در
لحظه از زندگی خود
حتی لحظات خدایی جنگ
با دشمن همیشه باید
به جهاد با نفس
بپردازد که اگر بر
نفس خود فایق بیاید
پیروزی نهایی با اوست
در درس دیگر این
داستان میتوان پنداشت
که جهاد با نفس
مستلزم تحمل سرزنش
های بسیاری خواهد بود
که انسان نسبت به آن
ها باید بی توجه باشد
و خدا را در نظر
بگیرد.
8.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ
آمَنُوا اذْكُرُوا
نِعْمَةَ اللَّهِ
عَلَيْكُمْ إِذْ
جاءَتْكُمْ جُنُودٌ
فَأَرْسَلْنا
عَلَيْهِمْ رِيحاً وَ
جُنُوداً لَمْ
تَرَوْها وَ كانَ
اللَّهُ بِما
تَعْمَلُونَ بَصِيراً.[
احزاب 9] اى كسانى كه
ايمان آوردهايد؛
نعمت خدا را بر خود
ياد آريد، آنگاه كه
لشكرهايى به سوى شما
در آمدند، پس بر سر
آنها تند بادى و
لشكرهايى كه آنها را
نمىديدند، فرستاديم
و خداوند به آنچه مىكنيد،
همواره بيناست.
خداوند فرشتگان را
برانگيخت تا اسبان و
شتران دشمن را تحريك
مىكردند. مشركان در
حالى كه شكست خوردند،
پا به فرار گذاشتند،
و راه سه روز را در
يك روز مى پيمودند.
از این آموزه قرآنی
میتوان فهمید که
ایمان به خدا و عمل
به دستورات او و
تحمال سختی ها و
مشکلات فضل و گشایش
خدا را در پی دارد به
نحوی که هیچ کس حتی
فکر آن را هم
نمیتواند در ذهن خود
بپروراند.
از ابن عباس، نقل شده
است که می گفت:
خداوند در مورد جنگ
خندق و ذکر نعمت خود
بر مسلمانان و کفایت
از دشمنانشان پس از
سوء ظن آنها مسلمانان
به خداوند و گفتارهای
نفاق آمیز ایشان آیه
بالا را نازل فرمود و
در ادامه می گوید
سپاهیانی که به جنگ
مسلمانان آمده بودند
قبایل قریش غطفان،
بنی اسد و بنی سلیم
بودند و سپاهیانی که
خداوند متعال به یاری
مسلمانان فرستاد
طوفان و باد بود. و
نیز در مورد غزوه
خندق خداوند می
فرماید: و به
یادآورید زمانی را که
آنها از سمت بالا و
پایین شهرتان به سوی
شما آمدند و چون چشم
ها از ترس خیره شده و
جان ها به لب رسیده
بود و گمانهای
گوناگون بدی به خدا
می بردید.
9. جنگ احزاب آخرين
تلاش مشركان براى
ايجاد يك جبهه قوى و
همگانى بر ضد اسلام
بود. پس از آن قريش
رو به تحليل رفتند.
رسول خدا صلى الله
عليه و آله و سلم پس
از رفتن مشركان
فرمودند: «الان
نغزوهم و لا يغزونا»،
«از اين پس ما به جنگ
آنان خواهيم رفت و
آنان به جنگ ما
نخواهند آمد.»
بر اساس اتفاقاتی که
در دنیای امروز در
حال رخ دادن است و با
توجه به جنگ به درسی
که از جنگ احزاب
میتوانیم بگیریم،
فایق آمدن بر جبهه
استکبار و طاغوت در
دنیای امروز نابودی
جبهه مقابل را در پی
دارد و جوانان امروز
میتوانند به آرمان
های امام راحل (ره)
جامه عمل بپوشانند و
حکومت مستضعفان عالم
را گسترش دهند و خدا
هم دل های آزادی
خواهان را با نور
نافذ ولایت روشن
خواهد کرد.
در آیه 22 سوره احزاب
میخوانیم: « وَ لَمّا
رَءَا المُؤمِنونَ
الاَحزابَ قالوا هذا
ما وَعَدَنَا اللهُ
وَ رَسُولُهُ وَ
صَدَقَ اللهُ وَ
رَسُولُهُ وَ ما
زادَهُم اِلّآ
ایمانًا وَ تَسلیمًا
: و چون مؤمنان دسته‌های
دشمن را دیدند گفتند:
این همان است که خدا
و فرستاده‌اش به ما
وعده دادند و خدا و
فرستاده‌اش راست
گفتند، و جز بر ایمان
و فرمان‌بُرداری آنان
نیفزود.»
“ما أكثَرَ العِبَرَ
وَ أقَلَّ الاِعتِبارَ
چه بسيارند عبرت ها ،
و چه اندك است عبرت
گرفتن .”
امام علی علیه
السّلام ، غرر الحكم
و درر الكلم، حديث
9542
با مراجعه به تاریخ و
درس گرفتن از تجربه
های آن میتوان از
حوادث تلخ جلوگیری
کرد، امروز که رهبر
جامعه اسلامی با خط
دادن مبنی بر اینکه
اوضاع امروز شبیه جنگ
احزاب است باید تمامی
ابعاد غزوه احزاب را
بررسی کنیم تا پیروزی
از آن امت حزب ال..
باشد، اما نکته بسیار
مهمی که در این غزوه
خود نمایی می کند،
تلاش برای کسب ایمان
است، پیروز شدن بر
جبهه چند برابری کفر
با تمامی امکانات به
خواست خدا ممکن است،
اما این فضل خدا حاصل
نمیگردد مگر به
مومنینی که در راه
کسب تقوا تلاش کنند.
لذا رهبر انقلاب
همیشه به جوانان
توصیه به خواندن قرآن
و ادعیه و تلاش در
مبارزه با هوای نفس
میکنند.
نویسنده: امید ناصحی |
