نبش قبر

 

مسأله 648. نبش قبر مسلمان ـ يعني: شكافتن قبر او ـ اگر چه طفل يا ديوانه باشد، حرام است ولي اگر بدنش از بين رفته و خاك شده باشد اشكال ندارد.

مسأله 649. نبش قبر امامزاده‎ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سال‎ها بر آن گذشته باشد حرام است.

مسأله 650. شكافتن قبر در نه مورد حرام نيست بلكه در بعضي از آنها واجب است:

اول ـ آن كه ميت در زمين غصبي دفن شده باشد و مالك زمين راضي نشود كه در آنجا بماند.

دوم ـ آن كه كفن يا چيز ديگري كه با ميت دفن شده، غصبي باشد و صاحب آن راضي نشود كه در قبر بماند و هم چنين است اگر چيزي از مال خود ميِّت، كه به ورثه او رسيده، با او دفن شده باشد و ورثه راضي نشوند كه آن چيز در قبر بماند، ولي اگر وصيت كرده باشد كه دعا يا قرآن يا انگشتري را با او دفن كنند، براي بيرون آوردن اينها نمي‎توانند قبر را بشكافند مگر آن كه زيادتر از ثلث باشد و ورثه امضا نكرده باشند.

سوم ـ آن كه ميت بي‎غسل يا بي‎كفن دفن شده باشد، يا بفهمند غسلش باطل بوده، يا بغير دستور شرع كفن شده، يا در قبر او را رو به قبله نگذاشته‎اند ولي اگر نبش در اين صورت باعث هتك ميت و اذيت مردم شود جايز نيست.

چهارم ـ آن كه براي ثابت شدن حقي بخواهند بدن ميت را ببينند.

پنجم ـ آن كه ميت را درجايي كه بي‎احترامي به او است ـ مثل قبرستان كفار، يا جايي كه كثافت و خاكروبه مي‎ريزند ـ دفن كرده باشند.

ششم ـ آن كه براي يك مطلب شرعي كه اهميت آن از شكافتن قبر بيشتر است، قبر را بشكافند، مثلاً بخواهند بچه زنده را از شكم زن حامله‎اي كه دفنش كرده‎اند بيرون آورند.

هفتم ـ آن كه بترسند درنده‎اي بدن ميت را پاره كند، يا سيل او را ببرد، يا دشمن بيرون آورد.

هشتم ـ آن كه قسمتي از بدن ميت با او دفن نشده باشد، احتياط لازم آن است كه آن قسمت از بدن را طوري در قبر بگذارند كه بدن ميت ديده نشود.

نهم ـ آن كه ميت را بخواهند به يكي از مشاهد مشرفه نقل كنند كه جواز در اين صورت نيز مشروط به اين است كه نبش باعث هتك ميت نشود.