آیت الله شیخ مرتضی طالقانی
علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی می فرماید:
طلاب مدرسه سید می گویند، در شب رحلتش مرحوم شیخ مرتضی همه را در حجره
جمع کرد و از شب تا صبح خوش و خرم بود و با همه مزاح می کرد.
هر چه طلاب مدرسه می خواستند بروند، می گفت: «یک شب است! غنیمت است!» و
کسی از مرگش خبر نداشت.
خادم مدرسه سید می گوید:
در عصر عمان روز که شیخ روز بعدش رحلت نمود، آن بزرگوار با من در صحن
مدرسه در حین عبور برخورد کرد و به من گفت: امشب می خوابی و صبح بر می
خیزی و ... به کنار حوض می آیی تا وضویی بسازی که می گویند شیخ مرتضی
مرده است.
خادم می گوید: «من اصلا مقصود او را در نیافتم و این سخن را مزاح
پنداشتم. صبح که از خواب برخاستم و در کنار حوض مشغول وضو بودم، طلاب
مدرسه را دیدم که می گویند: شیخ مرتضی مرده است.»
مرحوم علامه محمد تقی جعفری که از جمله شاگردان شیخ بوده اند ، هنگام
شنیدن این خبر در مدرسه صدر اصفهانی بوده است چنین نقل می کنند
:
همه برخواستیم و به سوی مدرسه مرحوم آقا سید کاظم یزدی حرکت کردیم و
دیدیم مراجع و اساتید و طلبه ها آمده اند که جنازه شیخ را بر دارند.
از طلاب مدرسه مرحوم سید داستان را پرسیدیم. همه آنان گفتند: شیخ دیشب
مانند همه شبهای گذشته از پله های پشت بام بالا رفت و در حدود نیم ساعت
با صدای آهسته مانند همیشه به مناجات سحرگاهی پرداخت و سپس از پله ها
پایین آمد و نماز صبح را خواند.
پس از دقایقی چند چراغ را خاموش کرد. تا
این جا حالت همیشگی شیخ بود، ولی شیخ همیشه نزدیکی طلوع آفتاب از حجره
بیرو می آمد و در حیاط مدرسه قدم می زد و بعضی از طلبه ها و اغلب جناب
حجت الاسلام سید هادی تبریزی معروف به «خداداد» صبحانه شیخ را آماده
می کرد و شیخ به حجره می رفت و تدریس را آغاز می فرمود.
امروز صبح متوجه شدیم که با این که مقداری از طلوع آفتاب می گذرد، شثیخ
برای قدم زدن در حیاط مدرسه نیامده و از این رو، نگران شدیم و از پشت
شیشه پنجره حجره به شیخ نگریستم. دیدم که شیخ در حال عبادت جان به جان
آفرین سپرده است.
و بدین سان، عارف زاهد و سالک عابد، حکیم عصر آیت الله آقا شیخ مرتضی
طالقانی نجفی در روز اول محرم الحرام سال 1363 هجری قمری در 89 سالگی
دیده از جهان فرو بست و در جوار قرب معبود آرام گرفت. او، زندگانی با
سعادت گذراند و با سعادت از جهان رخت بربست.
به احتمال قوی مرجع عصر آیت الله العظمی آقا سید ابوالحسن اصفهانی بر
جنازه اش نماز گزارد و در ایوان سوم از حجرات جنوب غربی صحن شریف علوی
به خاک سپرده شد
.