نخستين مردم بودى در پذيرفتن اسلام و خالص ترين آنها بودى در ايمان و محكمترين آنها
در يقين و ترسناكترينشان از خدا
و شمرد بسيارى از فضائل آن حضرت را قريب به همين عباراتى كه در همين زيارت مذكور
است پس اگر در اين روز اين زيارت نيز خوانده شود مناسب است و اصل آن كلمات كه به
منزله زيارت روز شهادتست در هديّه ذكر كرده ايم هر كه خواهد به آنجا رجوع كند و نيز
بدانكه ما پيش از اين در ضمن اعمال شب مبعث كلامى از رحله ابن بطوطه نقل كرديم كه
متعلق بود به اين روضه شريفه صَلَواتُ اللّهِ عَلى مُشَرَّفِها شايسته است به آنجا
رجوع شود. فضيلت مسجد كوفه
فصل پنجم در فضيلت كوفه و مسجد بزرگ آن و اعمال آن مسجد و زيارت جناب مسلم است
بدانكه كوفه يكى از آن چهار بلدى است كه حق تعالى آن را اختيار فرموده و طُور سينين
تفسير به آن شده و در روايت است كه آن حرم خدا و حرم رسول صلى الله عليه و آله و
حرم اميرالمؤ منين عليه السلام است و يك درهم تصدّق در آن حساب مى شود به صد درهم
در جاى ديگر و دو ركعت نماز در آن حساب مى شود به صد ركعت و اما فضيلت مسجد كوفه پس
زياده از آن است كه ذكر شود و بس است در شرافت آن كه يكى از آن چهار مسجدى است كه
سزاوار است شَدِّرِحال شود به سمت آنها بجهت درك فيوضات آنها و يكى از آن مواطن است
كه مسافر مخيّر است در آن مابين قصر و اتمام نماز و نماز فريضه در آن معادل حجّ
مقبول و معادل هزار نماز است كه در جاى ديگر بجاى آورده شود و در روايات وارد شده
كه محلّ نماز پيغمبران است و محلّ نماز حضرت مهدى صلوات اللّه عليه خواهد شد و در
روايتى هزار پيغمبر و هزار وصىّ پيغمبر در آن نماز كرده و از بعضى روايات استفاده
شود كه مسجد كوفه افضل است از مسجد اقصى كه در بيت المقدّس است و ابن قولويه از
امام محمّد باقر عليه السلام روايت كرده كه فرمود اگر مردم بدانند كه چه فضيلت دارد
مسجد كوفه هر آينه از شهرهاى دور تهيّه زاد و راحله كنند و بسوى اين مسجد بيايند و
فرمود كه نماز واجب در آن برابر است با حج مقبول و نماز نافله برابر عمره مقبوله و
به روايت ديگر نماز فريضه و نافله در آن مثل حجّ و عمره اى است كه با رسول خدا صلى
الله عليه و آله كرده باشند شيخ كلينى و غير او از مشايخ عظام روايت كرده اند از
هارون بن خارجه كه حضرت صادق عليه السلام به من فرمود اى هارون چه مقدار مسافت است بين تو و بين
مسجد كوفه يك ميل مى شود گفتم نه فرمود بجا مى آورى همه نمازهاى خود را در آنجا
گفتم نه فرمود اگر من نزديك آن مسجد بودم اميد داشتم كه از من فوت نمى شد يك نماز
در آن و هيچ مى دانى كه چيست فضيلت آن موضع نبوده بنده صالحى و نه پيغمبرى مگر آنكه
نماز گذارده در مسجد كوفه حتّى آنكه رسول خدا صلى الله عليه و آله در شبى كه او را
به معراج مى بردند جبرئيل به آن حضرت گفت مى دانى كه در كجائى يا رسول اللّه الا ن
مقابل مسجد كوفه مى باشى فرمود پس رخصت بطلب از پروردگار من تا بروم در آن و دو
ركعت نماز گذارم پس جبرئيل از حق تعالى اذن طلب كرد حق تعالى اذن مرحمت فرمود پس
فرود آورد آن حضرت را و آن جناب دو ركعت نماز گذاشت در آن و بدرستى كه جانب راست آن
باغى است از باغهاى بهشت و ميان آن باغى است از باغهاى بهشت و عقب آن باغى است از
باغهاى بهشت و بدرستى كه نماز واجب در آن برابر است با هزار نماز و نافله در آن
مقابلست با پانصد نماز و نشستن در آن بدون تلاوت و ذكر عبادتست و اگر مردم بدانند
كه چه فضيلت است در آن بيايند بسوى آن اگرچه به رَوِش كودكان خود را بر زمين كشند و
در روايت ديگر است كه نماز واجب در آن مقابل حجّ است و نماز نافله مقابل عمره و
گذشت در ذيل زيارت هفتم حضرت امير عليه السلام اشاره به فضيلت اين مسجد شريف و از
بعضى روايات معلوم مى شود كه جانب راست اين مسجد افضلست از جانب چپ آن
اعمال مسجد كوفه وامّا اعمال مسجد كوفه پس به نحوى كه در مصباح الزّائر و غيره است آن است كه چون
درود خدا بر او و آلش باد و اينكه على عليه السلام و امامان راه يافته از نژاد او
عليهم
السَّلامُ اَوْلِيآئى وَحُجَّةُ اللَّهِ عَلى خَلْقِهِ آنگاه برو به جانب ستون
چهارم كه در
السلام سروران منند و حجتهاى خدايند بر خلقش * * * * * * * * * * * * * * * * *
جنب باب انماط و برابر ستون پنجم است و آن ستون حضرت ابراهيم عليه السلام است پس
چهار ركعت نماز كن دو ركعت آنرا با حمد و قُلْ هُوَ اللَّهُ اَحَدٌ و دو ركعت ديگر
را با حمد و اِنّا اَنْزَلْناهُ فى لَيْلَةِ الْقَدْرِ پس چون فارغ شدى از نماز
تسبيح حضرت زهراء سلام الله عليها را بگو و بعد از آن بگو:
و من چنان نبودم كه بخودى خود راهنمائى شوم اگر خدا هدايتم نمى كرد خدا بزرگتر است
خدا بزرگتر است خدا ... ستايش خداى را
عَلى ما هَدانا
بر آنچه ما را بدان هدايت كرد
اعمال دكَّةُ الْقَضاء و بَيْتُ الطَّشْت
بدانكه دكّةُ الْقَضاء دكّانچه اى بوده در مسجد كه اميرالمؤ منين عليه السلام بر
روى آن مى نشستند و قضاوت و حكم مى نمودند و در آن موضع ستون كوتاهى بوده كه در آن
نوشته بود آيه كريمه اِنَّ اللّهَ يَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالاِْحْسانِ و بيت الطّشت
همان محلّى است كه ظاهر شده معجزه اميرالمؤ منين عليه السلام در باب آن دختر بى
شوهرى كه يك وقتى در ميان آب بوده كه زالوئى در شكمش داخل شده و كم كم از مكيدن خون
بزرگ شده بود و شكم آن دختر را نيز بزرگ كرده بود برادران دختر گمان حمل به او
بردند و خواستند او را بكشند براى حكم آن نزد اميرالمؤ منين عليه السلام آمدند حضرت
امر فرمود در جانب مسجد پرده كشيدند و آن دختر را پس آن پرده نشانيدند و قابله كوفه
را امر فرمود كه او را تفتيش كند قابله پس از تفتيش عرض كرد يا اميرالمؤ منين اين
دختر آبستن است و فرزند در شكم دارد پس حضرت امر فرمود طشتى مملوّ از لجن آوردند و
دختر را بر روى آن نشانيدند آن زالو كه بوى لجن شنيد از شكم دختر بيرون آمد و در
بعضى از رواياتست كه حضرت دست دراز كرد و از كوههاى شام قطعه برفى آورد و نزديك آن
طشت نهاد تا آن حيوان از شكم دختر بيرون آمد و نيز بدانكه مشهور در ترتيب اعمال
مسجد آن است كه بعد از اعمال ستون چهارم مى روند به وسط مسجد و اعمال آنجا را بجا
مى آورند و اعمال دَكَّة القضاء و بيت الطَّشْت را در آخر همه بعد از فراغ از دكّه
حضرت صادق عليه السلام بجا مى آورند و لكن ما به همان ترتيبى كه سيّد بن طاووس در
مصباح الزائر و علامه مجلسى در بحار و شيخ خضر در مزار نقل كرده اند اعمال را ذكر
مى نمائيم و اگر كسى خواسته باشد به ترتيب مشهور عمل نمايد اعمال دَكَّةُ القَضاء و
بَيْت الطَّشْت را بعد از ستون چهارم بجا نياورد و بگذارد در آخر بعد از اعمال دكّه
حضرت صادق عليه السلام بجا آورد بالجمله مى گوئيم پس برو بسوى دكَّةُ القضاء و در
آنجا دو ركعت نماز كن به حمد و هر سوره
كه خواهى و چون فارغ شدى بگو تسبيح زهراسلام الله عليها را و بگو يا مالِكى
وَمُمَلِّكى
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * اى مالك من و اى مالك
كننده من
درود فرست بر محمد و آل محمد و بيامرز مرا و به من رحم كن و كردارم را پاك كن
وَبارِكْ لى فى اَجَلى وَاجْعَلْنى مِنْ عُتَقآئِكَ وَطُلَقآئِكَ مِنَ النّارِ
و بركت بده در عمرم و قرارم ده از آزاد شدگان و رهاشدگان از آتش دوزخ
بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ به رحمتت اى مهربانترين مهربانان اعمال بَيْتُ الطّشْت كه متّصل است به دكّه قضا نماز كن در آنجا دو ركعت و بعد از
سلام تسبيح كن پس بگو:
مخلوقات بر من نعمت دادى (يعنى ) محمد و خاندانش كه درود خدا بر ايشان باد براى روز
هراسم بسوى تو در دنيا
وَآجِلاً وَقَدْ فَزِعْتُ اِلَيْكَ وَاِلَيْهِمْ يا مَوْلاىَ فى هذَا الْيَوْمِ
وَفى
و آخرت و اينك پناه آورده ام بسوى تو و بسوى ايشان اى مولاى من در اين
مَوْقِفى هذا وَسَئَلْتُكَ مادَّتى مِنْ نِعْمَتِكَ وَاِزاحَةَ ما اَخْشاهُ مِنْ
روز و در اين جايگاهى كه هستم و از تو درخواست كنم ادامه نعمتت را و از بين بردن
آنچه را
نِقْمَتِكَ وَالْبَرَكَةَ فيما رَزَقْتَنيهِ وَتَحْصينَ صَدْرى مِنْ كُلِّ هَمٍّ
از خشم و انتقامت كه از آن ترس دارم و بركت در آنچه روزيم كرده اى و محفوظ داشتن
سينه ام از هر اندوه
وَجائِحَةٍ وَمَعْصِيَةٍ فى دينى وَدُنْياىَ وَآخِرَتى يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
و بلا و گناهى در دين و دنيا و آخرتم اى مهربانترين مهربانان
و نقل شده كه حضرت صادق عليه السلام در بَيْت الطّشت دو ركعت نماز كردند. بيان نماز و دعا در وسط مسجد دو ركعت نماز مى كنى در وسط مسجد در ركعت اوّل حمد مى
خوانى با قُلْ هُوَ اللَّهُ اَحَدٌ و در ركعت دوّم حمد و قُلْ يا اَيُّهَا
الْكافِرُونَ پس وقتى كه سلام دادى تسبيح زهرا سلام الله عليها را بخوان و
آن است كه در شب معراج حضرت رسول صلى الله عليه و آله از حقّ تعالى رخصت طلبيد و در
اينجا فرود آمد و دو ركعت نماز گذاشت و در اوّل فصل روايت آن گذشت . اعمال ستون هفتم و آن مقامى است كه در آن حقّ تعالى توفيق توبه به آدم عليه السلام
داده پس برو بطرف ستون هفتم
وبايست درنزد آن رو به قبله و بگو: بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَعَلى مِلَّةِ
رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى
* * * * * * * * * * * * * * * بنام خدا و به ذات خدا و بركيش رسول خدا درود