فهرست تفصیلی جلد ششم تفسیر المیزان علامه طباطبایی

سوره مائده ، آيات 55 و 56

ترجمه آيات

اثبات اينكه اين دو آيه شريفه درباره امام على (ع) نازل شده و متضمن تنصيص بر ولايت و خلافت آن حضرت مى باشد.

بيان آيات

مراد از (ولى) در آيه شريفه ناصر نيست بلكه ولايت به معناى محبت و دوستى است

اشكالات بعضى مفسرين معاند بر دلالت آيات شريفه : (انما وليكم الله ...) برولايت اميرالمؤمنين (ع) و رد آن اشكالات

مواردى كه جمع بر مفرد اطلاق شده است

در صدر اسلام (زكات) در معناى لغوى (انفاق مال) به كار مى رفته، نه در خصوص زكات واجب

معانى و موارد استعمال كلمه (ولايت ) و مشتقات آن

چهار دسته آيات شريفه درباره : ولايت تكوينى خدا، ولايت تشريعى خدا، ولايترسول الله (ص) و ولايت امام على (ع)

بحث روايتى (رواياتى درباره صدقه دادن امام على (ع) انگشترى خود را درحال ركوع و نزول آيات گذشته در اين شان)

حديث ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام بر روايت ابورافع

سه روايت در شأن نزول (انما وليّكم الله و رسوله ...) از كتاب تفسير عيّاشى

حديثى گرانبها از امام هادى (ع) كه مشتمل بر حديث ثقلين و ولايت اميرالمؤمنين (ع) است

حديث ولايت و فضائل اميرالمؤمنين (ع) به روايت ابوذر غفارى

روايات ديگرى در اين زمينه از مائب اهل سنت

فضائل اميرالمؤمنين از زبان عمروعاص در جواب نامه معاويه !

خاتمه سخن در شأن نزول دو آيه مورد بجث

سوره مائده ، آيات 57 تا 66

ترجمه آيات

بيان آيات

علت نهى از محبت كفار

اگر ايمان به خدا قابل استهزاء باشد، عدم ايمان به خدا و پرستش طاغوت بدتر ورسواتر است

سرزنش علماء اهل كتاب به جه گنهكارى اهل كتاب و سكوت آنان درمقابل آن معاصى

وجوهى كه در معناى سخن يهود كه گفتند: (يدالله مغلولة )، گفته شده است

معناى جمله : (بل يداه مبسوطتان ) و معانى (يد) در موارد اضافه به خداى سبحان

معناى اينكه فرموده : (آنچه بر تو نازل شده قرآن بر طغيان و كفر يهود مى افزايد)

مراد از: (ما انزل اليهم ) در آيه : (ولو انهم اقاموا التورية و الانجيل و ما انزل اليهم ...)

مؤثر بودن اعمال بشر در نظام كون و طبيعت

بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته درباره وظيفه علماء، دست خدا، امت مقتصده و...)

سوره مائده ، آيه 67

مراد از (ناس) در آيه شريفه، يهود نيست و موضوع ماموريت جديد امرى بسيار مهم و خطير مى باشد.

خطرى كه رسول الله (ص) از آن نگران بوده خطر جانى نبوده بلكه پيامبر (ص) ازخطر اضمحلال دين بيمناك بوده است

اين احتمال كه آيه در اوايل بعثت نازل شده و مراد از (ماانزل) مجموع دين باشد مردود است

اين چه تكليفى است كه لازمه ابلاغ نكردن آن (به تنهائى) عدم ابلاغ اصل دين و مجموع آن مى باشد؟

اين تكليف تكليفى بوده حائز كمال اهميت ورسول الله (ص) در ابلاغ آن از ناحيه مسلمين انديشناك بوده است نه از ناحيه كف ار ومشركين

علت نگرانى رسول الله (ص) از ابلاغ آنچه بدان مامور شده است

آن امر مهم و خطيرى كه پيامبر (ص) مامور به ابلاغ آن شده است (ولايت) وجانشينى اميرالمؤمنين (ع) است

نكاتى كه در آيه شريفه : (يا ايها الرسول بلغ ماانزل اليك من ربك) مى باشد

جمله (و ان لم تفعل فما بلغت رسالته) گر چه صورت تهديدى دارد ولى در حقيقتمبين اهميت موضوع است

معناى عصمت در جمله : (والله يعصمك من الناس)

مفهومى كه كلمه (ناس) متضمن آنست و مراد از (ناس) در: (والله يعصمك من الناس)

دو توضيح لازم درباره معناى جمله : (والله يعصمك من الناس ) و جمله (ان الله لايهدى القوم الكافرين)

بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيه شريفه : (يا ايهاالرسول بلغ ...) شأن نزول آن و ابلاغ ولايت على (ع) در غدير خم

اشكالات صاحب (المنار) به روايتى در شاءن ولايت اميرالمؤمنين (ع)

رد اشكالاتى كه صاحب المنار بر روايت فوق الذكر ايراد نموده است

شأن نزول(سأل سائل بعذاب واقع) به روايت طبرسى در مجمع البيان

نام جمعى از صحابه رسول الله (ص) كه حديث غدير رانقل كرده اند

رواياتى ديگر از طرق عامه كه شأن نزول آيه شريفه را داستانهايى مختلف نقل مى كنند

سوره مائده ، آيات 68 تا 86

نكته درباره جمله : (لستم على شى ء) در آيه شريفه :(قل يا اهل الكتاب لستم على شى ء...)

يهود و نصارا فاقد پايگاهى قابل اعتماد براى اقامه دين هستند

اسم و لقب هيچ اثرى در سعادت آدمى ندارد و فقط ايمان به خدا و روز جزا و عمل صالح مايه سعادت است

چون يهود براى خود برترى مى پنداشتند كور و كر شدند (از دين حق و شنيدن پند عاجز گشتند)

بطلان و نامعقول بودن سخن نصارا كه گفته اند: (ان الله ثالث ثلاثة)

چگونگى اعتقاد به تثليث در ميان عوام نصار

احتجاج بر نفى الوهيت مسيح (ع) و نيز نفى الوهيت ما در مسيح (بنابر يك احتمال در معناى آيه)

استدلال بروجوب عبادت خداى سبحان و عبادت نكردن هر چه جز او

نكاتى كه در استدلال و احتجاج فوق در آيه شريفه وجود دارد

نكته اينكه در جمله : (مالا يملك لكم ضرا ولا نفعا) و جملات مشابه آن (ضر) قبل از (نفع) آورده شده است

معناى علو و بيات جايگاه (غدير) نزد قديم يهود

غلو اهل كتاب كه از آن نهى شده اند اين بوده كه انبياء و احبار و راهبان خود را تا مقام ربوبيت بالا مى برده اند

اعتقاد به پدرى و پسرى از اقوام بت پرست به مسيحيت راه يافته است

علت اينكه نصارا نزديك ترين ملت ها به مسلمين از جهت دوستى معرفى شده اند

وجود علماء و پارسايان بسيار در ميان نصارا و استكبار نورزيدن آنها علت انس بيشتر آنان با مسلمين بوده است

بحث روايتى

چند روايت در مورد اقوامى كه به شكل خوك و ميمون مسخ شدند

رواياتى درباره امر به معروف و نهى از منكر و تعليم احكام الهى

رواياتى در ذيل آيه : (ذلك بان منهم قسيسين ...) ونزول آن در شأن نصاراى حبشه و داستان نجاشى

گفتارى در معناى توحيد از نظر قرآن

قرآن كريم وحدت عدديه را از پروردگار جل و علا نفى مى كند

چون خداى تعالى مالك تمامى كمالات و اصيل در هر كمالى است ، اتصاف او به وحدت و كثرت عدديه محال است

نفى وحدت عددى در سوره توحيد

وحدت خداوند سبحان در توحيدى كه نصارا معتقدند و حدت عددى است كه قرآن منكر آن است

بحث روايتى (شرح و تفسير سخنانى از اميرالمؤمنين (ع) درباره توحيد خداى سبحان ، نفى وحدت عددى و نفى حد از ذات اقدس الهى و...)

شرح كلماتى از خطبه اميرالمؤمنين در نهج البلاغه درباره توحيد و صفات الهى

خطبه ديگرى از كلام نورانى اميرالمؤمنين (ع) در نهج البلاغه

خطبه نورانى ديگرى از نهج البلاغه و شرح آن

كلام گوهربار ديگرى از مولا اميرالمؤمنين (ع) در توحيد و صفات خداوند

خطبه ديگرى از اميرالمؤمنين (ع) درباره توحيد الهى از كتاب احتجاج طبرسى

فرمايش رسول خدا (ص) درباره معناى توحيد بروايت اميرالمؤ منين (ع)

بحثى تاريخى (درباره اعتقاد به ودت عددى خداوند و رد آن در سخنان امام على (ع))

سوره مائده ، آيات 87 تا 89

معناى كلمه (حل) و مشتقات آن

الزام و التزام به ترك آنچه خدا حلال كرده تعدى از حدود الهى و تجاوز به سلطنت تشريعى او است

وجوهى كه درباره مراد از اعتداء در جمله (ولا تعتدوا ان الله لايحب المعتدين) گفته شده است

سوگندهاى لغو سوگندهاى است كه عقد و التزام نداشته باشد

بيان كفار حنث (شكستن) قسم

بحث روايتى

رواياتى درباره نزول آيه شريفه : (لاتحرموا طيبات ...) در شأن جمعى ازصحابه پيامبر (ص ) كه امورى را بر خود ممنوع كرده بودند

چندى روايت درباره سوگند لغو

سوره مائده ، آيات 90 تا 93

ده خصوصيت در اين آيات كه تشديد و تاءكيد حرمت شراب را مى رسانند

حقيقت امر در خصوص عمل استخاره

رد يك توهم در خصوص استخاره با قرآن

معناى رجس ...

اشاره به اينكه شيطان بر فكر آدمى در بعضى موارد سلطه دارد و مراد از مجسم شدن شيطان ، مجسم شدن براى فكر ب شر است

وجه اينكه شراب و قمار رجس و عملى شيطانى شمرده شده اند

ميسر (قمار) و مفاسد اجتماعى آن

چگونه شيطان با شراب و قمار بين آدميان دشمنى و كينه ايجاد كرده ، آنان را از ذكر خدا و نماز غافل مى سازد

وجوه مختلفى كه در بيان مراد آيه : (ليس على الذين امنوا و عملو الصالحات جناح فيما طعموا) گفته شده است

وجه بدون اشكال در معناى آيه شريفه

سبب اينكه (تقوا) در آيه شريفه سه بار تكرار شده است

وجوه متعددى كه در توجيه تكرار (تقوا) در آيه شريفه گفته شده است

بحث روايتى

رواياتى متضمن داستانهايى كه منجر به تحريم شراب در اسلام شده است

عمر در حال مستى اشعار كفرآميز مى خواند

نقد و بررسى روايات تحريم شراب در اسلام

با توجه به اينكه قبل از هجرت ، خمر تحريم شده بوده و صحابه از آن مطلع بوده اند اين روايات داراى اشكال هستند

رواياتى ديگر در مورد تحريم خمر و ميسر و انصاب و ازلام

شراب در همه شرايع حرام بوده است

سوره مائده ، آيات 94 تا 99

ترجمه آيات

بيان آيات

بيان حرمت صيد در حال احرام

كفاره صيد در حال احرام

توضيح آيه شريفه : (جعل الله الكعبة البيت الحرام قياما للناس ...)

بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به كعبه و شكار درحال احرام و...)

سوره مائده ، آيه 100

ترجمه آيه

بيان آيه

منشاء قواعد دين ، خبيث يا طيب بودن اشياء عالم است و ملاك بهتر و برتر بودن ، طيب بودن است نه بسيار بودن

سوره مائده ،آيات 101 و 102

نهى از پرسش درباره امورى كه خداى تعالى دريچه علم به آنها را با اسباب عادىبسته است

جواب هائى كه در مورد ابهام و اشكال در آیه 6 (لا تسئلوا عن اشياء...) داده شدهاست

مراد از (اشياء) كه در آيه شريفه سؤ ال از آنها ممنوع شده ، جزئيات مربوط بهاحكام دين است

بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيه : (لا تسئلوا عن اشياء...) و مذمت سؤال كردن بسيار و بيجا)

سوره مائده ، آيات 103 و 104

ترجمه آيات

بيان آيات

معناى (بحيره)، (سائبه)، (وصيله ) و (حامى) چهار قسم حيواناتى كه درجاهليت احكام خاصى داشتند

خداى تعالى منزه است از تشريع احكامى خرافى كه مردم خرافى براى بعضى حيوانات جعل كرده اند

تقليد، به معناى رجوع جاهل به عالم ، صحيح و عقلائى است ولى تقليد جاهل از جاهلى ديگر غلط است

بحث روايتى (رواياتى درباره چهار صنف حيواناتى كه در جاهليت احكام خاصى داشتند و اينكه واضع آن احكام كيست ؟)

سوره مائده ، آيه 105

معناى (هدايت) و (ضلالت) و اشاره به اينكه همه راهها به خدا منتهى مى شود

مؤ منين مسؤول گمراهى اهل ضلالت نيستند. از ضلالت آنها نهراسند و تحت تاثير قرار نگيرند

آيه شريفه (عليكم انفسكم ...) هيچ منافاتى با آيات مربوط به امر به معروف ونهى از منكر ندارد

طريق انسان به سوى خداوند همان نفس انسان است كه به منتهاى مسير مى رسد (و انالى ربك المنتهى)

اين طريق ، طريقى است اضطرارى كه مؤمن و كافر در آن گام مى نهند (انك كادح الىربك ...)

التفات و توجه به اين مسير، تاثير بارزى درعمل انسان دارد و عمل صالح منبع استكمال نفس و سعادت آنست

اختلاف مردم در مقام (تذكر) و درك اين حقيقت كه در طريق و مسير (الى الله) هستند

احتمالات ديگرى كه در معناى آيه شريفه : (يا ايهاالذين آمنوا عليكم انفسكم ...) مىرود.

بحث روايتى

بيان علت كلام معصوم (ع) كه در روايت آمده : معرفت و سير انفسى افضل از معرفت و سير آفاقى است

وجه اشتراك و وجه افتراق معرفت نفس و معرفت آفاقى

علم حاصل از سير نفسى ، علم حضورى استحاصل از سير آفاقى ، علم حصولى است و علم حضورى سودمندتر مى باشد

نمونه اى از فرماشيات ائمه اطهار عليه السلام در اين زمينه

رواياتى درباره معرفت نفس ، و خداشناسى از راه خودشناسى

چند روايت در مورد راه صحيح كسب معرفت حقيقى به خداى تعالى (معرفت خدا به خدا)

رواياتى در ذيل آيه شريفه : (عليكم انفسكم ...) و بيان اينكه مفاد آن با ادله امر به معروف سازگار است

بحث علمى (شامل چند اشاره تاريخى و چند علمى مربوط به نفس در چند فصل)

1- توجيه عاميانه (نفس ) در زمانهاى گذشته

2- برخى حوادث و حالات ، آدمى را از خارج نفس بريده ، او را متوجه نفس خود كرده آثار نفسانى را آشكار مى سازند

3- با ترك لذائذ جسمانى و تن به رياضت دادن ، بطور موقت يا مستمر، قدرتشگرفت نفس بارز مى شود

5- تعاليم و دستورات اديان و مسلك هاى مختلف براى تزكيه و تهذيب نفس با رياضت كشيدن و زهد ورزيدن

6- پاسخ به يك شبهه و بيان رابطه بيناعمال و عبادات و رياضت ها و مجاهدات با نفس انسانى

7- پاسخ به اين توهم كه دين همان عرفان است و بيان اينكه معرفت نفس ،طريق استنه هدف مستقل

كرامات فارق العاده و حوادث عجيب و غريب (اخطار روح و...) و مسئله عدم شناخت نفس

اقسام و اصناف كسانى كه به معرفت نفس پرداخته اند

سوره مائده ، آيات 106 تا 109

ترجمه آيات

توضيح آيات شريفه راجع به گواه گرفتن هنگام وصيت و حكم شهود غير مسلمان بر وصيت

وجه صحيح در معناى جمله : (من الذين استحق عليهم الاوليان) در آيه شريفه

مراد از (لا علم لنا) كه در جواب پيامبران (ع) به خدا آمده است نفى مطلق علم نيست

حقيقت علم و تمامى آن نزد خداوند است و بس

جواب پيامبران نوعى تواضع در برابر كبريائى خداوند است

گفتارى در معناى شهادت

اعتبار شهادت در ميان ملل مختلف و در اسلام

گفتارى پيرامون معناى عدالت

اعتبار عدلت در شاهد، حكمى است فطرى و ارتكازى همگان

مفهوم عدالت در اصطلاح فقه و لسان ائمه اهل بيت (ع) و فرق آن با عدالت به مفهوم اخلاقى آن

گفتارى پيرامون يمين (سوگند)

اعتماد به سوگند مدعى ، به خدا، در شرع اسلام ، ناشى از اعتماد به ايمان افراد درمجتمع اسلامى است

در جوامع مادى امروز، نه تنها سوگند بلكه هيچ قانون و ضابطه ديگرى كوچكترين اثرى ندارد

با اعراض مردم از دين ، احكام دينى منفسخ نمى شوند

پاسخ به اين توهم كه سوگند به غير اسم خدا و نيز خدا را به حق پيامبر (ص) و اوليايش قسم دادن شرك است

بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به شهادت كافر و شأن نزول آنها)

معناى اين روايت كه قران تماميش تقريب و باطنش تقريب است

توضيح اين روايت كه مرا از (لاعلم لنا) اينست كه ما علمى به ماسواى تو نداريم

سوره مائده ، آيات 110 و 111

ترجمه آيات

بيان آيات

بيان و توضيح آيات مربوط به معجزات عيسى (ع)

بحث روايتى (چند روايت درباره معجزات حضرت مسيح (ع))

سوره مائده ، آيات 112 تا 115

بيان آيات

رد سخن بعضى كه گفته اند مائده نازل نشده، و بيان عدم انطباق داستان مائده قرآن با داستان نان و ماهى در انجیل يوحنا

ذكر انواع معجزات انبياء (ع) و خصوصيت معجزه مائده

و بيان وه تهديد شديد حواريون در (فمن يكفر منكم ...)

بهترين توجيهى كه در باره مسئول حواريون گفته شده است

وجوه ديگرى در توجيه سخن حواريون

اشكالاتى كه بر يكى از آن توجيهات كه گفته مراد از (يستطيع) (يطيع) استوارد مى باشد

دلائل و معاذيرى كه حواريون براى درخواست نزول مائده ذكر كرده اند

نكات و دقائقى كه در دعاى عيسى (ع) براى نزول مائده وجود دارد و

او وعده صريح خداوند به انزال مائده (انى منزلها عليكم) استفاده مى شود كه مائده نازل شده است

بحث روايتى (رواياتى راجع به مائده سماوى و بررسى رواياتدال بر مسخ خائنين در قضيه مائده )

سوره مائده، آيات 116 تا 120

ترجمه آيات

بيان آيات

مورد استعمال عبارت (من دون الله) در قرآن ، و بيان اينكه خدا قابل انكار نيست هر چند در تشخيص اسماء و صفات او اشتباه شود و به ظاهر انكارگردد

اعتقاد به الوهيت مريم ، مادر عيسى (ع) در ميان مسيحيان ونقل گفتار صاحب تفسير (المنار) در اين باره

نهايت عبوديت و ادب بندگى در پاسخ حضرت عيسى (ع) به خداون د

فقط علم خداى سبحن معتبر است و علم و جهل جز او را بها و اعتبارى نيست

حقيقت شهادت را فقط خدا دارا است و اوست كه بر هر چيز شهادت عامه و مطلقه دارد(وانت على كل شىء شهيد)

نكاتى چند در عبارت : (ان تعذبهم فانهم عبادك وان تغفرلهم فانك انت العزيزالحكيم )

صدق صادقين (در قول و در عمل ) در آخرت برايشان سودمند خواهد بود

فرق رضايت از عمل با رضايت از عامل و اشاره به معناى رضايت پروردگار از بنده و آثار اين رضايت

بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات شريفه : (ءانت قلت للناس ...))

توضيح اينكه در حديث آمده : خداوند با يك حرف از خلق خود محجوب شده و شرحى درمورد اينكه اسم اعظم خداوند از نوع الفاظ نيست

گفتارى پيرامون معناى ادب معناى ادب و بيان اختلاف مفهوم آن با اختلاف مقاصد درجوامع مختلف

اخلاق وصف روح ، و ادب وصف عمل است و ادب ، ناشى از اخلاق مى باشد و ادب الهىانبياء هياءت زيباى اعمال دينى ايش ان است

اسلام سرتاپاى زندگى را داراى ادب نموده است و آن عبارت است از انجام دادن اعمال بر هيات توحید

اثر عمل در پرورش خود و ديگران ، و بيان اينكه مربى بايد بدانچه به ديگران مىآموزد ايمان داشته ، عملش مطابق علمش ‍ باشد

مراد از هدايت انبياء (ع) توحيد ايشان است و امر به اقتداء به هدايت آنان (فبهديهم اقتده) امر به پيروى آنان است در عمل

تاديب الهى انبياء (ع) از طريق وحى تسديدى و تاءديبى است كه جداى از وحى نبوت و تشريع بوده است

ادب الهى انبياء (ع) هم شامل ادب نسبت به خداوند مى شود و هم شامل ادب نسبت به مردم (ادب فردى و ادب اجتماعى)

عدم تكلف و استفاده از طيبات و رزق حلال از آداب انبياء (ع) بوده است

ادب آدم و حوا در دعاى خود (ربنا اننا ظلمنا انفسنا...) پس از آنكه نهى ارشادى ازخوردن درخت را مخالفت كردند

نفرين موسى و هارون درباره فرعون و فرعونيان

فرق بين دعا و نفرين و بيان آدابى كه موسى (ع) در نفرين خود به فرعون و فرعونيان رعايت نموده است

توجه به ادب جميلى كه حضرت موسى (ع) در كلام خود بكار برده است

ادب در دعا وثناى حضرت شعيب ، داوود و سليمان (ع)

ادب در دعاى يونس (ع) در شكم ماهى

دعاى ايوب و زكريا (ع)

وجوه لطيفى از ادب عبوديت عيسى (ع) در مقام دعا براىنزول مائده و در مقام تبرئه خود از شرك ورزيدن نصارا

دعائى كه ادب بندگى پيامبر اسلام (ص) و مؤمنين به آن حضرت را نشان مى دهد

يكى از آداب انبياء (ع) ادبى بود كه در گفتگوى با قوم خود از طرف پروردگار خودآن را رعايت مى كردند

مقايسه طرز گفتار و رفتار طواغيت همچون فرعون و نمرود، با رفتار و گفتا انبياء (ع)

ادب ديگر انبياء (ع)، ادبى است كه در معاشرت و گفتگو با مردم و در برابر مكذبين ومعاندين مراعات مى نمودند

خود را از مردم شمردن و متناسب با ميزان عقل مردم سخن گفتن ، از آداب انبياء (ع) است

در باطل و در حقى كه آميخته با باطل است ادب نيست

نفى امتيازهاى مادى و طبقاتى و بزرگداشت اهل علم و تقوا، از جمله آداب انبياء (ع) است

بحث روايتى ديگر (شامل يكصد و هشتاد و سه روايت راجع به اوصاف ،احوال و و سنن پيامبر گرامى اسلام (ص ))

سيره پيامبر اكرم (ص ) از زبان مبارك امام حسين (ع)

شرح و تفسير كلمات و جملات روايت مشهورى كه درباره جسمى و احوال روحى پيامبر اكرم (ص) نقل شده است

روايات ديگرى در درباره سيره عملى رسول اكرم (ص)

عبادت پيامبر اكرم (ص) از ساده روايات

سخاوت حضرت (ص) و توجه ايشان به امر نيازمندان

رواياتى درباره پاره اى از سنن و آداب رسول الله (ص) در معاشرت با مردم

از جمله سنن و آداب آن حضرت در امر نظافت و نزاهت

آداب آن جناب در سفر

رواياتى درباره آداب حضرتش در پوشاك و متعلقات آن

آداب آن حضرت در خوردنيها و آشاميدنى ها

آداب آن جناب در وضو ساختن و غسل نمودن

از جمله آداب حضرتش در نماز و ملحقات آن

روزه گرفتن آن حضرت

جمله اى از آداب آن جناب در قرائت قرآن و دعا

گفتارى پيرامون بندگى و بنده دارى

اعتبار عبوديت براى خداى سبحان

سلطنت حقيقى و مالكيت واقعى پروردگار منشاء وجوب انقياد موجودات در برابر اراده اواست

برده گيرى و اسباب آن

سير تاريخى برده گيرى

لغو دو سبب از اسباب بردگى (سلطه و قلدرى ولايت پدر و شوهر) در اسلام

برده گيرى اسراى جنگى در جنگ مسلمين با كفار، در اسلام پذيرفته شده است

راه برده گيرى در اسلام

رفتار و سيره اسلام درباره غلامان و كنيزان و عنايت بسيار به آزاد گشتن بردگان

سير برده گيرى در تاريخ

انديشه الغاى بردگى تا چه اندازه صحيح بوده است

لازمه زندگى اجتماعى ، محدوديت آزادى هاى فردى است

ميزان محدوديت آزادى در اجتماع و بيان صحت نظر و روش اسلام درباره برده گيرى وانطباق آن با عقل و فطرت

داستان بر انداختن برده گيرى به كجا انجاميد؟

ادامه برده گيرى در قرن حاضر به شكلى جديد (همان آش و همان كاسه)

برده گيرى قرن بيستم توسط كشورهاى متمدن !

روش اسلام درباره بردگى حكيمانه ترين روش است

بررسى اين سخن كه منشاء انديشه الغاء بردگى ، تساوى حقوق افراد بشر بودهاست

وجه علوم تشريع تملك مال براى بردگان و موقت كردن بردگى در اسلام

گفتارى چند در پيرامون عفو و مجازات

1 - معنى جزا چيست ؟

لزوم وجود سنخيت بين عمل و كيفر و پاداش

كيفر دادن در مقابل جرائم نشان دهنده يك نوع بردگى است

عفو و بخشش، حد مشروعيت آن و اسبابى كه براى مغفرت در قرآن آمده است: (توبه و شفاعت)

مراتب عفو كه مترتب است بر مراتب گناه

انواع امر و نهى : جزائى اخلاقى

 
   

 

 

 
 Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved