پاورقی : . 1 وسائل الشيعة ، چاپ مكتبه محمدی - قم - جزء اول از جلد اول ص 90 .
" بحار الانوار " مباحث معاد باب هجدهم ( باب الوعد و الوعيد و الحبط
و التكفير ) ، و جلد هفتم از چاپ قديم باب 227 ، و جلد پانزدهم از چاپ
قديم جزء اخلاق صفحه 187 مراجعه كنند . برای نمونه يك روايت از وسائل
الشيعه نقل میكنيم :
" محمد بن مسلم میگويد از امام باقر ( ع ) شنيدم كه فرمود : هر كس
خدا را پرستش كند و خود را در عبادت به رنج وا دارد و امامی كه خدا
برايش تعيين كرده است نداشته باشد ، عملش نا مقبول و خودش گمراه و
سرگردان است و خداوند اعمال او را دشمن میدارد . . . و اگر به اين حال
بميرد مردنش مردن اسلام نيست ، مردن كفر و نفاق است . ای محمد بن مسلم
بدان كه پيشوايان ظلم و پيروانشان از دين خدا بيرونند ، خود گمراه شدند و
ديگران را نيز گمراه ساختند ، اعمالی كه انجام میدهند مانند خاكستری است
كه در يك روز طوفانی دستخوش بادی سخت گردد كه به هيچ چيزی از آنچه
فراهم كردهاند دست نمیيابند ، آن است گمراهی عميق " ( 1 ) .
اين است دلائل كسانی كه میگويند اساس سعادت و نيكبختی ، ايمان و
اعتقاد است .
گاهی برخی از اين گروه ، افراط كرده و صرف ادعای ايمان و در حقيقت
انتساب محض را ملاك قضاوت قرار میدهند ، مثلا مرجئه در زمان بنیاميه
همين فكر را تبليغ میكردند ، و خوشبختانه با انقراض بنیاميه منقرض شدند
. در آن عصر ، فكر شيعی كه از ائمه اهل بيت ( عليهمالسلام ) الهام
میگرفت نقطه مقابل فكر " مرجئه " بود ولی بدبختانه در اعصار اخير فكر
مرجئه در لباس ديگر در ميان عوام شيعه نفوذ كرده است ، گروهی از عوام
شيعه صرفا انتساب ظاهری به اميرالمؤمنين ( ع ) را برای نجات كافی
میشمارند و اين فكر عامل اساسی بيچارگی شيعه در عصر اخير بشمار میرود .
دراويش و متصوفه اعصار اخير به نحوی ديگر و بهانهای ديگر عمل را تحقير
میكنند ، آنها موضوع صفات قلب را دستاويز قرار دادهاند در صورتی كه
صفای حقيقی قلب محرك و مؤيد عمل است نه منافی با آن .
در مقابل اين طبقات كسانی هم پيدا شدند كه ارزش عمل را به جايی
رساندند كه گفتند مرتكب كبيره كافر است . خوارج چنين عقيدهای داشتند .
برخی از متكلمين ، مرتكب كبيره را نه مؤمن میدانستند و نه كافر و قائل
به " منزلة بين المنزلتين " بودند .
پاورقی : . 1 وسائل الشيعة ، چاپ مكتبه محمدی - قم - جزء اول از جلد اول ص 90 . |