قيس بن عاصم كه از اصحاب رسول خدا ( صلی الله عليه و آله و سلم )
است نقل كرده كه روزی با گروهی از " بنی تميم " خدمت پيغمبر اكرم (
صلی الله عليه و آله و سلم ) شرفياب شدم ، گفتم يا رسول الله ! ما در
صحرا زندگی می‏كنيم و از حضور شما كمتر بهره‏مند می‏گرديم ، ما را موعظه‏
فرماييد .
رسول اكرم نصايح سودمندی فرمود و از آن جمله چنين فرمود :
" برای تو به ناچار همنشينی خواهد بود كه هرگز از تو جدا نمی‏گردد ، با
تو دفن می‏گردد در حالی كه تو مرده‏ای و او زنده است . همنشين تو اگر
شريف باشد تو را گرامی خواهد داشت و اگر نابكار باشد تو را به دامان‏
حوادث می‏سپارد . آنگاه آن همنشين با تو محشور می‏گردد و در رستاخيز با تو
برانگيخته می‏شود و تو مسؤول آن خواهی بود . پس دقت كن كه همنشينی كه‏
انتخاب می‏كنی نيك باشد زيرا اگر او نيك باشد مايه انس تو خواهد بود و
در غير اين صورت موجب وحشت تو می‏گردد . آن همنشين ، كردار تو است "
.
قيس بن عاصم عرض كرد دوست می‏دارم كه اندرزهای شما به صورت اشعاری‏
درآورده شود تا آن را حفظ و ذخيره كنم و موجب افتخار ما باشد . رسول‏
اكرم ( صلی الله عليه و آله ) دستور فرمود كسی به دنبال حسان بن ثابت‏
برود ، ولی قبل از اينكه حسان بيايد قيس خودش كه از سخنان رسول اكرم به‏
هيجان آمده بود ، نصايح رسول خدا را به صورت شعر درآورد و به حضرت عرضه‏
داشت . اشعار اين است :
تخير خليطا من فعالك انما
قرين الفتی فی القبر ما كان يفعل
و لابد بعد الموت من ان تعده
ليوم ينادی المرء فيه فيقبل
فان كنت مشغولا بشی‏ء فلا تكن
بغير الذی يرضی به الله تشغل
فلن يصحب الانسان من بعد موته
و من قبله الا الذی كان يفعل
الا انما الانسان ضيف لاهله
يقيم قليلا فيهم ثم يرحل
" از كردار خويشتن ، دوستی برای خود برگزين كه رفيق آدمی در گور (
برزخ ) همان اعمال او می‏باشد " .
" بناچار بايد همنشين خود را برای روز رستاخيز انتخاب كنی و آماده‏
سازی " .
" پس اگر بچيزی سرگرم می‏شوی مراقب باش كه جز به آنچه خدا می‏پسندد
نباشد " .
" زيرا آدمی پس از مرگ جز با كردار خويش قرين نمی‏گردد " .