معلم قيدی قرار نداده و باز اينقدر در جهالت باقی هستيد و اينقدر بی‏سواد
در ميان شما وجود دارد ؟ !
واقعا اين خود يك معمائی است كه چرا اين فريضه عمومی متروك شد و
فريضه شناخته نشد ، چرا اين دستورها اجرا نشد . البته نمی‏خواهم بگويم اين‏
دستورها هيچ زمان اجرا نشد ، زيرا اسلام يك نهضت علمی و فرهنگی عظيم كم‏
نظيری در جهان به وجود آورد و قرنها پرچمدار علم و فرهنگ و تمدن بشريت‏
بود ، و اين نهضت مديون فرمانی بود كه اسلام درباره علم صادر كرد . چگونه‏
ممكن است دينی كه اولين آيه نازل بر پيغمبرش با خواندن و نوشتن و قلم و
علم و تعلم آغاز می‏گردد : " « اقرأ باسم ربك الذی خلق 0 خلق الانسان من‏
علق 0 اقرأ و ربك الاكرم 0 الذی علم بالقلم 0 علم الانسان ما لم يعلم »"
( 1 ) ، دينی كه اصل اولش توحيد است و در آن اصل ، تقليد و تعبد را به‏
هيچ وجه جايز نمی‏داند و تحقيق و تجسس را لازم می‏شمارد ، چنين دينی تمدن و
فرهنگ و نهضت علمی به وجود نياورد ؟ ! ولی در عين حال وقتی كه انسان به‏