منكر از طرف فقهاء عنوان می‏شود كه در حقيقت از اين باب نيست ، باب‏
جداگانه‏ای است ، از قبيل اينكه حدود و تعزيرات را چه كسی بايد انجام‏
دهد ؟ آيا در زمان غيبت امام اين وظيفه متوجه فقهاء است يا نه ؟ . "
حدود " عبارت است از مجازاتهائی كه از طرف شارع اسلام حد و اندازه‏اش‏
برای همه معين شده مثل حد دزدی و حد زنا . و " تعزيز " عبارت است از
مجازاتهايی برای خلافكاريهائی كه شارع اسلام برای آن خلافكاريها مجازاتهائی‏
در حد و ميزان معينی قرار نداده و آن را در هر موردی به نظر شخص حاكم‏
قرار داده كه بر حسب علل و عوامل مختلفی كه در هر موضوع هست هر اندازه‏
می‏داند و مصلحت اقتضا می‏كند آن را تعيين كند .
حدود و تعزيرات هم مثل امر به معروف و نهی از منكر برای اين جهت‏
تشريع شده كه جلو منكرات گرفته شود و كارهای خوب تأييد و تقويت شود .
اين بود خلاصه مطالبی كه در اطراف آنها معمولا بحث می‏شود و ضمنا از
همين مختصر معلوم می‏شود كه طرز بحث و بيان در اطراف اين مطلب چگونه‏
بوده است .
آنچه من می‏خواهم در حاشيه اين مطلب صحبت كنم اشاره مختصری است به‏
تاريخچه امر به معروف و نهی از منكر در اسلام از لحاظ عمل ، يعنی مسلمين‏
چگونه و به چه نحو با اين اصل روبرو شدند ؟ و چه جور عمل كردند و اجرا
نمودند ؟ . در پايان ، بحث مختصر ديگری اضافه خواهم كرد .