تقسيم كار تخصصی در علوم
زيرا تقسيم كار در علوم ، هم معلول تكامل علوم است و هم علت آن ، يعنی علوم تدريجا رشد میكنند تا میرسند به حدی كه از عهده يك نفر تحقيق در همه مسائل آنها ممكن نيست ، ناچار بايد تقسيم بشود و رشتههای تخصصی پيدا شود . پس تقسيم كار و پيدايش رشتههای تخصصی در يك علم ، نتيجه و معلول تكامل و پيشرفت آن علم است . و از طرف ديگر با پيدايش رشتههای تخصصی و تقسيم كار و تمركز فكر در مسائل بخصوص آن رشته تخصصی ، پيشرفت بيشتری پيدا میكنند . در همه علوم دنيا از طب و رياضيات و حقوق و ادبيات و فلسفه ، رشتههای تخصصی پيدا شده ، و همين جهت آن رشتهها را ترقی داده است .تكامل هزار ساله فقه
زمانی بود كه فقه بسيار محدود بود . وقتی به مكتب فقهيه قبل از شيخ طوسی مراجعه میكنيم میبينيم چقدر كوچك و محدود بوده است ! شيخ طوسی با نوشتن كتابی به نام " مبسوط " فقه را وارد مرحله جديدی كرد و توسعه داد . و همچنين دوره به دوره در اثر مساعی علماء و فقهاء و وارد شدن مسائل جديد و تحقيقات جديد ، بر حجم فقه افزوده شد تا آنجا كه در حدود