مراتب و درجات شرك
همچنانكه توحيد مراتب و درجات دارد شرك نيز به نوبه خود مراتبی دارد كه از مقايسه مراتب توحيد با مراتب شرك به حكم " تعرف الاشياء باضدادها " ، هم توحيد را بهتر میتوان شناخت و هم شرك را . تاريخ نشان میدهد كه در برابر توحيدی كه پيامبران الهی از فجر تاريخ به آن دعوت میكردهاند ، انواع شركها نيز وجود داشته است .الف شرك ذاتی
بعضی از ملل به دو ( ثنويت ) يا سه ( تثليث ) يا چند اصل قديم ازلی مستقل از يكديگر قائل بودهاند ، جهان را چند پايه های و چند قطبی و چند كانونی میدانستهاند . ريشه اين گونه انديشهها چه بوده