نظر شكل و كيفيت و ويژگيها متناسب با نيازهای مادی است . پس در
حقيقت ، ميان نيازهای مادی و نيازهای معنوی دو نوع اولويت برقرار است‏
: اولويت وجودی يعنی نياز معنوی مولود نياز مادی است ، و ديگر اولويت‏
ماهوی يعنی شكل و خصوصيت و چگونگی نياز معنوی تابع شكل و خصوصيت و
چگونگی نياز مادی است . در كتاب ماترياليسم تاريخی تأليف " پ .
رويان " از كتاب تفكرات فلسفی " هايمن لوی " صفحه 92 چنين نقل می‏كند
:
" راه مادی زندگی بشر وی را بر آن داشت كه تئوريهايی بر طبق وسايل‏
رفع احتياجات مادی زمان ، راجع به دنيا ( جهان بينی ) و اجتماع و هنر و
اخلاق و ساير معنويات كه از همين راه مادی و توليد ناشی شده بودند ، بيان‏
نمايد " ( 1 ) .
از اين رو طرز داوری علمی ، تفكر فلسفی ، ذوق و احساس زيبايی و هنر ،
ارزيابی اخلاقی ، گرايش مذهبی هر فرد تابع طرز معاش اوست . اينجاست كه‏
وقتی كه اين اصل در مورد فرد پياده می‏شود به اين صورت ادا می‏شود : بگو
چه می‏خورد تا بگويم چه فكر می‏كند . و اگر در سطح جامعه پياده شود گفته‏
می‏شود : بگو درجه رشد ابزار توليد چيست و بگو چه روابط اقتصادی ميان‏
افراد جامعه حكمفرماست تا بگويم چه ايدئولوژی و چه فلسفه و چه اخلاق و چه‏
مذهبی در آن جامعه وجود دارد .
نقطه مقابل اين نظريه ، نظريه اصالت نيازهای معنوی است . طبق اين‏
نظريه هر چند در فرد انسان نيازهای مادی از نظر زمانی

پاورقی :
. 1 ماترياليسم تاريخی ، ص . 37