پاورقی : 1 . Edward Brawn 2 . Cont Gobino
زحمات هشتصد ساله محققين بزرگی است كه هر يك از آنها در جلو بردن
فلسفه سهيم هستند . با همه اين احوال مطابق گواهی خاورشناسان متأسفانه تا
الان كه تقريبا چهار قرن از بدو پيدايش اين فلسفه میگذرد هنوز در اروپا
يك معرفی صحيحی ولو اجمالا از آن نشده است .
پروفسور ادوارد برون ( 1 ) مستشرق معروف انگليسی متوفی در سال 1304
هجری شمسی كه عمر خويش را صرف مطالعه درباره ايران و تاريخ ايران كرده
است ، در جلد چهارم تاريخ ادبيات ايران میگويد :
" با وجود شهرت و رواج فلسفه ملاصدرا در ايران فقط دو خلاصه سطحی و
ناقص از طريقه فلسفی او در السنه اروپايی ديدهام " .
كنت گوبينو ( 2 ) چند صفحه راجع به عقايد ملاصدرا نگاشته اما معلومات
او ظاهرا بالتمام از درس شفاهی معلمينش ( در ايران ) مأخوذ بوده و
معلمين هم علی الظاهر اطلاع كاملی نسبت به آن عقايد نداشتهاند . گوبينو
در پايان شرحی كه راجع به ملاصدرا نوشته میگويد :
" طريقه حقيقی ملاصدرا عينا متخذ از ابوعلی سيناست ، در صورتی كه
صاحب روضات الجنات راجع به ملاصدرا مینويسد : " كان . . . منقحا اساس
الاشراق بما لا مزيد عليه و مفتحا ابواب الفضيحة علی طريقة المشاء و
الرواق " . تعريف مختصرتر ولی جدیتر و صحيحتر كه از مذهب ملاصدرا
نمودهاند آن است كه شيخ محمد اقبال ( دكتر اقبال پاكستانی ) كرده است
" .
ايضا ادوارد برون در همان كتاب مینويسد :
" مشهورترين كتب ملاصدرا اسفار اربعه و شواهد الربوبيه است " .
و در پاورقی تذكر میدهد كه :
" كنت گوبينو در معنای " اسفار " كه جمع " سفر " يعنی كتاب است
اشتباه كرده و آن را
پاورقی : 1 . Edward Brawn 2 . Cont Gobino |