پاورقی : . 1 . Holbach . 2 . Didero . 3 . Dalamber
باب تجرد روح نوشت . به تدريج اين عقيده شايع شد و پيروانی پيدا كرد .
بسياری از رسالهها در اين موضوع نگارش يافت .
مطابق آنچه بخنر در مقاله ششم كتاب خود میگويد ، همين بومبوناتيوس در
عين حال به شدت پيرو تعليمات مسيح بود و از آن حمايت میكرد . وی
میگويد تا نيمه قرن هفدهم همه همينطور بودند و شايد علت ، ترس يا رسوخی
بود كه ايمان در دلها داشت .
مطابق نقل بخنر فقط در قرن هجدهم بود كه عدهای رسما منكر خدا شدند .
بارون هولباخ ( 1 ) در 1770 كتابی به نام نظام طبيعت نوشت و رسما وجود
خدا و دين را انكار كرد .
در قرن هجدهم عدهای در فرانسه به تأليف دائره المعارفی پرداختند و
بعضی از نويسندگان بزرگ آنها مانند هولباخ و ديدرو ( 2 ) و دالامبر ( 3 )
مادی بودند ولی دالامبر بيشتر اظهار تحير و ترديد میكرد . بخنر میگويد :
" دالامبر بارها تصريح كرده كه در مسائل ماوراء الطبيعه " نمیدانم "
بهترين راههاست " .
از ديدرو نيز گفتاری نقل شده است كه آخر الامر ترديد و تحير وی را
میرساند .
در قرن نوزدهم فلسفه مادی طرفداران بيشتری پيدا كرد و در نيمه دوم اين
قرن بود ( 1895 ) كه نظريه داروين مربوط به " تبديل انواع " منتشر شد و
ماديين آنها را بهترين وسيله پيشرفت فلسفه مادی تلقی كردند .
داروين شخصا در عقايد خود مادی نبود ، فقط از جنبه " بيولوژی " ( علم
الحيات ) فرضيه خويش را بيان كرد ، ولی ماديين عصر وی از آن نظريه به
نفع فلسفه مادی استفاده نمودند .
دكتر شبلی شميل مادی معروف كه ابتدا شرح بخنر را به نظريه داروين به
عربی ترجمه كرد و بعد خود قسمتهای مختلفی به آن افزود و مجموعهای به نام
فلسفة النشوء و الارتقاء منتشر ساخت ، در ديباچه اين كتاب اعتراف میكند
كه داروين فقط از جنبه
پاورقی : . 1 . Holbach . 2 . Didero . 3 . Dalamber |