پاورقی : 1 . Jupiter
قائل بودهاند و حوادث طبيعت را با علل طبيعی توجيه میكردهاند مادی
بدانيم بايد تمام الهيون از قبيل سقراط و افلاطون و ارسطو و فارابی و ابن
سينا و صدرالمتألهين و دكارت ، بلكه تمام پيغمبران و پيشوايان مذاهب را
مادی بدانيم .
و بعلاوه در كتب فلسفه ، آرائی از قدمای يونان در موضوعات ماوراء
الطبيعه نقل میشود كه كشف میكند آنان رسما الهی بودهاند ، مثل عقيده
ثاليس و عقيده انكسيمانوس درباب علم باری .
و عجب اين است كه خود بخنر چيزهايی نقل میكند كه برخلاف مدعای خودش
است ، مثلا درباره هرقليطوس میگويد :
" نفس انسان به عقيده هرقليطوس شعله آتشی است كه از ازليت الهی
برخاسته است " .
انباذقلس را با آنكه پدر اول " داروينيسم " میخواند و اعتراف میكند
كه نظريه " تطور و تنازع بقا " را اولين بار او به خوبی بيان كرده ،
دربارهاش میگويد :
" وی معتقد به مفارقت نفس نيز هست و اين جهت را منتسب میكند به
يك غايت معنوی كه نفس رجوع میكند در آن غايت به سوی حالت اولی از
راحت و شوق و حب " .
فقط چيزی كه ممكن است گفته شود اين است كه دانشمندان قبل از سقراط
غالبا در تحت تأثير محيط ، يك نوع معتقدات شركآميزی در مورد آلهه و
ارباب انواع داشتهاند .
بخنر از هرقليطوس نقل میكند كه :
" اصل عالم آتش است كه گاهی در حال اشتعال است و گاهی فرو مینشيند
و اين يك بازی است كه " ژوپيتر " ( 1 ) ( يكی از خدايان ) همواره با
خود میكند . "
البته ترديدی نيست كه كلمات اين دانشمندان خالی از رمز نيست و
نمیتوان به مقصود حقيقی حمل نمود .
پاورقی : 1 . Jupiter |