|
چگونه می‌شود
که انسان همیشه شاد باشد؟
آبستگی دارد که «انسان» و «شادی» چگونه تعریف و توصیف گردد. بدیهی
است اگر تعریف از انسان موجود عاقل و برخوردار از کمالات و شرافت
انسانی باشد و منظور از شادی نیز غم ندیدن باشد، عاقل می‌داند که دنیا
بهشت نیست و آدمی در دنیا هیچ گاه همیشه شاد نخواهد بود. چرا که دنیا
دار فنا است و متاع دنیا نیز قلیل و فانی است و همین امر سبب می‌گردد
که هیچ گاه دنیا برای انسان شادی مستمر و پایداری به همراه نداشته باشد
و هر نعمت و لذت شادی‌آوری حتماً با غمی همراه باشد. به عنوان مثال اگر
کسی از همه مواهب دنیوی نیز برخوردار باشد، باز شاهد گذر عمر، کهولت و
فنای دنیوی خود از یک سو و زایل شدن و فنای نعمات دنیوی از سوی دیگر
می‌باشد. و تازه این فقط برای انسانی است
که جز خود و منافع خود را نبیند [که به چنین موجودی انسان نمی‌گویند]،
لذا اگر نگاهی نیز به اطراف و اکناف بیاندازد، نه تنها همیشه شاد
نخواهد بود، بلکه با دیدن مظالم و مصیبت‌های بشری، بیشتر مغموم خواهد
گشت.
خداوند متعال می‌فرماید که خداوند رزاق به آدمی رزق می‌دهد و انسان با
آن شاد می‌شود، اما متوجه نیست که این «متاع دنیا» است، فانی است و در
مقابل متاع اخروی که همیشه باقی است، بسیار ناچیز است.
«اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ وَ فَرِحُوا
بِالْحَياةِ الدُّنْيا وَ مَا الْحَياةُ الدُّنيا فِي الآخِرَةِ
إِلاَّ مَتاعٌ» (الرعد، 26)
ترجمه: خدا است كه رزق و روزى را براى هر كسى كه صلاح بداند فراوان
مينمايد. و براى شخصى كه صلاح نداند تنگ و اندك ميكند. ولى (دنيا
پرستان) به زندگى دنيا فرحمند می‌شوند. در صورتى كه زندگى دنيا (در
مقابل آخرت) جز متاع ناچيزى نخواهد بود.
اما اگر کسی در عین زندگی در دنیا و استفاده از نعمات دنیوی و مواهب
الهی، تعلقش را از فانی ببرد و رو به سوی باقی «الله جل جلاله» آورد،
از فراز و فرودهای دنیوی خوشحال یا ناراحت نمی‌شود، مگر این که سرور یا
غم او نیز «لله» باشد. چنین کسی چون به حقایق عالم هستی آگاه شده و
مسیر حق را می‌پیماید، همیشه دلش آرام، ضمیرش با تکیه و امید به رحمت
واسعه‌ی الهی شاد و قلبش مطمئن است. چرا که «شادی» مستلزم اطمینان قلبی
است و اطمینان نیز جز با تکیه بر «غنی قادر، کریم و باقی» حاصل
نمی‌گردد. لذا فرمود:
«الَّذينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا
بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» (الرعد، 28)
ترجمه: آنان افرادى هستند كه ايمان آوردند و قلبهاشان به وسيله ياد
خدا مطمئن و آرام خواهد بود، آگاه باشيد كه قلبها به وسيله ياد خدا
آرام می‌شوند.
پس، کسی که دنیا و متاع دنیا را هدف گرفته باشد، حتی اگر به هدف برسد
نیز از شادی مستمر و همیشگی برخوردار نخواهد بود، چرا که هدف یا اهدافش
و اسباب خوشخالی‌اش همگی محدود، زودگذر و فانی هستند. اما کسی که آن
غنی باقی را هدف گرفته است، مشمول شادی و خوشحالی مستمر و پایدار
می‌گردد. چرا که نه هدفش فانی است و نه اسباب شادی و لذتش زایل و
مستهلک می‌شود. لذا خداوند متعال شادی مستمر و پایدار را مخصوص «شهداء»
که دیگر به هدف واصل شده‌اند و نیز مؤمنین که راه آنها را می‌پیمایند
گردانیده و می‌فرماید:
«وَ لَا تحَْسَبنََّ الَّذِينَ قُتِلُواْ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ
أَموَاتَا بَل أَحيَاءٌ عِندَ رَبِّهِم يُرزَقُونَ * فَرِحِينَ بِمَا
ءَاتَئهُمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ وَ يَستَبشرُِونَ بِالَّذِينَ لَم
يَلحَقُواْ بهِِم مِّن خَلْفِهِم أَلَّا خَوفٌ عَلَيهم وَ لَا هُمْ
يَحْزَنُونَ» (آل عمران، 169 و 170)
ترجمه: البته نپنداريد كه شهيدان راه خدا مردهاند بلكه زنده به حيات
ابدى شدند و در نزد خدا متنعم خواهند بود * آنان به فضل و رحمتى كه از
خداوند نصيبشان گرديده شادمانند و به آن مؤمنان كه هنوز به آنها
نپيوستهاند و بعداً در پى آنها به راه آخرت خواهند شتافت مژده دهند كه
از مردن هيچ نترسند و از فوت متاع دنيا هيچ غم مخورند.
بدیهی است کسی که ایمان به خدا داشته باشد، کسی که اعمال صالح انجام
دهد، کسی که بتواند از معصیت دوری کند، کسی که در کسب کمالات انسانی
بکوشد، کسی که دیگران را شاد کند، کسی که سعی کند غم و غصه از دیگران
بزداید و ...، شاد می‌شود و کسی که دائم در این مسیر حرکت کند، دائماً
شاد خواهد بود.
x-shobhhe.com | 
