از دو روایت زیر میتوان استحباب غسل دهه
آخر ماه رمضان را استفاده نمود:
1. از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است: «روش همیشگی آن‌حضرت این بود که
هر شب از دهه آخر ماه رمضان را غسل می‌نمود».[1]
2. در روایت دیگری امیر مؤمنان علی(ع) می‌فرماید: «چون اوّلین شب از
دهه آخر رمضان می‌شد، پیامبر خدا، برمی‌خاست و خداوند را حمد و ثنا می‌گفت
.... پس می‌ایستاد، آستینْ بالا می‌زد و کمر [به عبادت] می‌بست و از
خانه‌اش بیرون می‌آمد و معتکف می‌شد و همه شب را احیا می‌داشت و در هر
شب از این ده شب، بین نماز مغرب و عشا، غسل می‌کرد».[2]
1. اگر مأموم یک مرد باشد، مستحب است طرف
راست امام بایستد.[1] اگر یک زن باشد، مستحب است در طرف راست امام،
طورى بایستد که جاى سجده‌اش مساوى زانو یا محل ایستادن امام باشد.[2]
2. اگر مأمومین یک مرد و یک زن، یا یک مرد و چند زن باشند، مستحب است
مرد طرف راست امام[3] و باقى پشت سر امام بایستند.
1. روایت اول در کتاب کافی کلینی(ره) با
چنین سندی نقل شده است: «محمد بن یحیى عَنْ أَحمد بن محمد عن الحسین بن
سعید عن ابراهیم بن أَبی البِلاد عن زید الشَّحَّام قال: قال أَبُو
عَبْدِ الله(ع): بَیْتُ الْغِنَاءِ لَا تُؤْمَنُ فِیهِ الْفَجِیعَةُ وَ
لَا تُجَابُ فِیهِ الدَّعْوَةُ وَ لَا یَدْخُلُهُ الْمَلَکُ»؛[1] امام
صادق(ع) فرمود: «خانه‌ای که در آن غنا و آواز نواخته شود، از مصیبت‌ها
و بلاهای دردناک در امان نیست و دعا در آن خانه مستجاب نمی‌گردد و
فرشتگان به آن خانه وارد نمی‌شوند».
آنچه بر ما واجب است عمل به تکالیف
شرعیّه است، اما دانستن فلسفۀ تمام احکام، لازم و ضروری نیست. در عین
حال با ملاحظۀ حکمت‌‌های بسیارى از احکام، درمی‌یابیم که تعالیم این
دین، بر اساس حفظ و تأمین مصالح یا دفع مفاسد است.
حرز امام جواد(ع) دعایی است که در اصل بر
بازو بسته میشود، اما جدیداً انگشترهایی هم می‌سازند که در آن حرز
امام جواد(ع) را قرار می‌دهند.
به هر حال؛ انگشترهایی را که با نگین عقیق، و ... می‌سازند و در آنها
حرز امام جواد(ع) را هم قرار می‌دهند؛ در این صورت، به دست کردن آن
انگشتر هم ثواب عقیق را دارد و هم ثواب حرز و گرنه اگر نقره خالی به
همراه حرز باشد، دیگر ثواب انگشتر عقیق را ندارد.
نوشتن گزارش های غیرواقعی و دریافت پول
در برابر ساعات اضافه ای که کاری در آنها انجام نشده، جایز نیست و واجب
است تا پول های اضافه ای که کارمند مستحق دریافت آنها نبوده،
بازگردانده شود
نوشتن گزارش های غیرواقعی و دریافت پول
در برابر ساعات اضافه ای که کاری در آنها انجام نشده، جایز نیست و واجب
است تا پول های اضافه ای که کارمند مستحق دریافت آنها نبوده،
بازگردانده شود
نگاه
حرام در شرع مقدس عبارت است از: نگاه مرد به بدن زن نامحرم (به جز
صورت و دست ها تا مچ)؛ خواه با قصد لذت و شهوت باشد یا بدون آن. و
نیز نگاه به صورت و دست ها اگر با قصد شهوت یا ترس افتادن به حرام
باشد. همچنین نگاه زن به مرد نامحرم (به جز صورت، گردن و دست ها و
مقداری از پا)؛ خواه با قصد باشد یا بدون آن و نیز به مواضع یاد
شده، اگر با قصد شهوت یا ترس افتادن به حرام باشد.
در این بازی‌ها برد و باخت به دو
صورت می‌تواند فرض شود:
1. از بازندگان چیزی بگیرند و از همان پول به برندگان بدهند.
2. از تمام شرکت‌‌کنندگان، پولی بابت مخارج سایت بگیرند و از منبعی
دیگر به برندگان جایزه بدهند.
گزینه اول -که ظاهراً روش کاربردی بسیاری از این سایت‌ها است- صورت
شرعی نداشته و همان شرط‌‌بندی حرام است، اما اگر رویکرد سایت،
مبتنی بر گزینه دوم باشد، ایرادی ندارد.
در فرض سؤال، با توجه به رضایت دختر
در آن هنگام، بر هر دو نفر واجب است که از این عمل شنیع، استغفار و
توبه واقعی نمایند و جز این چیزی بر عهده نخواهند داشت.
البته اگر در دادگاه ثابت شود که پسر از ابتدا قصد فریب دختر را داشته،
علاوه بر اجرای حدّ نسبت به هر دو نفر، جهت فریب دختر، مجازات تعزیر
نیز دامن‌گیر پسر خواهد شد.
حقوق دریافتی شما اگر در برابر این
کار نباشد، اشکال ندارد و حلال است. اما این کار جایز نیست و اگر
کارمزد یا پاداشی برای این گزارش خلاف واقع می‌گیرید، حرام است.
انسان باید در معاملات خود هوشمندانه عمل کند و نباید انتظار داشته
باشد که قانون و شرع، جبران تمام کم‌دقتی‌های او را بکند. با این
وجود، راه‌هایی برای جبران ضرر در نظر گرفته شده است که از جمله
آنها خیار غبن است، اما در این ارتباط باید دو نکته را درنظر داشت:
اول آن‌که هیچ‌کس مدعی نشده که با این خیار میتوان تمام غبن‌ها را
جبران کرد و دوم اینکه اِعمال این خیار الزامی نیست و میتوان از
آن صرف نظر کرد. به هرحال؛ در فرض سؤال هم خریدار ضرر نکرده، بلکه
در واقع سود کمتری بدست آورده است.
هر چند به لحاظ شرعی، این کار را نمی‌توان
واجب شمرد، ولی سزاوار است این رویکرد در طراحی و ساخت آپارتمان‌ها و
منازل مسکونی، نهادینه شود و اگر این جداسازی به نیت رعایت بیشتر امور
شرعی باشد، شاید بتوان آن‌را امری مستحب دانست.
منابع یارانه‌ها جزء بیت المال است
ولی اموالی که در حکومت اسلامی تعلق به نیازمندان دارد فقط باید به
آنها داده شود. بنابراین قطع یارانه عده‌ای بدون رضایت ایشان در صورتی
که براساس قانون و مقررات باشد، اشکال ندارد
در برخی از روایات می‌خوانیم (رَدُّ
جَوَابِ الْکِتَابِ وَاجِبٌ کَوُجُوبِ رَدِّ السَّلَام)، بر اساس این
حدیث؛ 1. آیا جواب نامه، مثل جواب سلام واجب فوری است؟ 2. آیا شامل
نامه‌های الکترونیکی مانند ایمیل و پیامک میشود؟ 3. اگر شامل اینها میشود
چنانچه دسترسی به اینترنت و یا شارژ گوشی نداشته باشیم تکلیف چیست؟
1. از این روایت و نیز آیه 86 سوره نساء،
تاکید به پاسخ‌دادن به نامه‌ها (و پیامک‌ها) برداشت میشود، اما شاید
نتوان وجوب مصطلح پاسخ فوری را از آن برداشت کرد. در همین راستا نظر
مراجع تقلید درباره حکم جواب دادن به نامه متفاوت است؛
برخی[1] آن‌را مستحب، برخی[2] بنابر احتیاط، واجب و برخی[3] این احتیاط
را در صورت وجود سلام در نامه واجب می‌دانند.
اگر از نظر عرف، شهرک‌های مذکور جزو شهر
محسوب می‌شوند، حد ترخص شهر از آخرین دیوارهای آن شهرک‌ها محسوب
میشود. و اگر به صورت مستقل و با فاصله بنا شده باشد، حد ترخص از
آخرین دیوارهای شهر محاسبه می‌گردد.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
اگر شهرک‌های مذکور جزء شهر محسوب می‌شوند، حد ترخص شهر از آخرین
دیوارهای آنها محسوب میشود.
الف. روایت مورد نظر در منابع مختلف
روایی آمده است. ب. تفاوت سیره امام علی(ع) با پیامبر(ص)، دلیلش را خود
حضرت در روایت بیان می‌کند، و آن اینکه ممکن است صدای نازک زنان جوان
خدای ناکرده موجب وسوسه در نفس شود. شاید تفاوت سن آن‌حضرت و جوان
بودنش نسبت به پیامبر و یا عرف آن زمان باشد. ج. حجاب رایج زنان آن
زمان پوشیه نبوده، وانگهی امام(ع) در روایت تصریح به صدای نازک زنان
جوان دارد، با این وصف به طور طبیعی نگاه کردن به چهره آنان منتفی است.
د. اگر کسی خواست به این سنت حسنه عمل کند، بهتر آن است که به شیوه
امام علی(ع) باشد؛ زیرا از هرگونه وساوس شیطانی، اتهام و ... به دور
است.
بر فرض سؤال، اگر مرد صاحب عکس را نمی‌شناسد،
اشکال ندارد، البته برخی از فقها[1] به این جهت که نگاه به این‌گونه
تصاویر، معمولاً انسان را در معرض گناه قرار خواهد داد، اجتناب از چنین
نگاهی را توصیه نموده‌اند.
ارتباط با تمام افرادی که عرفاً خویشاوند
نَسبی انسان به شمار می‌آیند واجب است، اما طبیعی است که خویشاوندان
نزدیکی چون پدر و مادر و برادر و خواهر و فرزندان از اولویت بیشتری
نسبت به دیگران برخوردارند و در صورت نداشتن فرصت کافی برای سرزدن به
تمام بستگان و یا دور از دسترس بودن آنان، میتوان از روشهایی چون
احوال‌پرسی مختصر، تماس تلفنی، ارسال پیامک و ... نیز برای بستگان
دورتر بهره برد.
