دعا از امام باقر علیه السلام
بیست و سوّم از محمّد بن مسلم روایت است که حضرت امام محمّد باقرعلیه السلام فرمود بخوان :
اَللّهُمَّ
اَوْسِعْ عَلَىَّ فى
خدایا وسعت ده در
رِزْقى وَامْدُدْلى فى عُمْرى وَاغْفِرْلى ذَنْبى وَاجْعَلْنى مِمَّنْ تَنْتَصِرُ
بِهِ لِدینِک
روزیم و دراز گردان عمرم را و بیامرز گناهم را و بگردانم از کسانى که یارى دهى
بدانها دینت را
وَلا تَسْتَبْدِلْ بى غَیرى
و مرا با دیگرى عوض مکن
دعا از امام صادق علیه السلام
بیست و چهارم روایت شده که حضرت صادق علیه السلام این دعا را
مى خواندند:
یا مَنْ یشْکرُ الْیسیرَ وَ یعْفُو عَنِ الْکثیرِ وَ هُوَ
الْغَفُورُ الرَّحیمُ
اى که از اندک سپاسگزارى کنى و از (جرمهاى ) بسیار درگذرى و آمرزنده و
مهربانى
اِغْفِرْلِىَ الذّنُوُبَ الَّتى ذَهَبَتْ لَذَّتُها وَ بَقِیتْ تَبِعَتُها
بیامرز براى من گناهانى که خوشى و لذتش رفته و بازخواست و کیفرش باقى مانده
بیست و پنجم و نیز روایت شده که آن حضرت این
دعا را مى خواندند:
یا نُورُ یا قُدُّوسُ یا اَوَّلَ
الاَْوَّلینَ وَ یا آخِرَ
اى نور و اى منزه (از هر عیب ) اى نخست
پیشینیان و اى پایان
الاْخِرینَ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ اِغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُغَیرُ
النِّعَمَ وَاغْفِرْ لِىَ
پسینیان اى بخشاینده اى مهربان بیامرز از من گناهانى را که نعمتها را تغییر دهد و
بیامرز از من
الذُّنُوبَ الَّتى تُحِلُّ النِّقَمَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَهْتِک
الْعِصَمَ وَاغْفِرْ لِىَ
گناهانى را که عذابهارا فرو بارد و بیامرز از من گناهانى را که پرده ها را بدرد و
بیامرز برایم
الذُّنُوبَ الَّتى تُنْزِلُ الْبَلاَّءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُدیلُ
الاَْعْدآءَ وَاغْفِرْ لِىَ
گناهانى را که بلا نازل کند و بیامرز از من گناهانى را که قدرت را بدست دشمنان
اندازد و بیامرز برایم
الذُّنُوبَ الَّتى تُعَجِّلُ الْفَنآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَقْطَعُ
الرّجآءَ وَاغْفِرْ لِىَ
گناهانى را که در نابودى شتاب کند و بیامرز برایم گناهانى را که امید را قطع کند و
بیامرز برایم
الذُّنُوبَ الَّتى تُظْلِمُ الْهَوآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَکشِفُ
الْغِطآءَ وَاغْفِرْ
گناهانى را که تاریک گرداند هوا را و بیامرز برایم گناهانى را که بالا زند پرده را
و بیامرز
لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَرُدُّ الدُّعآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى
تَرُدَّ غَیثَ السَّمآءِ
از من گناهانى را که بازگرداند دعا را و بیامرز برایم گناهانى را که جلوگیرد از
باران آسمان
بیست و ششم و نیز این دعا از آن حضرت منقولست :
یا عُدَّتى فى کرْبَتى وَ یا
اى ذخیره ام در گرفتارى و اى
صاحِبى فى شِدَّتى وَ یا وَلِیى فى نِعْمَتى وَ یا غِیاثى فى رَغْبَتى
همدمم در سختى و اى سرپرستم در نعمتم و اى فریادرسم در وقت اشتیاقم
فرموده و این دعا دعاى امیرالمؤمنین علیه السلام است :
اَللّهُمَّ کتَبْتَ الاْثارَ وَ
عَلِمْتَ الاَْخْبارَ وَ
خدایا نوشتى آثار را و دانستى اخبار را و
اطَّلَعْتَ عَلَى الاَْسْرارِ فَحُلْتَ بَینَنا وَ بَینَ الْقُلُوبِ فَالسِّرُّ
عِنْدَک عَلانِیةٌ وَ
مطلع گشتى بر اسرار و رازها پس حائل گشتى میان ما و دلها پس راز در پیش تو آشکار و
الْقُلُوبُ اِلَیک مُفْضاةٌ وَ اِنَّما اَمْرُک لِشَیئٍ اِذا اَرَدْتَهُ اَنْ
تَقُولَ لَهُ کنْ فَیکونُ
دلها بسویت کشیده شده و جز این نیست که دستور تو درباره چیزى که بخواهى آن است که
بدان بگویى باش و باشد
فَقُلْ بِرَحْمَتِک لِطاعَتِک اَنْ تَدْخُلَ فى کلِّ عُضْوٍ مِنْ اَعْضائى
وَلاتُفارِقَنى
پس از روى مهرت طاعتت را بگو که درآید بهر عضوى از اعضاى من و از من جدا نگردد
حَتّى اَلْقاک وَ قُلْ بِرَحْمَتِک لِمَعْصِیتِک اَنْ تَخْرُجَ مِنْ کلِّ
عُضْوٍ مِنْ اَعْضائى فَلا
تا تو را دیدار کنم و از روى مهرت به نافرمانیت فرمان ده که بیرون رود از هر عضوى
از اعضاى من و به من
تَقْرَبُنى حَتّى اَلْقاک وَارْزُقْنى مِنَ الدُّنْیا وَ زَهِّدْنى فیها وَ لا
تَزْوِها عَنّى وَ
نزدیک نگردد تا تو را دیدار کنم و روزیم ده از دنیا و بى علاقه ام کن در آن و او را
از من روگردان مکن در وقتى بدان
رَغْبَتى فیها یا رَحْمنُ
رغبت دارم اى بخشاینده
دعا از امام صادق علیه السلام و حکایت عبد الرحمن
بیست و هفتم علىّ بن ابراهیم از پدرش از ابن محبوب از علاء بن رزین از عبدالرّحمن بن سیابه روایت کرده که گفت عطا کرد حضرت صادق علیه
السلام به من این دعا را:
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ وَلِىِّ الْحَمْدِ وَ اَهْلِهِ وَ مُنْتَهاهَ وَ مَحَلِّهِ
اَخْلَصَ مَنْ وَحَّدَهُ وَاهْتَدى مَنْ
ستایش خداى راکه سرپرست ستایش وشایسته آن ومنتهاى آن وجایگاه آن است اخلاص دارد کسى
که او را به یگانگى شناخت و ره یافت
عَبَدَهُ وَ فازَ مَنْ اَطاعَهُ وَ اَمِنَ الْمُعْتَصِمُ بِهِ اَللّهُمَّ یا ذَا
الْجُودِ وَالْمَجْدِ وَ الثَّنآءِ
کسى که پرستشش کرد و رستگار شد کسى که فرمانبریش کرد و امان یافت کسى که به او پناه
برد خدایا اى صاحب جود و شوکت
الْجَمیلِ وَ الْحَمْدِ اَسْئَلُک مَسْئَلَةَ مَنْ خَضَعَ لَک بِرَقَبَتِهِ وَ
رَغَمَ لَک اَنْفُهُ وَ عَفَّرَ
و ستایش شایان و ستودگى از تو خواهم خواستن کسى که خاضع تو گشته با سر خود و به خاک
مالیده در برابرت بینیش را و
لَک وَجْهَهُ وَ ذَلَّلَ لَک نَفْسَهُ وَ فاضَتْ مِنْ خَوْفِک دُمُوعُهُ وَ
تَرَدَّدَتْ عَبْرَتُهُ
چهره خود به خاک سائیده و خود را به خوارى انداخته و ریزان گشته از ترست اشکهایش و
سرشگ دردیده اش بغلطد
وَاعْتَرَفَ لَک بِذُنُوبِهِ وَ فَضَحَتْهُ عِنْدَک خَطیئَتُهُ وَ شَاَنَتْهُ
عِنْدَک جَریرَتُهُ
و به گناهان خود در برابرت اعتراف دارد و خطایش او را در پیش تو رسوا کرده و زشتش
کرده او را در نزد تو جنایتش
فَضَعُفَتْ عِنْدَ ذلِک قُوَّتُهُ وَ قَلَّتْ حیلَتُهُ وَ انْقَطَعَتْ عَنْهُ
اَسْبابُ خَدایعِهِ
و از این رو ناتوان گشته در این حال نیرویش ، و کم شده چاره اش و منقطع گشته از او
وسایل نیرنگهایش
وَاضْمَحَلَّ عَنْهُ کلُّ باطِلٍ وَ اَلْجَاَتْهُ ذُ نُوبُهُ اِلى ذُلِّ مَقامِهِ
بَینَ یدَیک وَ
و دور گشته از او هر باطلى و بناچار کشانده است او را گناهانش به خوارى ایستادن در
نزد تو و
خُضُوعِهِ لَدَیک وَابْتِهالِهِ اِلَیک اَسْئَلُک اللّهُمَّ سُؤالَ مَنْ هُوَ
بِمَنْزِلَتِهِ اَرْغَبُ
فروتنیش در نزد تو و زاریش بدرگاهت از تو خواهم خدایا خواستن کسى که او چنین است و
مایلم
اِلَیک کرَغْبَتِهِ وَ اَتَضَرَّعُ اِلَیک کتَضَرُّعِهِ وَاَبْتَهِلُ
اِلَیک کاَشَدِّ ابْتِهالِهِ اَللّهُمَّ فَارْحَمِ
بدرگاهت چون میل او و فروتنى کنم چون فروتنى او و زارى کنم بدرگاهت به سخت ترین
زارى او خدایا پس رحم کن
اسْتِکانَةَ مَنْطِقى وَذُلَّ مَقامى وَ مَجْلِسى وَ خُضُوعى اِلَیک بِرَقَبَتى
اَسْئَلُک اللّهُمَّ
به زار و نزارى گفتارم و خوارى جایگاه و مجلسم و فروتنیم بدرگاهت به سر و گردنم از
تو خواهم خدایا
الْهُدى مِنَ الضَّلالَةِ وَالْبَصیرَةَ مِنَ الْعَمى وَالرُّشْدَ مِنَ الْغِوایةِ
وَاَسْئَلُک اللّهُمَّ
راهنمایى از گمراهى و بینایى از کورى و راهیابى از بیراهه رفتن و از تو خواهم خدایا
اَکثَرَ الْحَمْدِ عِنْدَ الرَّخآءِ وَاَجْمَلَ الصَّبْرِ عِنْدَ الْمُصیبَةِ وَ
اَفْضَلَ الشُّکرِ عِنْدَ
ستایش بیشتر در هنگام آسایش و شکیبایى بهترى را در وقت مصیبت و سپاسگزارى کاملترى
در
مَوْضِعِ الشُّکرِ وَ التَّسْلیمَ عِنْدَ الشُّبُهاتِ وَ اَسْئَلُک الْقُوَّةَ فى
طاعَتِک
جاى سپاسگزارى و تسلیم در پیش شبهه ها و از تو خواهم نیرویى در فرمانبرداریت
وَالضَّعْفَ عَنْ مَعْصِیتِک وَالْهَرَبَ اِلَیک مِنْک وَ التَقَرُّبَ
اِلَیک رَبِّ لِتَرْضى
و سستى از انجام نافرمانیت و گریز بسوى خودت از (عذاب ) تو و تقرب بدرگاهت
پروردگارا تا خوشنود شوى
وَالتَّحَرِّىَ لِکلِّ ما یرْضیک عَنّى فى اِسْخاطِ خَلْقِک الْتِماساً
لِرِضاک رَبِّ مَنْ
و پیدا کردن هر چه تو را خوشنود سازد از من در به خشم آوردن خلقت به خاطر تحصیل
رضایت تو پروردگارا به که
اَرْجُوهُ اِنْ لَمْ تَرْحَمْنى اَوْ مَنْ یعُودُ عَلَىَّ اِنْ اَقْصَیتَنى اَوْ
مَنْ ینْفَعُنى عَفْوُهُ اِنْ
امید داشته باشم اگر توام رحم نکنى یا کیست که به من توجه کند اگر تو دورم کنى یا
کیست که گذشتش به من سود بخشد اگر
عاقَبْتَنى اَوْ مَنْ امُلُ عَطایاهُ اِنْ حَرَمْتَنى اَوْ مَنْ یمْلِک کرامَتى
اِنْ اَهَنْتَنى اَوْ
تو کیفرم کنى یا آرزومند عطاى که شوم اگر تو محرومم کنى یا کیست که بدست داشته باشد
گرامى داشتنم را اگر تو خوارم
مَنْ یضُرُّنى هَوانُهُ اِنْ اَکرَمْتَنى رَبِّ ما اَسْوَءَ فِعْلى وَ اَقْبَحَ
عَمَلى وَ اَقْسى
کنى کیست که خوار کردنش به من زیان زند اگر تو گرامیم دارى پروردگارا چه بد است
رفتارم و چه زشت است کردارم و چه سخت است
قَلْبى وَ اَطْوَلَ اَمَلى وَ اَقْصَرَ اَجَلى وَ اَجْرَاَنى عَلى عِصْیانِ مَنْ
خَلَقَنى رَبِّ وَ
دلم و چه دراز است آرزویم و کوتاه است عمرم و چه گستاخم بر نافرمانى آفریدگارم
پروردگارا و
ما اَحْسَنَ بَلاَّئَک عِنْدى وَ اَظْهَرَ نَعْم اَّئَک عَلَىَّ کثُرَتْ عَلَىَّ
مِنْک النِّعَمُ فَما
چه نیکو است آزمایشت از من و آشکار است نعمتهایت بر من بسیار شد نعمتهاى تو بر من
که
اُحْصیها وَ قَلَّ مِنّىِ الشُّکرُ فیما اَوْلَیتَنیهِ فَبَطِرْتُ بِالنِّعَمِ وَ
تَعَرَّضْتُ لِلنِّقَمِ وَ
شماره اش نتوانستم و اندک شد سپاسگزارى من در آنچه به من عطا کردى و سرمست شدم به
نعمتهایت و خود را در معرض
سَهَوْتُ عَنِ الذِّکرِ وَ رَکبْتُ الْجَهْلَ بَعْدَ الْعِلْمِ وَ جُزْتُ مِنْ
الْعَدْلِ اِلَى الظُّلْمِ وَ
کیفر تو قرار دادم و از یاد تو غافل شدم و به مَرکب جهل سوار شدم پس از دانایى و
گذشتم از عدالت به سوى ظلم و ستم و
جاوَزْتُ الْبِرَّ اِلَى الاِْثْمِ وَ صِرْتُ اِلَى اللَّهْوِ مِنَ الْخَوْفِ وَ
الْحُزْنِ فَما اَصْغَرَ
تجاوز کردم از نیکى به گنهکارى و درافتادم به سرگرمى بجاى ترس و اندوه پس چه خُرد
است نیکیهایم و اندک است
حَسَناتى وَ اَقَلَّها فى کثْرَةِ ذُ نُوبى وَاَعْظَمَها عَلى قَدْرِ صِغَرِ
خَلْقى وَ ضَعْفِ
آنها در مقابل بسیارى گناهانم و چه بزرگ است آنها در جنب خُردى خلقتم و ناتوانى
رُکنى رَبِّ وَ ما اَطْوَلَ اَمَلى فى قِصَرِ اَجَلى وَ اَقْصَرَ اَجَلى فى بُعْدِ
اَمَلى وَ ما
بنیادم پروردگارا و چه دراز است آرزویم در مقابل کوتاهى عمرم و چه کوتاه است عمرم
در دورى آرزویم و چه
اَقْبَحَ سَریرَتى فى عَلانِیتى رَبِّ لا حُجَّةَ لى اِنِ احْتَجَجْتُ وَلا
عُذْرَلى اِنِ
زشت است باطنم در پیش ظاهرم پروردگارا حجتى ندارم اگر حجت بخواهم و عذرى ندارم
اعْتَذَرْتُ وَلا شُکرَ عِنْدى اِنِ ابْتَلَیتُ وَ اُولیتُ اِنْ لَمْ تُعِنّى
عَلى شُکرِ ما
اگر بخواهم عذرخواهى کنم و سپاسگزارى ندارم اگر مبتلا گردم و مورد احسان قرار گیرم
اگر تو کمکم ندهى بر سپاسگزارى
اَوْلَیتُ رَبّى ما اَخَفَّ میزانى غَداً اِنْ لَمْ تُرَجِّحْهُ وَ اَزَلَّ لِسانى
اِنْ لَمْ تُثَبِّتْهُ وَ
بدانچه احسانم کردى پروردگارا چه سبک است ترازوى اعمالم فرداى قیامت اگر تو چربش
نکنى و چه پرلغزش است زبانم اگر تونگاهش
اَسْوَدَ وَجْهى اِنْ لَمْ تُبَیضْهُ رَبِّ کیفَ لى بِذُنُوبِىَ الَّتى
سَلَفَتْ مِنّى قَدْ هُدَّتْ
ندارى و چه سیاه است چهره ام اگر تو سفیدش نکنى پروردگارا چه کنم با گناهانى که از
من در پیش گذشته و بنیادم
لَها اَرْکانى رَبِّ کیفَ اَطْلُبُ شَهَواتِ الدُّنْیا وَ اَبْکى عَلى خَیبَتى
فیها وَ لا
براى آن درهم شکسته پروردگارا چگونه مى جویم شهوات دنیا را و مى گریم بر کامیاب
نشدنم در آنها ولى
اَبْکى وَ تَشْتَدُّ حَسَراتى عَلى عِصْیانى وَ تَفْریطى رَبِّ دَعَتْنى دَواعِى
الدُّنْیا
نمى گریم و سخت نمى شود افسوسم به نافرمانیم و کوتاهى کردنم پروردگارا انگیزه هاى
دنیا
فَاَجَبْتُها سَریعاً وَ رَکنْتُ اِلَیها طآئِعاً وَ دَعَتْنى دَواعِى الاْخِرَةِ
فَتَثَبَّطْتُ عَنْها وَ
مرا خواندند بشتاب پذیرفتم و به میل و رغبت بدانها دل بستم ولى چون دواعى آخرت مرا
خواندند واپس کشیدم و از
اَبْطَاْتُ فِى الاِْجابَةِ وَالْمُسارَعَةِ اِلَیها کما سارَعْتُ اِلى دَواعىِ
الدُّنْیا وَ
پذیرفتنشان و شتافتن بسوى آنها کندى کردم چنانچه شتافتم بسوى انگیزه هاى دنیا و
متاع پوسیده اش و کالاى
حُطامِهَا الْهامِدِ وَ هَشیمِهَا الْبایدِ وَ سَرابِهَا الذّاهِبِ رَبِّ
خَوَّفْتَنى وَ شَوَّقْتَنى
بى خاصیت و نابود شونده اش و سراب بى حقیقتش پروردگارا مرا ترساندى و تشویقم کردى
وَاحْتَجَجْتَ عَلَىَّ بِرِقّى وَ تَکفَّلْتَ لى بِرِزْقى فَاَمِنْتُ خَوْفَک وَ
تَثَبَّطْتُ عَنْ
و دلیل آوردى به بندگیم و کفالت کردى روزیم را پس من از ترست ایمن گشتم و واپس
کشیدم از
تَشْویقِک وَ لَمْ اَتَّکلْ عَلى ضِمانِک وَ تَهاوَنْتُ بِاِحْتِجاجِک
اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ اَمْنى
تشویقت و اعتماد نکردم بر ضمانتت و سبک گرفتم دلیل آوردنت را خدایا قرار ده ایمنیم
را
مِنْک فى هذِهِ الدُّنْیا خَوْفاً وَ حَوِّلْ تَثَبُّطى شَوْقاً وَ تَهاوُنى
بِحُجَّتِک فَرَقاً مِنْک
از تو در این دنیا ترس و تبدیل کن واپس کشیدنم را از شوق و سبک شمردنم را بدلیل تو
هراسى از خودت
ثُمَّ رَضِّنى بِما قَسَمْتَ لى مِنْ رِزْقِک یا کریمُ اَسْئَلُک بِاسْمِک
الْعَظیمِ رِضاک
سپس قانعم گردان بدانچه قسمتم کرده اى از روزیت اى بزرگوار از تو خواهم بنام بزرگت
خوشنودى تو را
عِنْدَ السُّخْطَةِ وَ الْفُرْجَةَ عِنْدَ الْکرْبَةِ وَالنُّورَ عِنْدَ
الظُّلْمَةِ وَالْبَصیرَةَ عِنْدَ تَشَبُّهِ
هنگام خشم و گشایش در هنگام گرفتارى و روشنى در وقت تاریکى و بینایى در وقت مشتبه
شدن
الْفِتْنَةِ رَبِّ اجْعَلْ جُنَّتى مِنْ خَطایاىَ حَصینَةً وَ دَرَجاتى فِى
الْجِنانِ رَفیعَةً
فتنه پروردگارا قرار ده سپر مرا از خطاهایم محکم و درجه هایم را در بهشت بلند
وَاَعْمالى کلَّها مُتَقَبَّلَةً وَ حَسَناتى مُتَضاعَفَةً زاکیةً اَعُوذُبِک
مِنَ الْفِتَنِ کلِّها ما
و کارهایم را همگى پذیرفته و کارهاى خوبم را چند برابر و پاک پناه مى برم به تو از
فتنه ها همه آنها چه آنچه
ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ مِنْ رَفیعِ الْمَطْعَمِ وَالْمَشْرَبِ وَ مِنْ
شَرِّ ما اَعْلَمُ وَ مِنْ
آشکار است و چه پنهان و از خوراکى و آشامیدنى ممتاز و از شر آنچه مى دانم و از
شَرِّ ما لا اَعْلَمُ وَ اَعُوذُ بِک مِنْ اَنْ اَشْتَرِىَ الْجَهْلَ بِالْعِلْمِ
وَ الْجَفا بِالْحِلْمِ
شر آنچه نمى دانم و پناه برم به تو از اینکه بخرم نادانى را به دانش و جفا را به
بردبارى
وَالْجَوْرَ بِالْعَدْلِ وَالْقَطیعَةَ بِالْبِرِّ وَالْجَزَعَ بِالصَّبْرِ اَوِ
الْهُدى بِالضَّلالَةِ اَوِ الْکفْرَ
و ستم را به عدالت و بریدن از خویشان را به نیکوکارى و بى تابى را به شکیبایى یا
هدایت را به گمراهى یا کفر را
بِالاْیمانِ
به ایمان
مؤ لّف گوید که این دعا مشتمل است بر مضامین عالیه و
عبدالرّحمن بن سیابه همان کس است که حضرت صادق علیه السلام او را وصیت نافعه فرموده که شایسته
است نقلش در اینجا و آن چنان است که عبدالرّحمن نقل کرده که چون پدرم سیابه وفات
کرد مردى از دوستان او آمد دَرِ منزل ما را کوبید من به سوى او رفتم مرا تعزیت گفت
پس پرسید که پدرت چیزى گذاشته براى شما گفتم نه پس کیسه اى که هزار درهم داشت به من
داد و گفت این را نیکو محافظت کن و از کسب آن معاش کن من خوشحال شدم و به نزد مادرم
رفتم و او را به این خبر دادم پس در آخر آن روز رفتم به نزدیکى از اصدقاء پدرم که
براى من کسى مهیا کند او براى من سرمایه از جامه هاى سابرى خرید پس در دکانى
نشستم و مشغول کسب شدم پس حق تعالى از آن کسب مرا خیر بسیارى روزى فرمود پس وقت حجّ
رسید در دلم افتاد که به حج روم به نزد مادرم رفتم و گفتم مى خواهم به حجّ روم
مادرم گفت که هزار درهم پُول آن مرد را بده عبدالرّحمن گفت پول آن مرد را تهیه
کردم و بُردم به او دادم او خوشحال شد مثل آنکه آن پول را به او بخشیدم پس گفت شاید
این پول کم بوده تو را اگر مى خواهى بیشتر بدهم به تو گفتم نه در دلم افتاده که به
حجّ مشرّف شوم و خواستم که پول شما را به خودت ردّ کنم پس به مکه رفتم و اعمال حجّ
را بجا آوردم و برگشتم به مدینه و با جمعى از مردم به خدمت حضرت صادق علیه السلام
مشرف شدم و در آن اوقات حضرت اذن عام مى داد پس من نشستم در آخر جمعیت مردم و من
در آن وقت جوان بودم پس مردم شروع کردند در سؤ ال کردن از آن حضرت و آن جناب جواب
آنها را مى داد و مى رفتند تا آنکه جمعیت کم شد حضرت بسوى من اشاره کرد من نزدیک
آن جناب شدم فرمود آیا حاجتى دارى گفتم فدایت شوم من عبدالرّحمن پسر سیابه هستم
احوال پدرم را پرسید گفتم پدرم وفات کرد فَتَوَجَّعَ وَ تَرَحَّمَ یعنى حضرت محزون
و غمگین شد و گویا دردى او را عارض شد و فرمود خدا او را راحمت کند پس پرسید که
ترکه گذاشت گفتم نه فرمود پس از کجا توانستى به حجّ بیائى پس شروع کردم به قصّه آن
مردى که آمد و هزار درهم به من داد عبدالرّحمن گفت که حضرت فرصت نداد تا من قصّه ام
را تمام کنم که به من فرمود تو آمدى حجّ هزار درهم آن مرد را چه کردى گفتم ردّ کردم
آن را به صاحبش فرود اَحْسَنْتَ پس فرمود آیا وصیتى نکنم تو را گفتم چرا بفرمائید
فرمود ملازمت کن براستى در گفتار و اداء امانت تا شریک شوى مردم را در اموال ایشان
همچنین و جمع فرمود ما بین دو انگشت خود یعنى اگر قولت درست شد و دروغ نگفتى و خلاف
وعده نکردى و سر موعد که طلبکار را وعده کرده بودى مال را ردّ کردى و مال مردم را
نخوردى از مردم هر چه بخواهى بگیرى به تو مى دهند پس تو شریک مردم مى شوى در مال
ایشان بواسطه امانت و صداقت که در تو هست عبدالرّحمن گفت من این وصیت را از آن
حضرت حفظ کردم یعنى رفتار به آن نمودم و چندان مال پیدا کردم که زکات دادم سیصد
هزار درهم را و در روایت دیگر وارد شده که این دعاى حضرت علىّ بن الحُسین
علیهماالسلام است و در آخرش این زیادت است آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ
دعا از امام صادق علیه السلام
بیست و هشتم از ابن محبوب روایت شده که حضرت صادق علیه السلام این دعا را تعلیم
شخصى فرمود که بخواند:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُک بِرَحْمَتِک الَّتى لاتُنالُ مِنْک اِلاّ بِرِضاک
وَالْخُرُوجَ مِنْ جَمیعِ
خدایا از تو خواهم بدان رحمتت که دست کسى بدان نرسد جز به خوشنودى تو بیرون رفتن از
تمام
مَعاصیک وَالدُّخُولَ فى کلِّ ما یرْضیک وَالنَّجاةَ مِنْ کلِّ وَرْطَةٍ
وَالْمَخْرَجَ مِنْ
نافرمانیهایت و داخل شدن در هر چه تو را خوشنود سازد و رهایى از هر ورطه و گرداب و
درآمدن از
کلِّ کبیرَةٍ اَتى بِها مِنّى عَمْدٌ اَوْ زَلَّ بِها مِنّى خَطَاٌ اَوْ خَطَرَ
بِها عَلَىَّ خَطَراتُ
گناه بزرگى که از روى عمد از من سرزده و یا خطایى مرا بدان لغزانده یا به دلم
انداخته آنرا وسوسه هاى
الشَّیطانِ اَسْئَلُک خَوْفاً تُوقِفُنى بِهِ عَلى حُدُودِ رِضاک وَ تَشَعَّبَ
بِهِ عَنّى کلُّ
شیطان از تو خواهم ترسى که نگاه دارى مرا بوسیله آن بر مرزهاى خوشنودیت و پراکنده
سازى بدان وسیله از من هر
شَهْوَةٍ خَطَرَ بِها هَواىَ وَاسْتُزِلَّ بِها رَاْیى لِیجاوِزَ حَدَّ حَلالِک
اَسْئَلُک اَللّهُمَّ
خواهش نفسانى که به خاطرم اندازد هواى نفس و راءى من بلغزد تا از مرز حلال تو تجاوز
کند از تو خواهم خدایا که مرا
الاَْخْذَ بِاَحْسَنِ ما تَعْلَمُ وَ تَرْک سَیئِ ما تَعْلَمُ اَوْ اُخْطِئَ
مِنْ حَیثُ لا اَعْلَم اَوْمِنْ حَیثُ اَعْلَمُ
به بهترین چیزى که از من مى دانى بگیرى و واگذارى آن بدیها را که مى دانى یا خطایى
که کرده ام چه ندانسته انجام داده ام و چه دانسته
اَسْئَلُک السَّعَةَ فِى الرِّزْقِ وَالزُّهْدَ فِى الْکفافِ وَالْمَخْرَجَ
بِالْبَیانِ مِنْ کلِّ شُبْهَةٍ
از تو خواهم فراخى در روزى و قناعت به همان مقدار کفایت و بیرون آمدن با روشنى و
بصیرت از هر شبهه
وَالصَّوابَ فى کلِّ حُجَّةٍ وَالصِّدْقَ فى جَمیعِ الْمَواطِنِ وَ اِنْصافِ
النّاسِ مِنْ
و درستى در هر دلیل و راستى در تمام جاها و انصاف دادن به مردم از
نَفْسى فیما عَلَىَّ وَلِىَ وَالتَّذَلُّلَ فى اِعْطاءِ النَّصَفِ مِنْ جَمیعِ
مَواطِنِ
خودم در آنچه به زیان و سود من است و رام بودن در دادن انصاف در تمام موارد
السَّخَطِ وَ الرِّضا وَ تَرْک قَلیلِ الْبَغْىِ وَ کثیرِهِ فِى الْقَوْلِ مِنّى
وَالْفِعْلِ وَ تَمامَ
خشم و رضا و ترک کردن ستم کمش و زیادش در گفتار و کردار و کامل کردن
نِعَمِک فى جَمیعِ الاَْشْیآءِ وَ الشُّکرَ لَک عَلَیها لِکىْ تَرْضا وَ
بَعْدَ الرِّضا وَ
نعمتت را در همه چیزها و سپاسگزاریت در برابر آنها تا حدى که خوشنود شوى و پس از
خوشنودى و
اَسْئَلُک الْخِیرَةَ فى کلِّ ما یکونُ فیهِ الْخِیرَةُ بِمَیسُورِ
الاُْمُورِ کلِّها لا
از تو خواهم خیر و خوبى در هر چیزى که در آن خیرى باشد به کارهاى آسان نه
بِمَعْسُورِها یا کریمُ یا کریمُ یا کریمُ وَافْتَحْ لى بابَ الاَْمْرِ الَّذى
فیهِ الْعافِیةُ
به دشوارش اى بزرگوار ... و بگشا برایم درب آن کارى را که در آن تندرستى
وَالْفَرَجُ وَافْتَحْ لى بابَهُ وَ یسِّرْلى مَخْرَجَهُ وَ مَنْ قَدَّرْتَ لَهُ
عَلَىَّ مَقْدُورَةً مِنْ
و گشایش باشد و بگشا برایم درش را و آسان گردان برایم بیرون آمدنش را و هر که را
مقدر کرده اى که بر من قدرتى داشته باشد از
خَلْقِک فَخُذْ عَنّى بِسَمْعِهِ وَ بَصَرِهِ وَ لِسانِهِ وَ یدِهِ وَ خُذْهُ
عَنْ یمینِهِ وَ عَنْ
خلقت پس برگیر از من گوشش و چشمش و زبانش و دستش را و برگیر او را از راستش و از
یسارِهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ مِنْ قُدّامِهِ وَامْنَعْهُ اَنْ یصِلَ اِلَىَّ
بِسُوَّءٍ عَزَّ جارُک وَ جَلَّ
چپش و از پشت سرش و از پیش رویش و جلوگیریش کن از اینکه بدى او به من برسد عزیز است
پناهنده ات و برجسته است
ثَنآءُ وَجْهِک وَ لا اِلهَ غَیرُک اَنْتَ رَبّى وَ اَنا عَبْدُک اَللّهُمَّ
اَنْتَ رَجآئى فى کلِّ
ثناى ذاتت معبودى جز تو نیست تویى پروردگار من و من بنده توام خدایا تویى امید من
در هر
کرْبَةٍ وَ اَنْتَ ثَقِتى فى کلِّ شِدَّةٍ وَ اَنْتَ لى فى کلِّ اَمْرٍ نَزَلَ
بى ثِقَةٌ وَ عُدَّةٌ فَکمْ
گرفتارى و تویى محل اعتمادم در هر سختى و تو براى من در هر پیش آمدى که به من وارد
آید پشت و ذخیره اى چه بسیار
مِنْ کرْبٍ یضْعُفُ عَنْهُ الْفُؤ ادُ وَ تَقِلُّ فیهِ الحیلَةُ وَ یشْمَتُ بِهِ
الْعَدُوُّ وَ تُعْیى فیهِ
گرفتارى که ناتوان آمد از آن دل و کم شد در آن چاره و شماتت کرد بدان دشمن و
درمانده شد از آن
الاُْمُورُ اَنْزَلْتُهُ بِک وَ شَکوْتُهُ اِلَیک راغِباً اِلَیک فیهِ
عَمَّنْ سِواک قَدْ فَرَّجْتَهُ وَ
وسایل و من به درگاهت آوردم و شکوه اش به تو کردم و رو گردانم در آن از غیر تو و تو
آنرا از من دور کردى و
کفَیتَهُ فَاَنْتَ وَلىُّ کلِّ نِعْمَةٍ وَ صاحِبُ کلِّ حاجَةٍ وَ مُنْتَهى
کلِّ رَغْبَةٍ فَلَک
کفایت فرمودى پس تویى سرپرست هر نعمت و صاحب هر حاجت و سرحد هر اشتیاق و تو را
الْحَمْدُ کثیراً وَ لَک الْمَنُّ فاضِلاً
حمد بسیار و تو راست منتى فزون
بیست و نهم به سند معتبر روایت شده که حضرت
صادق علیه السلام این دعا را به ابو بصیر یاد داد که بخواند:
اَللّهُمَّ اِنّى
اَسْئَلُک قَوْلَ التّوّابینَ وَ
خدایا از تو خواهم گفتار توبه کنندگان و
عَمَلَهُمْ وَ نُورَ الاَْنْبِیاَّءِ وَ صِدْقَهُمْ وَ نَجاةَ الْمُجاهِدینَ وَ
ثَوابَهُمْ وَ شُکرَ
کردارشان را و روشنى پیمبران و راستگوییشان را و نجات جهاد کنندگان و پاداش نیک
آنها را و سپاسگزارى
الْمُصْطَفَینَ وَ نَصیحَتَهُمْ وَ عَمَلَ الذّاکرینَ وَ یقینَهُمْ وَ ایمانَ
الْعُلَمآءِ وَفِقْهَهُمْ
برگزیدگان و خیرخواهیشان را و کردار یادکنندگان تو و یقینشان را و ایمان مردمان
دانشمند و فهم آنها را
وَ تَعَبُّدَ الخاشِعینَ وَ تَواضُعَهُمْ وَ حُکمَ الْفُقَهآءِ وَ سیرَتَهُمْ وَ
خَشْیةَ الْمُتَّقینَ وَ
و عبادت خاشعان و فروتنیشان را و فرزانگى مردمان فقیه و راه و روششان را و ترس
پرهیزکاران و
رَغْبَتَهُمْ وَ تَصْدیقَ الْمُؤْمِنینَ وَ تَوَکلَهُمْ وَ رَجآءَ الْمُحْسِنینَ
وَ بِرَّهُمْ اَللّهُمَّ اِنّى
شوقشان را و ایمان قلبى مؤ منان و توکل آنها را و امیدوارى نیکوکاران و نیکوکاریشان
را خدایا من از
اَسْئَلُک ثَوابَ الشّاکرینَ وَ مَنْزِلَةَ الْمُقَرَّبینَ وَ مُرافَقَةَ
النَّبِیینَ اَللّهُمَّ اِنّى
تو خواهم پاداش نیک سپاسگزاران را و منزلت و مقام مقربان را و رفاقت با پیمبران
خدایا از
اَسْئَلُک خَوْفَ الْعامِلینَ لَک وَ عَمَلَ الْخاَّئِفینَ مِنْک وَ خُشُوعَ
الْعابِدینَ لَک وَ
تو درخواست کنم ترس کار کنندگان براى تو و عمل ترسناکان از تو و خشوع عبادت
کنندگانت را و
یقینَ الْمُتَوَکلینَ عَلَیک وَ تَوَکلَ الْمُؤْمِنینَ بِک اَللّهُمَّ
اِنَّک بِحاجَتى عالِمٌ غَیرُ
یقین توکل کنندگان بر تو و توکل مؤ منان به تو خدایا تو به حاجت من دانایى بى آنکه
به تو
