پاورقی : 1 ) نهج البلاغه فيض الاسلام ، باب حكم ، حديث 229 ، ص 1192. 2 ) بحار الانوار ، ج 41 ، باب 101 ، ص . 14 ( به جای " نارك " و " جنتك » " به ترتيب " عقابك " و " ثوابك » " آمده است ) از علی عليه السلام .
نهج البلاغه و در احاديث زيادی ما اين مطلب را داريم اميرالمؤمنين علی
عليه السلام میفرمايد : عبادتهايی كه مردم میكنند سه گونه است : بعضی خدا
را عبادت میكنند به طمع ثواب « فتلك عبادش التجار » ( 1 ) اين عبادت
، عبادت تاجرانه است ، يعنی اينها میخواهند با خدا تجارت كنند ، چيزی
بدهند و چيز بيشتری بگيرند . يك بازرگان در مبادلات خودش هميشه كالايی
را میدهد برای اينكه چيزی بيشتر از سرمايه اصيلش - يعنی اصل سرمايه را
با يك مقدار سود - بگيرد فرمود اين عبادت ، عبادت تاجرانه است . بعضی
خدا را پرستش میكنند از ترس فرمود اين عبادت ، عبادت غلامانه است ،
عبادت بردگان است مثل عمل بردگان است كه در زير شلاق اربابها قرار
میگيرند در حالی كه به آنها تكليف میكنند ، و آنان از ترس اينكه اگر
تكليف را انجام ندهند شلاق میخورند تكليف را انجام میدهند ولی بعضی خدا
را عبادت میكنند شكرا يعنی سپاسگزارانه ، يا در بعضی احاديث : حبا از
روی دوستی ، يعنی خدا را پرستش میكند فقط به دليل اينكه او را دوست
دارد او در واقع فطرتش در شعور آگاهش هم منعكس است ، خدا را آنجور
عبادت میكند كه فطرت خدا پرستی اقتضا مینمايد چون خدا را دوست دارد
پرستش میكند اگر خدا بهشت و جهنمی هم خلق نكرده بود او خدا را پرستش
میكند اگر خدا بهشت و جهنمی هم خلق نكرده بود او خدا را پرستش میكرد .
« الهی ما عبدتك خوفا من نارك و لا طمعا فی جنتك بل وجدتك اهلا للعبادش
فعبدتك » ( 2 ) خدايا من تو را پرستش نكردم از ترس آتش جهنمت ، و
پرستش نكردم به طمع بهشتت ،
پاورقی : 1 ) نهج البلاغه فيض الاسلام ، باب حكم ، حديث 229 ، ص 1192. 2 ) بحار الانوار ، ج 41 ، باب 101 ، ص . 14 ( به جای " نارك " و " جنتك » " به ترتيب " عقابك " و " ثوابك » " آمده است ) از علی عليه السلام . |