متفاوت است ، قهرا اين سوال پيش میآيد كه توجيه اين ارزشها چگونه است
؟ يعنی با چه فلسفه ای ، با چه مكتبی میتوانيم اين ارزشها و قيمتها را
برای كارهای اخلاقی بشر توجيه بكنيم ؟ به عبارت ديگر كدام مكتب میتواند
ارزش اخلاقی كار بشر را تفسير و توجيه و تاييد كند ؟ آيا همه مكتبها
قادرند اين گونه كارها را توجيه كنند ؟ خود مكتب قادر است ؟ همه مكتبها
قادر نيستند اكنون نمیخواهم اين مطلب را بسط بدهم اين را عرض كردم برای
اينكه از حالا ذهن شما آماده باشد برای اين مطلب كه ارزشهای اخلاقی را
كدام مكتب از مكتبها میتواند توجيه كند ، و كدام مكتب قادر به توجيه
نيست ؟ مكتبهايی كه قادر به توجيه نيستند بعضی صراحت دارند ، به روی
خودشان میآورند ، خجالت هم نمیكشند ، انكار میكنند میگويند : " اصلا "
اخلاق " حرف مفت است ، كار اخلاقی انجام دادن از ساده دلی است ، آدم
عاقل دنبال كار اخلاقی نمیرود ، دنبال خوشی و لذت میرود جز سود و لذت
هيچ چيز ديگری در عالم منطقی نيست " باز اين خوب است ، بالاخره میگويد
من مكتبی دارم كه نتيجه اش همين است ولی پاره ای از مكتبها ، جهان بينی
شان ، فلسفه و اساس فكرشان همين نتيجه را میدهد يعنی به همين جا میرسد
اما به روی خودشان نمیآورند بلكه بر عكس ، میگويند : ما هم به ارزشهای
اخلاقی قائل هستيم و برای انسانيت ارزش قائليم ولی با كدام مكتب ؟ !
اينها با آن اساسی كه تو چيدی جور در نمیآيد به هر حال ما بعدا روی اين
مطلب بحث میكنيم .
حال میپردازيم به مثالهای ديگر برای اخلاقی بودن بعضی از كارها .
|