اهميت داده میشود آن هم با كلمه " نفس " مثل : « اكرم نفسك عن كل
دنية » ( 1 ) يا : « من كرمت عليه نفسه هانت عليه شهواته » ( 2 ) كه
كلام اميرالمؤمنين علی عليه السلام است : آنكه در خود احساس كرامت و
بزرگواری بكند ، در جان خود احساس بزرگواری بكند ، مخالفت با شهوات
حيوانی برای او آسان است نقطه مقابل ، حديثی است از امام هادی سلام الله
عليه . میفرمايد : « من هانت عليه نفسه فلا تأمن شره » ( 3 ) اگر كسی
خودش در نزد خودش خوار بشود ، اگر كسی احساس بزرگواری را در خودش از
دست بدهد يعنی خود را به عنوان يك موجود بزرگوار حس نكند و به تعبيری
امروزی نزديك به اين تعبير كسی كه در روح خودش احساس شخصيت اخلاقی و
معنوی نكند ، از شر او بترس ، از شر او ايمن مباش بر حسب كلام
اميرالمؤمنين اگر كسی در روح خدا احساس شرافت و بزرگواری بكند برای او
شهوترانی و دنبال هوای نفس رفتن كار منفوری است و نرفتنش كاری آسان [
و بر حسب كلام امام هادی عليه السلام ] بر عكس ، آن كسی كه اين احساس در
او نيست و در خود احساس نمیكند كه من كسی هستم ، شخصيتی هستم ، شرافتی
دارم ، بزرگواريی دارم ، آن كسی كه اين احساس را باخت همه چيز را باخته
است « فلا تأمن شره » .
آيا " خود " را بايد خوار كرد يا محترم شمرد ؟
بعد اين سؤال مطرح شد كه اين چگونه است كه در اسلام از نظر
پاورقی :
1 ) غرر الحكم و در الكلم ، فصل دوم ، ص 124 ، حديث . 202
2 ) نهج البلاغه فيض ، حكمت 441 ، ص . 1293
3 ) تحف العقول با ترجمه ، ص 512 ، حديث . 14