نظر فلاسفه
[ نظريه ديگر ، نظريه حكما و فلاسفه است ] . آنها ملاك اخلاق را عقل ، ولی عقل آزاد يا آزادی عقلی میدانند اين مطلب را به اين شكلی كه عرض میكنم ، شما در كتب آنها معمولا پيدا نمیكنيد و ما از لابلای كلمات [ فلاسفه اسلامی ] مخصوصا صدرالمتألهين به دست آورده ايم اين نظريه مبتنی بر همان اصل روح مجرد است . اين آقايان معتقدند كه گوهر انسان ، آن قوه عاقله انسان است ،پاورقی : 1 - [ در اينجا نوار افتادگی دارد چند دقيقه از ابتدای جلسه بعد كه در همين موضوع بوده است در دست بود كه عينا ذكر میشود : ] اين فلسفه ، مفهوم اصالت وجود را میدهد اگزيستانسياليزم يعنی مكتب طرفدار اصالت وجود ، البته در انسان . اين " اصالت وجود " كه در اينجا گفته میشود با اصالت وجودی كه ما در فلسفه خودمان میگوئيم دوتاست . آن يك مطلب است ، اين مطلب ديگری است آن در كل جهان است ، اين اختصاص به انسان دارد و به علاوه در خود انسان هم باز اين يك مفهوم خاصی است كه ما از اين مفهوم خاص به اصالت وجود تعبير نمیكنيم ، نام ديگر رويش میگذاريم اين " اصالت وجود " كه سارتر میگويد ، در مقابل اصالت ماهيتی كه انكار میكنند اين است كه میگويند هر موجودی غيراز انسان از جماد و نبات و حيوان ماهيت و ذاتش برهستيش [ تقدم دارد ] .