شما برسيم . ابتدا بايد ببينيم كه آيا مردم ايران كه انقلاب كردهاند ،
انقلاب اسلامی كردهاند يا انقلاب مطلق ؟ اگر انقلاب مطلق كردهاند خوب ،
طبيعی است كه بعد از انقلاب آنچيزی را هم كه مردم ميخواهند جمهوری مطلق
است ، و اما اگر مردم ايران انقلاب اسلامی كردهاند ، در آن صورت میبايد
سؤال رفراندم هم درباره جمهوری اسلامی باشد بنابراين پاسخ سؤال شما بر
ميگردد به تعيين ماهيت انقلاب ايران از اينرو لازمست اول بطور مختصر
تعريف سادهای از انقلاب بكنيم ، بعد نظرياتی را كه از جنبه فلسفی درباره
انقلاب مطرح است به اجمال بررسی كنيم و در آخر به تحليل انقلاب ايران
بپردازيم .
دكتر سروش : ميتوانم بپرسم كه اين نظر شما در مورد هر انقلاب صادق
است يا نه ؟ يعنی اينكه اگر در جائی انقلابی رخ داد كه بر آن نام ديگری
غير از انقلاب اسلامی بتوان گذاشت ، در آن صورت به نظر شما ، انقلابگران
آنجا ، اين حق را دارند كه در مورد رفراندمی كه ميخواهند انجام دهند ، به
همين طريق عمل كنند ؟
استاد مطهری : مسلمان چنين حقی دارند اگر انقلاب ديگری كه اكثريت قاطع
مردم در آن شركت داشتهاند رنگ مخصوصی داشته باشد ، بديهی است كه مردم
در همه پرسیای كه ميخواهند انجام بدهند - گواينكه جواب خود را به اين
همه پرسی ازقبل دادهاند - حق دارند سؤال خود را چنين مطرح كنند كه : در
انقلاب اين چنين ما ، جمهوری اينچنين آری يا نه ؟ اين امر اختصاص به
اسلامی بودن انقلاب ندارد .
و اما در مورد تعريف انقلاب ، چنين فكر میكنم كه انقلاب عبارت است
از يك عصيان و يك طغيان در يك جامعه عليه نظم
|