پاورقی : . 1 مومنون / . 14
بركت دارد ، معنايش اين است كه اين شیء در ذات خودش خير است و اين
خير فزونی گرفته است . در دعاها نسبت به يكديگر گفته میشود : بارك
الله لك ، معنايش اين است كه خداوند خير را درباره تو افزون گرداند ،
يعنی خداوند خيری كه به تو میرساند افزون گرداند .
كلمه " « تبارك »" را دو جور میشود معنی كرد ، يكی اينكه افزون
است خير و بركت خداوند ، يعنی خداوند كه منبع همه خيرات و بركات است
فزون در فزون است خيرات و بركات او . اين در صورتی است كه ما فعل
ماضی را به همان صورت فعل ماضی معنی كنيم .
ولی احتمال ديگری در معنی اين جمله هست كه نزديك به معنی اول است و
آن اينكه جنبه شعاری پيدا میكند نه جنبه خبری : " « تبارك الذی بيده
الملك »" فزون باد خير و بركت آن كسی كه تمام سلطهها و قدرتها در
اختيار اوست . حال چه " افزون است " بگيريم چه " فزون باد " . فزون
باد معنايش دعا نيست كه بگوييد دعا در حق خدا معنی ندارد . جملههای
انشائی گاهی جنبه شعاری دارد ، مثل اينكه خود خداوند در قرآن میفرمايد :
« تبارك الله احسن الخالقين »(1). اين تبارك هم به احتمال قوی همينطور
است. وقتی كه ما میگوييم فزون باد، يعنی وقتی به صورت شعار يك چيزی را
ذكر میكنيم درواقع احساسات خودمان را درباره آن بيان میكنيم.
پس خلاصه معنی آيه توحيد افعالی است : زمام تمام قدرتها دراختيار
اوست . قهرا هيچ خيری به هيچ موجودی نمیرسد مگر اينكه به اراده و مشيت
او و به دست اوست . پس فزون در فزون است
پاورقی : . 1 مومنون / . 14 |