كردن مطلب ديگری است . " « امن هذا الذی هو جند لكم ينصركم من دون
الرحمن »" آيا اينها كه سپاه شما هستند شما را ياری میكنند و نه خدا ؟
يعنی تكيهتان به اينهاست ؟ چقدر كافران در فريبند ! به چه چيزی تكيه
میكنند ! اينها شايسته تكيهكردن نيست .
« امن هذا الذی يرزقكم ان امسك رزقه بل لجوا فی عتو و نفور ». در آيه
قبل ، بعضی از مفسرين درباره كلمه " جند لكم ينصركم " ( آن كه سپاه
شماست و شما را ياری میكند ) گفتهاند مقصود همان الهها و معبودهاست كه
كفار خيال میكردند كه اينها در نزد خداوند ناصر آنها خواهند بود . ولی
اين با كلمه " « جند لكم » " جور درنمیآيد . مقصود ، آنها نيست يا
لااقل اختصاص به آنها ندارد . " « امن هذا الذی يرزقكم »" ناظر به يك
امر ديگری است . انسان ، يكی به ثروت احتياج دارد و ديگر به قدرت .
قدرت آن چيزی است كه از انسان دفاع میكند ، و ثروت آن چيزی است كه
وسيله را دراختيار انسان قرار میدهد . مثلا يك حاكم ، يك پادشاه ، قدرت
زياد دارد ولی ممكن است يك نفر از افراد رعيت احيانا ثروتی داشته باشد
برابر او يا بيشتر از او . از نظر قدرت فرمود : آيا همين سپاهيانی كه به
اينها تكيه كردهايد میتوانند تكيهگاه شما واقع بشوند ؟ در مورد ثروت و
وسيلههای معيشت میفرمايد : " « امن هذا الذی يرزقكم »" آيا اين وسائل
روزی رسانی به شما روزی میدهند نه خدا ؟ حال اگر خدا بخواهد از روزی دادن
امساك كند ، اين وسائل میتوانند برای شما كاری بكنند ، میتوانند شما را
روزی بدهند ؟ " « بل لجوا فی عتو و نفور »" يعنی اين تذكرات ما برای
افراد بیغرض كافی است ، ولی افرادی كه لجاجت میكنند ، عناد و عتو و
سركشی دارند و در حال نفور و دورشدناند ، چه فايده به حال اينها ؟
|