خانواده و مسؤوليتها(1)
پيوند پاكيزگى
ترك ازدواج!
1. پيامبر اكرم(ص):
مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَلْقَى اللَّهَ طاهِراً مُطَهَّراً فَلْيَلْقَهُ بِزَوْجَةٍ وَ مَنْ تَرَكَ التَّزْوِيجَ مَخافَةَ العَيْلَةِ فَقَدْ أَساء الظنَّ باللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛(1)
هر كس شادمان مىشود به اينكه خداوند را در حال پاكى و پاكيزگى
[معنوى] ملاقات كند، پس خداى را به همراه زوجهاى ملاقات كند، و كسى كه ازدواج را به خاطر ترس از خرجى زندگى رها كند، در حقيقت به خداى عز و جل بدگمان شده است.
برخوردارى از نعمت همسر، مىتواند محيط مساعدى را در زندگى انسان، در جهت كسب طهارت معنوى و دورى از انحرافات ايجاد كند. انسانى كه براى تأمين سعادت ابدى و حيات جاويد تلاش مىكند بايد بداند كه همسرى مناسب، همسفر خوبى براى او خواهد بود. توجه به ملاكهاى اصلى و ارزشى در گزينش همسر، مىتواند انسان را در دستيابى به همسرى مناسب يارى كند، و اين نكتهاى است كه در روايت بعدى به آن توجه شده است.
كدام يك؟ دين يا مال و زيبايى
2. امام صادق(ع):
إذا تَزَوَّجَ الرَّجُلُ الْمَرْأَةَ لِمالِها اَوْ جَمالِها لَمْ يُرْزَقْ ذلِكَ، فإنْ تَزَوَّجَها لِدِينِها رَزَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ جَمالَها وَ مالَها؛(2)
هنگامى كه مرد، زن را به خاطر ثروت يا زيبايىاش به ازدواج درآورد به هدفش نخواهد رسيد، ولى اگر با او به انگيزه دين و ايمانش ازدواج كرد، خداى عز و جل، هم زيبايى و هم ثروت او را روزىاش، خواهد نمود.
انسانى كه با انگيزه صحيح، اين سنت اسلامى را انجام مىدهد، از يك طرف زمينه مناسبى را در جهت رشد معنوى خويش فراهم كرده است، و از جانب ديگر، درهاى رزق و فضل الهى را به روى خود گشوده است. و اين علاوه بر آنكه مفاد روايات متعددى است، به صراحت مورد تأكيد قرآن نيز واقع شده است؛ آنجا كه مىفرمايد: «وَ أَنْكِحُوا الأيامى مِنْكُمْ وَ الصَّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إمائِكُمْ اِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ».(3)
مفاد آيه اين است كه «زنان و مردان بىهمسر و نيز بردگان و كنيزانى كه شايستگى ازدواج يافتهاند را همسر دهيد، اگر هم تنگدست باشند خداوند از فضل خودش آنان را بىنياز خواهد ساخت. خداوند، هم وسعت دارد و هم مىداند».
از سوى ديگر، از ارزشمندترين ساختارهاى اجتماعى در اسلام، بنيان خانواده است كه اگر بر اساس صحيح و در چارچوب ارزشهاى دينى شكل گرفته باشد همان گونه كه در روايت بعدى آمده، دوست داشتنىترين بنا در پيشگاه خداوند است.
بنيان محبوب
3. امام باقر(ع):
قالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): ما بُنِىَ بِناءٌ فِي الإسلامِ اَحَبُّ إلَى اللَّهِ تعالى مِنَ التَّزْوِيج؛(4)
از نظر اسلام، در پيشگاه خداوند تعالى، هيچ بنايى، محبوبتر از ازدواج بنا نشده است.
از اينرو در احاديث چندى، از ترك ازدواج و زندگى مجرد، نكوهش شده است و حتى كسانى كه به عمد، راه تنهايى زيستن را پيشه مىكنند نفرين شدهاند. (5)
1- من لا يحضره الفقيه، ج3، ص385.
2- همان، ص392.
3- سوره نور(24)، آيه 32.
4- من لا يحضره الفقيه، ج3، ص383.
5- از جمله: من لا يحضره الفقيه، ج3، ص384 به بعد و نيز: مستدرك الوسائل، ج14، صص154 - 156.
