شهید آوینی

 

پس از گذشت 23 سال هنوز سرنوشت کاظم اخوان پدیده عکاسی جنگ در هاله ای از ابهام قرار دارد
خانواده کاظم اخوان عکاس ربوده شده ایرانی طی متنی هفته دفاع مقدس را فرصت مناسبی دانست تا یادکردی از کاظم اخوان عکاس خبرگزاری جمهوری اسلامی و حماسه نگار جنگ که 23 سال پیش به همراه سه دیپلمات ایرانی در لبنان به اسارت نیروهای وابسته به رژیم صهیونیستی درآمد به میان آید.

در این متن آمده است : کاظم اخوان در سال 1338 در خانواده ای مذهبی در شهر مقدس مشهد متولد شد، خاندان وی نسل اندر نسل این افتخار را داشتند که از خدمتگذاران بارگاه ملکوتی حضرت رضا(ع) باشند. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود به پایان رساند. با شروع حرکتهای آغازین انقلاب شکوهمند اسلامی به صف مردم پیوست و در راهپیمایی ها و جلسات ضد رژیم ستمشاهی حضوری فعال داشت و پس از پیروزی نسیز در سنگرهای مختلف با شور و نشاط به خدمت پرداخت.

با شروع جنگ تحمیلی، آرام و قرار ندارد لذا بلافاصله خود را به اهواز می رساند و به ستاد جنگهای نامنظم می پیوندد. با حضور و در این گروه در کنار شهید بزرگوار چمران در بیش از 70 عملیات و نبرد خطرناک به عنوان یک عکاس رزمنده با دوربین عکاسی و فیلمبرداری در گرماگرم نبرد حضور می باید. کاظم یک  رزمنده هنرمند است که عکاسی او با جنگ متولد می شود و با تشویق های شهید چمران و عشق و ایمان به ثبت لحظات ناب ایثار رشد می کند و تبلور می یابد و تبدیل به یکی از پدیده های عکاسی جنگ می شود.

حمل اسلحه و وسائل دوربین عکاسی و فیلمبرداری در عملیات ها کار دشواری است ، اما هر ماموریت خطرناکی که پیش می آمد، داوطلبانه و با خوشرویی قبول می کرد، صورت شاداب و جذاب چهره معصوم و قلب پاک داشت، در هر یک از خطوط هنگام حمله که ارتباط قطع می شد به سرعت و دوان دوان ارتباط را برقرار می کرد. در سخت ترین شرایط جنگی حتی در شرایطی که انتظار شکست می رفت او بود که با قاطعیت و اطمینان خاطر به دیگران دلداری می داد. آرامش و متانت او در کارها اطمینان خاطر ایجاد می کرد.

دفاع مقدس مجموعه ای از تفکر و اندیشه و عمل و استعدادها و مسوولیت ها است و هر کس بنابراین نقش بعدی از آن را پذیرا شده است و برخی در پهنه گسترده جبهه های نبرد مسوولیتی مضاعف دارند. شناخت هنر عکاسی جنگ و اهمیت آن در ثبت وقایع برای بقا، اندیشه و تفکر به جهت استفاده نسلهای آینده ویژگی خاصی دارد. بودن یک عکس و ثبت آن در اذهان گویاتر از صدها کلام و چندین مجلد است.

کاظم آنچنان در عمق زوایای حرکتی جنگ حضور داشت، که برای ثبت حادثه ای که در کمتر از یک لحظه  و شاید تنها برای یک بار در طول تاریخ اتفاق افتاده از هنرش بهره جسته و بدیهی است حضور در این زوایا و حرکتها در عرصه های نبرد نیاز به جسارت، تیزهوشی مهارت و علاقه دارد و در اینجاست که انگیزه و ایده و تفکر و اندیشه با ایمانش ارتباط می یابد.

کاظم در طول یکسال و نیم زندگی مداوم خود در جبهه ها موفق شد صحنه هایی بدیع و استثنایی از لحظه های دفاع مقدس را به تصویر بکشد و وقوع حادثه را آنچنان که قبل از تصویرش و ثبت در دوربینش در ذهن خلاق اش نقش بسته که باید بیننده ای در سالها و عصرهای بعد ارایه دهد تا که نسلهای بعد بدانند و ببینند آنچه را که سالها پیش اتفاق افتاده و این رسالتی است سنگین که یک خبرنگار باید به آن همت گمارد او مسوولیت خود را خوب شناخته و می دادند که در فردای پایان جنگ در جبهه های نبرد بسپارند کسانی که شاهد دلاوریهای شیران عرصه پیکار و عرفان شب زنده دار نبوده اند زنده نگه داشتن حماسه ها است که در آینده به زندگی ملتها طراوت می بخشد و یکی از راههایی که دستاوردهای دفاع مقدس را پایدار و جاودانه می کند ثبت تصویر ایثارها و فداکاریها در برابر دشمن متجاوز است تا برای آینده باقی بماند. لذا در عین حال که در صف حسینیان حضور دارد وظیفه زینب  گونه نیز دارد. باید حماسه ها را زنده نگه داشت با نگاهی به عکسهای کاظم می تواند دریافت که مهمترین رسالت خاص او این است که باید خون سرخ رزمندگان را به تصویر بکشد که نشانه ای باشد از ایمان آنان که اسماعیل وار گردن به حکم الله نهاده و زخم تیغ را به جان خریده و سرخی خون اوست که باید روح ها را به آتش بکشد و این خونی است که در راه خدا ریخته شده، خون مردان خدا در روی شنزارهایی جوشیده که یادگاری ابدی در تاریخ ملکوتیان خواهد بود. آری جنگی را که کاظم عکاسی کرد با همه جنگها متفاوت بود.

با نگاهی به عکسهای اخوان می توان دریافت که سری پرشور او را در تهیه عکسها یاری کرده و ایمان و علاقه او را به مهارت و تخصص رسانده و یا جاودانه کردن وقایع خاص جنگ، حماسه و جوشش خون رزمندگان ایثارها و مرگ و اسارت دشمن زبون ویرانی، آوارگی و بحرانها در آثار او متبلور شده اند، عکسها زنده هستند و رودرو با ما سخن می گویند.

یکی از ویژگی های عکس جنگی در مقایسه با فیلم مستند جنگی و یا فیلم سینمای جنگ ثابت بودن آن است و برخلاف فیلم در حرکت نیست به همین دلیل واقعیت ها و لحظات مختلف نبرد را بهتر به ما منتقل می کند .

در نمایشگاه بزرگ عکس که از طرف ستاد برگزاری مراسم سومین سالگرد انقلاب اسلامی با شرکت 75 عکاس حرفه ای و آماتور که در موزه هنرهای معاصر برگزار شد بنا به آرای بازدیدکنندگان به خاطر صمیمیت و ویژگی های خاص در ثبت صحنه های استثنایی عکسهای او حائز اکثریت آراء می شود و مقام اول را کسب می نماید. در سال 1360 از سوی خبرگزاری جمهوری اسلامی (خبرگزاری پارس) دعوت به همکاری شد و همکاری مستقیم خود را آغاز می نماید.

آخرین عملیاتی که در آن شرکت داشت عملیات بیت المقدس بود که منجر به آزادی خرمشهر شد و لحظات این نبرد حساس و تاریخی را ثبت کرد. خاطره های جانبازی و ایثارگری ها و شهامت های وی همواره زبانزد همرزمانش بود و دوستانش او را رزمنده عکاس می خواندند.

16 خرداد سال 1361 رژیم صهیونیستی دست به حمله گسترده هوایی، زمینی و دریایی به لبنان زد نیروهای اشغالگر اسراییل ظرف چند روز قسمت اعظم لبنان را اشغال کردند . لبنان در آتش و خون می سوخت و در تیرماه 1361 یک هیات دیپلماتیک برای بررسی راههای ارایه کمکهای انسان دوستانه عازم بیروت هستند و مقرر می گیرد یک خبرنگار نیز داوطلبانه همراه هیات باشد از آنجا که کاظم جنگ حق و باطل را تنها درون مرزهای ایران نمی دید داوطب این ماموریت می شود ، علیرغم اینکه برخی از دوستان او با توجه به محاصره بیروت و خطرناک بودن اوضاع و شرایط خاص حاکم بر لبنان جنگ زده به او توصیه می کنند داوطلب چنین ماموریتی نشود، اما تاب نمی آورد و راهی لبنان می شود از طرفی خوب می داند که این سفر ممکن است مرگ، اسارت و محرومیت و شکنجه و آزار در غربت را به همراه داشته باشد حضور در جبهه های نبرد از یک سو و تحت تعلیمات فکری شهید چمران قرار گرفتن از سوی دیگر از او عارفی سلحشور ساخته بود که از خطرات در کمین نمی هراسید این سفر ، سفر عشق است.

          پرورده عشق شد سرشتم                      بی عشق مباد سرنوشتم

این بار بای با دوربینش اشغالگران صهیونیست را نشانه برود و با به تصویر کشیدن مقاومت مردم فلسطین و لبنان نقشی هر چند کوچک در افشای چهره جنایت پیشگان تاریخ بر عهده بگیرد. آری تحمیل شدن یک زندگی بی درد بر یک روح دردمند زجر آور است روح او بیقراری می کند و اگر بماند در زنجیر است، در طول تاریخ همواره بوده اند مردانی که در تنگناهای عمل و اندیشه این امتحان را داده اند که نفع شخص محرک و انگیزه آنان نیست اگر چه به بهای از دست دادن هستی شان تمام شو نفع شخصی محرک و انگیزه آنان نیست و ریا و دورویی را رسوا ساخته اند. آمادگی ایثار و خدمت های بزرگ دارند و هیچگاه در محدوده های تنگ به وجود آمده باقی نمی مانند.

23 سال است که خانواده های مظلوم و صبور آنان در بیم امید زندگی کرده اند پدر و مادر کاظم اخوان اینک در قید حیات نیستند و آرزوی دیدار مجدد فرزندشان را با خود به سینه سرد خاک بردند شاید پاسخ به این سوال که چرا این گروگان گیری طولانی ترین گروگان گیری تاریخ شده و پس از بیست سال سایه مخوف اسارت بر بالای سر آنان سنگینی می کند و همچنان در بند هستند کاری دشوار است و دارای ابعاد گوناگون می باشد که اشاره به تمامی ابعاد آن در این مقال نمی گنجد اما هفته دفاع مقدس فرصت مناسبی است تا تغافل رسانه ای  و در سایه آن دیپلماتیک نسبت به سرنوشت یک خبر نگار و حماسه نگار جبهه های نبرد حق علیه باطل را به عنوان نماد تراژیک دفاع از خبرنگاران را در کشور مطرح می کنیم، شاید این تذکر مسوولیت و تعهد بیشتری ایجاد کند.

واقعا رسانه های گروهی ما در طول این سالیان چقدر به این موضوع پرداخته اند و سرنوشت کاظم اخوان را دنبال کرده اند تا حداقل او را به دنیا به عنوان یک خبرنگار ایرانی در بند بشناساند. اگر عملکرد صدا و سیما، خبرگزاری جمهوری اسلامی و مطبوعات را در این ارتباط بررسی کنیم کارنامه درخشانی وجود ندارد که بتوان از آن دفاع کرد رسانه ها بر اساس وظیفه ای که دارند به راحتی از دیگران انتقاد می کنند . در کنار این باید انتقاد از خود را نیز بپذیرند به یاد داریم وقتی چند غربی در لبنان به گروگان گرفته شدند رسانه های گروهی غرب با یک سیاست ؟؟؟ ....... تبلیغی و پوشش خبری گسترده نوشتاری، صوتی و تصویری با تاکید بر بار عاطفی قضیه سرنوشت آنها را تا آزادی دنبال کردند در صورتی که 4 تن جزو اولین قربانیان گروگان گیری در لبنان بودند مساله اسارت آنان در دهه اول اسارت بایکوت شد و در داخل هیچگاه به لحاظ خبری، تحلیلی و تفسیری در رسانه های گروهی جایگاه مناسبی نمی یابد. انصاف مطبوعات و خبرگزاری و صدا و سیما در طول این بیست سال چند بار برای مصاحبه و اطلاع از سرنوشت کاظم و همراهان او به مسوولین و یا خانواده آنان مراجعه داشته اند.

خبرنگاران مطبوعات و خبرگزاری تا به حال چند بیانیه در حمایت از همکار در بند خود صادر کرده اند. چرا هیچ خبرنگاری از مسوولین سوال نکرده علیرغم اینکه تمامی گروگانهای غربی در لبنان با ملیتهای مختلفی آزاد شدند اما همراهانش باید اسارتشان بیست سال ادامه پیدا کند مطبوعات می توانستند به سهم خویش موضوع را به مسوولین یادآوری کنند و علاوه بر مسوولیت ملی که متوجه مطبوعات است حداقل اخلاق حرفه ای ایجاب می کرد فعالانه تر برخورد کنند. در روز خبرنگار چند روزنامه یادی از کاظم اخوان کردند و خواستار روشن شدن سرنوشت او شدند.

مفهوم دفاع  از حقوق شهروندان ایرانی در مطبوعات ما چه جایگاهی دارد سایر کشوها رفتار ما را در برابر دفاع ااز یک خبرنگار کشورمان چگونه ارزیابی می کند اسراییل و آمریکابرای دفاع از جاسوسان خود که در کشور دیگری مرتکب تخلف شده اند با تمام توان و با استفاده از پیشرفته ترین شیوه های دیپلماتیک و رسانه ای می کوشند تا به هر طریق ممکن آنان را برهانند، در مقابل ما از عزیزان خود چگونه دفاع می کنیم؟ انفعال ما در این قضایا این سخن امام علی(ع) در خطبه 25 نهج البلاغه در مقابل دیدگان ما قرار می دهد؛ آنان بر باطل خود فراهمندند و ما در حق خود پراکنده و پریش.

آنچه که به عنوان نارسایی رسانه های گروهی خصوصا مطبوعات در دفاع از جایگاه خبرنگاران به آن اشاره شد ریشه در عوامل مختلف دارد اما مرحوم علی اکبر کسمایی به عنوان یک روزنامه نگار قدیمی در سلسله مقالات روزگار روزنامه نگار به نکته مهمی اشاره می کند (البته نارساییهای مطبوعات ایران و فقدان برخی یا بسیاری از عناصر و ارکان آن، گذشته از آنکه یک مساله فرهنگی  و سیاسی و حتی اقتصادی است تا حدود زیادی به روحیه و روش و رفتار اخلاقی و منش فردی و اجتماعی اهل قلم مربوط است.

نقص ها یا نقیصه ها ، کاستی ها یا کژیهای مطبوعات ما مساله ای نیست که با پیچیدن چند نسخه اداری و نشست و برخاست های رسمی و سمینارهای موسمی درمان پذیر باشد).

امیدواریم تمامی کسانی که خود را ملزم به پیگیری سرنوشت خبرنگاران می دانند مساعی خود را بکار گیرند تا شاهد رهایی کاظم اخوان و همراهان او باشیم . این بزرگترین گام جهت تکریم خبرنگاران است و اقدامی در راستای حفاظت از امنیت خبرنگاران.

منبع:خبر گزاری مهر

 

Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved
logo