فلسفه ماركسی :

از اينجا ( 1 ) وارد يك سلسله مطالب جدی‏تر می‏شود و ما برای اينكه‏
روش اين كتاب روشن بشود كه مطالب را چگونه تقسيم بندی كرده است بايد
به تقسيم فلسفه ماركس به فصول و بخشهای گوناگون توجه كنيم :
آنچه را كه تحت عنوان فلسفه ماركس بحث می‏كند در سه فصل آورده : يكی‏
را تحت عنوان " فلسفه جدلی " بيان كرده است كه باز خود آن فصل مشتمل‏
بر چند بخش است و هر بخش را هم تحت چند عنوان آورده است . فصل دوم‏
را تحت عنوان " فلسفه مادی گرا " ذكر كرده و آن هم دارای دو بخش و هر
بخش نيز دارای چند عنوان است .
فصل سوم را هم تحت عنوان " فلسفه پراكسيس " ( 2 ) آورده است و اين‏
فصل هم دارای دو بخش است و هر بخش نيز دارای عناوينی است . در فصل‏
دوم هم كه تحت عنوان مادی گرائی بحث می‏كند توجهش به دو قسمت است ،
يكی مادی گرائی فلسفی ماركس و ديگری مادی گرائی تاريخی يعنی توجيه مادی‏
تاريخ و در واقع و به يك معنی توجيه مادی انسان اين‏ها فصولی است كه در
اين كتاب ذكر شده است .
در فصل اول كه تحت عنوان " فلسفه جدلی " ذكر شده است در واقع منطق‏
ماركس را بيان می‏كند ، چون مقصود از جدل همان ديالكتيك است و فلسفه‏
ديالكتيك همان منطق ديالكتيك است .
در فصل دوم كه تحت عنوان " فلسفه مادی گرا " است معلوم است كه‏
بحث از فلسفه است اعم از فلسفه جهانی يا فلسفه تاريخ و جامعه .
فصل سوم هم كه درباره پراكسيس و عمل است به نوعی به فلسفه انسان بر
می‏گردد ، راجع به انسان و ساختمان انسان و اينكه اساسا همه چيز در انسان‏
در اثر عمل به وجود می‏آيد و اينكه انسان سازنده عمل خودش نيست بلكه‏
ساخته عمل خودش است و اين نظريه در مقابل آن نظريه‏ای است كه ما در
باب فطرت قائل هستيم .

پاورقی :
1 - ماركس و ماركسيسم - صفحه . . 15
2 - پراكسيس هم از آن مفاهيم بسيار رايج فلسفه امروز است كه به معنای‏
فلسفه عمل است .