خراسان مثل قيام ابومسلم رنگ ايرانی بدهند كه مردم روی تعصبات ملی و
ايرانی اين كار را كردند ، صدها شاهد و دليل وجود دارد كه چنين چيزی‏
نيست كه اكنون نمی خواهم در اين قضيه بحث كنم ولی شواهد و دلايل زيادی [
بر اين مدعا وجود دارد ] . البته مردم از اينها ناراضی بودند ولی آن چيزی‏
كه مردم برای نجات خودشان فكر كرده بودند ، پناه بردن از بنی اميه به‏
اسلام بود نه چيز ديگر . تمام شعارهاشان شعار اسلامی بود . در آن خراسان‏
عظيم و وسيع ، قدرتی نبود كه بخواهد مردمی را كه عليه دستگاه خلافت قيام‏
كرده‏اند مجبور كرده باشد كه شعارهايی كه انتخاب می‏كنند شعارهای اسلامی‏
باشد نه ايرانی . در آن وقت برای مردم خراسان مثل آب خوردن بود اگر
می‏خواستند از زير بار خلافت و از زير بار اسلام هر دو ، شانه خالی كنند ،
ولی اين كار را نكردند ، با دستگاه خلافت مبارزه كردند به نام اسلام و
برای اسلام ، و لهذا در اولين روزی كه در سال 129 در مرو در دهی به نام "
سفيدنج " قيام خودشان را ظاهر كردند - كه روز عيد فطری را برای اين كار
انتخاب كردند و بعد از نماز عيد فطر اعلام قيام نمودند - شعاری كه بر روی‏
پرچم خود نوشته بودند ، همان اولين آيه قرآن راجع به جهاد بود : "
« اذن للذين يقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدير غ" (1) . چه‏
آيه خوبی ! مسلمين تا در مكه بودند تحت اجحاف و ظلم قريش بودند و
اجازه جهاد هم نداشتند تا بالاخره در مدينه اجازه جهاد داده شد به عنوان‏
اينكه مردمی كه مظلوم هستند به آنها اجازه داده شد كه از حق خودشان دفاع‏
كنند . اصلا جهاد اسلام با اين آيه - كه در سوره حج است - شروع شده . و
آيه

پاورقی :
. 1 سوره حج ، آيه . 39