صد در صد رهبری شده ، بلكه اجمالا همين مقدار كه يك نارضايتی بسيار شديدی‏
وجود داشت .

استفاده بنی العباس از نارضايی مردم

بنی العباس از اين جريان حداكثر استفاده را بردند . سه برادرند به‏
نامهای ابراهيم امام ، ابوالعباس سفاح و ابوجعفر منصور . اين سه برادر
از نژاد عباس بن عبدالمطلب عموی پيغمبر هستند ، به اين معنا كه اينها
پسر عبدالله بودند ، عبدالله پسر علی و علی پسر عبدالله بن عباس معروف‏
بود ، و به عبارت ديگر آن عبدالله بن عباس معروف كه از اصحاب‏
اميرالمؤمنين است پسری دارد به نام علی و او پسری دارد به نام عبدالله ،
و عبدالله سه پسر دارد به نامهای ابراهيم و ابوالعباس سفاح و ابوجعفر كه‏
هر سه هم انصافا نابغه بوده‏اند . اينها در اواخر عهد بنی اميه از اين‏
جريانها استفاده كردند و راه استفاده شان هم اين بود كه مخفيانه دعاش و
مبلغين تربيت می‏كردند . يك تشكيلات محرمانه‏ای به وجود آوردند و خودشان‏
در حجاز و عراق و شام مخفی بودند و اين تشكيلات را رهبری می‏كردند و
نمايندگان آنها در اطراف و اكناف - و بيش از همه در خراسان - مردم را
دعوت به انقلاب و شورش عليه دستگاه اموی می‏كردند ولی از جنبه مثبت‏
شخص معينی را پيشنهاد نمی‏كردند ، مردم را تحت عنوان " الرضی من آل‏
محمد " يا " الرضا من آل محمد " - يعنی يكی از اهل بيت پيغمبر كه‏
مورد پسند باشد - دعوت می‏كردند . از همين جا معلوم می‏شود كه اساسا زمينه‏
مردم ، زمينه اهل بيت پيغمبر و زمينه اسلامی بوده است ، و اينهايی كه‏
امروز می‏خواهند به اين قيامهای