رضا كه الان وليعهد است ، پس شما عليه حضرت رضا می‏خواهيد قيام كنيد ؟ !

ج . خلع سلاح كردن حضرت رضا

احتمال ديگر در باب سياست مأمون كه ابتكار از خودش بوده و سياستی در
كار بوده ، مسئله خلع سلاح كردن خود حضرت رضا است و اين در روايات ما
هست كه حضرت رضا روزی به خود مأمون فرمود : " هدف تو اين است " .
می‏دانيد وقتی افرادی كه نقش منفی و نقش انتقاد را دارند به يك دستگاه‏
انتقاد می‏كنند ، يك راه برای اينكه آنها را خلع سلاح كنند اين است كه به‏
خودشان پست بدهند ، بعد اوضاع و احوال هر چه كه باشد ، وقتی كه مردم‏
ناراضی باشند آنها ديگر نمی‏توانند از نارضايی مردم استفاده كنند و بر
عكس ، مرد ناراضی عليه خود آنها تحريك می‏شوند ، مردمی كه هميشه می‏گويند
خلافت حق آل علی است ، اگر آنها خليفه شوند دنيا گلستان خواهد شد ،
عدالت اينچنين بر پا خواهد شد . و از اين حرفها مأمون خواست حضرت رضا
را بياورد در منصب ولايتعهد تا بعد مردم بگويند : نه ، اوضاع فرقی نكرد ،
چيزی نشد ، و يا [ آل علی ( ع ) را ] متهم كند كه اينها تا دست خودشان‏
كوتاه است اين حرفها را می‏زنند ولی وقتی كه دست خودشان هم رسيد ديگر
ساكت می‏شوند و حرفی نمی‏زنند .
بسيار مشكل است كه انسان از ديدگاه تاريخ بتواند از نظر مأمون به يك‏
نتيجه قاطع برسد . آيا ابتكار مأمون بود ؟ ابتكار فضل بود ؟ اگر ابتكار
فضل بود روی چه جهت ؟ و اگر ابتكار مأمون بود آيا