" بحار " نقل می‏كند - و در نهج البلاغه نيز هست - كه پيغمبر فرمود :
« خذوا الحكمة و لو من مشرك » . ( حكمت يعنی سخن علمی صحيح ) سخن علمی‏
صحيح را فرا گيريد ولو از مشرك . اين جمله معروف : " « الحكمة ضالة
المؤمن ياخذها اينما وجدها » " مضمونش همين است . ( در بعضی تعبيرها
هست : « و لو من يدك مشرك » ) يعنی حكمت - كه قرآن می‏گويد : "
« يوتی الحكمة من يشاء و من يؤت الحكمة فقد اوتی خيرا كثيرا »" و به‏
معنی سخن علمی محكم ، پا بر جا ، صحيح ، معتبر ، و حرف درست است - گم‏
شده مؤمن است . خيلی تعبير عالی يی است : " گم شده " . اگر انسان‏
چيزی داشته باشد كه مال خودش باشد و آن را گم كرده باشد چگونه هر جا
می‏رود دنبالش می‏گردد ؟ ! اگر شما يك انگشتر قيمتی داشته باشيد كه مورد
علاقه‏تان باشد و گم شده باشد ، هر جا كه احتمال می‏دهيد می‏رويد و تمام‏
حواستان به اين است كه گوشه و كنار را نگاه كنيد ببينيد آيا می‏توانيد گم‏
شده‏تان را پيدا كنيد . از بهترين و افتخار آميزترين تعبيرات اسلامی يكی‏
همين است : حكمت گمشده مؤمن است ، هر جا كه پيدايش كند می‏گيرد ولو از
دست يك مشرك ، يعنی تو اگر مالت را ، گمشده را در دست يك مشرك‏
ببينی آيا می‏گوئی من كاری به آن ندارم ، يا می‏گويی اين مال من است ؟
اميرالمؤمنين می‏فرمايد : مؤمن علم را در دست مشرك عاريتی می‏بيند و
خودش را مالك اصلی ، و می‏گويد او شايسته آن نيست ، آن كه شايسته آن‏
است من هستم .
برخی مسئله تسامح و تساهل نسبت به اهل كتاب را به حساب خلفا
گذاشته‏اند كه " توسعه صدر خلفا ايجاب می‏كرد كه در دربار خلفا مسلمان و
مسيحی و يهودی و مجوسی و غيره با همديگر