ديگری . همچنين است در باب صلح : « و ان جنحوا للسلم فاجنح لها »( 1 )
. اگر تمايل به سلم و صلح نشان دادند ، تو هم تمايل نشان بده . يك جا
می‏فرمايد : « و الصلح خير »( 2 ) . و صلح بهتر است . پس اسلام دين‏
كداميك است ؟ اسلام نه صلح را به معنی يك اصل ثابت می‏پذيرد كه در همه‏
شرايط [ بايد ] صلح و ترك مخاصمه [ حاكم باشد ] و نه در همه شرايط جنگ‏
را می‏پذيرد و می‏گويد همه جا جنگ . صلح و جنگ در همه جا تابع شرايط است‏
، يعنی تابع آن اثری است كه از آن گرفته می‏شود . مسلمين چه در زمان‏
پيغمبر ، چه در زمان حضرت امير ، چه در زمان امام حسن و امام حسين ، چه‏
در زمان ائمه ديگر ، و چه در زمان ما ، در همه جا بايد دنبال هدف خودشان‏
باشند ، هدفشان اسلام و حقوق مسلمين است ، بايد ببينند كه در مجموع شرائط
و اوضاع حاضر ، اگر با مبارزه و مقاتله بهتر به هدفشان می‏رسند ، آن راه‏
را پيش بگيرند ، و اگر احيانا تشخيص می‏دهند كه با ترك مخاصمه بهتر به‏
هدفشان می‏رسند ، آن راه را پيش بگيرند . اصلا اين مسئله كه جنگ يا صلح ؟
هيچكدامش درست نيست . هر كدام مربوط به شرائط خودش است .
و صلی الله علی محمد و آله الطاهرين

پاورقی :
. 1 سوره انفال ، آيه . 61
. 2 سوره نساء ، آيه . 128