عوامل مؤثر در نشاط علمی زمان امام صادق ( ع )
عرض كرديم در زمان امام صادق نشاط علمی فوق العادهای پيدا شد و همان نشاط علمی منشاء شد كه جنگ عقايد داغ گرديد و برای هر مسلمان پاك نهادی لازم بود كه در اين جنگ عقايد به سود اسلام وارد شود و از اسلام دفاع كند . چه عواملی در اين نشاط علمی تأثير داشت ؟ سه عامل مؤثر بود : عامل اول اين بود كه محيط آن روز اسلامی يك محيط صد در صد مذهبی بود و مردم تحت انگيزههای مذهبی بودند . تشويقهای پيغمبر اكرم به علم ، و تشويقها و دعوتهای قرآن به علم و تعلم ، و تفكر و تعقل ، عامل اساسی اين نهضت و شور و نشاط بود . عامل دوم اين بود كه نژادهای مختلف وارد دنيای اسلامپاورقی : > داده بودند و مأموريتی آنجا بودند كه رفت و آمدهای منزل امام را كنترل میكردند . چندين بار خودش امام را احضار كرد و فحاشی و هتاكی نمود كه میكشمت ، گردنت را میزنم ، تو عليه من تبليغ میكنی ، مردم را بر من میشورانی ، چنين میكنی ، چنان میكنی ، و امام خيلی با نرمش جواب میداد.