اين نهضت را از ابتدا به نام مهدويت شروع كردند و حضرت صادق با اين‏
قضيه سخت مخالفت كرد ، گفت من به عنوان امر به معروف و نهی از منكر
حاضرم بيعت كنم ولی به عنوان مهدويت نمی‏پذيرم . اما بنی العباس اساسا
حسابشان حساب ديگری بود ، مسئله ملك و سياست بود .

ويژگيهای زمان امام صادق ( ع )

لازم است نكته‏ای را عرض كنم و آن اين است : زمان حضرت صادق از نظر
اسلامی يك زمان منحصر به فرد است ، زمان نهضتها و انقلابهای فكری است‏
بيش از نهضتها و انقلابهای سياسی . زمان حضرت صادق از دهه دوم قرن دوم‏
تا دهه پنجم قرن دوم است . يعنی پدرشان در سال 114 از دنيا رفته‏اند كه‏
ايشان امام وقت شده‏اند و خودشان تا 148 - نزديك نيمه اين قرن - حيات‏
داشته‏اند . تقريبا يك قرن و نيم از ابتدای ظهور اسلام و نزديك يك قرن‏
از فتوحات اسلامی می‏گذرد . دو سه نسل از تازه مسلمانها از ملتهای مختلف‏
وارد جهان اسلام شده‏اند . از زمان بنی اميه شروع شده به ترجمه كتابها .
ملتهايی كه هر كدام يك ثقافت و فرهنگی داشته‏اند وارد دنيای اسلام شده‏اند
. نهضت سياسی يك نهضت كوچكی در دنيای اسلام بود ، نهضتهای فرهنگی‏
زيادی وجود داشت و بسياری از اين نهضتها اسلام را تهديد می‏كرد . زنادقه‏
در اين زمان ظهور كردند كه خود داستانی هستند ، اينها كه منكر خدا و دين‏
و پيغمبر بودند و بنی العباس هم روی يك حسابهايی به آنها آزادی داده‏
بودند . مسئله تصوف به شكل ديگری پيدا شده بود . همچنين فقهايی پيدا شده‏