پاورقی : . 1 سوره بقره ، آيه . 143 . 2 [ در برخی كتب اهل سنت به اين صورت آمده است : الا نختصی ؟ . ]
انسان يك موجود متغير و متحولی است . انسان نبايد در جا بزند بلكه
بايد متغير و در حركت باشد اما مدار انسان يك مدار خاص است . مدارش
بايد ثابت بماند . اگر بخواهد از مدار خودش خارج شود و در مدار حيوان
قرار بگيرد هلاكت است و تباهی ، و اگر مثلا بخواهد وارد شود در مدار
ملائكه و متشبه به ملائكه بشود باز هم از مدار خود خارج شده است . افراط و
تفريطها همه خروج از مدار انسانيت است . مدار انسانيت مدار وسطيت و
جامعيت است : « و كذلك جعلناكم امة وسطا . . . »( 1 ) زهاد و عباد و
كسانی كه به خيال خود میخواستند جلو بيفتند ، میآمدند از پيغمبر اكرم
اجازه بگيرند كه خودشان را اخته كنند . میگفتند : هل لی ان اختصی ؟ ( 2 )
اجازه میدهيد كه خودم را اخته كنم ؟ میخواهم ريشه شهوت را در وجود خودم
قطع كنم تا بهتر و فارغ بالتر بتوانم به عبادت پروردگار بپردازم . فكر
میكرد كه اگر بتواند خودش را از قيد خوردن و خوابيدن هم رها بكند ، بكند
. ولی پيغمبر اكرم اجازه نمیداد و صريحا نهی میكرد . پيغمبر اكرم انسان
را در مدار انسانيت به حركت میآورد و هرگز نمیخواست انسان را از مدار
انسانيت خارج كند . اسلام برای انسان مسير تكوينی و مشخصی قائل است كه
از آن به صراط مستقيم تعبير میكند .
يك ركن مطلب ما اينست كه انسان موجودی است كه هم بايد ثابت بماند
و هم بايد تغيير كند ، قهرا هم بايد قواعد ثابتی در زندگی داشته باشد و
از آنها پيروی كند و هم بايد آئين نامهها و قوانين متغيری داشته باشد .
پس يك ركن بحث ما انسان است ، كه قبلا تحت عنوان [ ( جبر تاريخ ) ]
درباره آن بحث كرديم .
پاورقی : . 1 سوره بقره ، آيه . 143 . 2 [ در برخی كتب اهل سنت به اين صورت آمده است : الا نختصی ؟ . ] |