پيدا میكنيد كه اين سخن راست باشد اما هنوز منتظريد كه ديگران چه
میگويند . از يك نفر ديگر هم میشنويد ، گمانتان قويتر میشود . بعد
میبينيد كه افراد زيادی همين حرف را میزنند . نمیتوانيد احتمال بدهيد كه
همه اينها خواستهاند دروغ بگويند . حتی بايد [ تعداد ناقلان ] در حدی باشد
كه تبانی بر دروغ هم در آن درست نباشد چون در يك حدی ممكن است افراد
بشر تبانی كنند ولی اگر از آن حد بيشتر باشد تبانی امكان ندارد . تواتر
يعنی [ مقدار نقل خبر ] فوق تبانی باشد . مثلا در همين مثالی كه عرض كردم
ممكن است ده نفر با همديگر تبانی كنند كه بگويند ما فلان خبر را از راديو
شنيديم . تا دويست نفر ممكن است تبانی كنند ولی گاهی قضيه به حدی میرسد
كه اصلا نمیشود احتمال داد كه تبانی باشد . مثلا شما میرويد به جنوب تهران
میبينيد شخصی میگويد راديو چنين چيزی گفته . بعد میرويد شر ق تهران
میبينيد افرادی آن خبر را نقل میكنند . بعد میرويد غرب تهران همينطور .
نمیتوانيد احتمال بدهيد كه همه اينها با يكديگر تبانی كردهاند . اين را
میگويند تواتر . شيعه مدعی است كه نقل خبر غدير در حدی است كه ما
احتمال تبانی هم در آن نمیتوانيم بدهيم و بگوئيم مثل چهل نفر از صحابه
پيغمبر تبانی كردند بر يك دروغ ، خصوصا كه بسياری از ناقلان اين خبر جزء
دشمنان علی ( ع ) بوده يا از طرفداران ايشان شمرده نشدهاند . اگر ناقلان
فقط از تيپ سلمان و ابوذر و مقداد يعنی همانها كه دور علی میچرخيدند
بودند ، میشود احتمال داد كه اينها علاقه مفرطی به علی ( ع ) داشتند و با
تبانی چنين حرفی زدهاند . در حاليكه اين خبر را كسانی نقل كردهاند كه
علاقهای به علی ( ع ) نشان ندادهاند . امثال ملا علی قوشچی میگويند اين خبر
واحد
|