دارد و در اين جهت نهايت دقت و مراقبت شده ، از مطالب تازه‏ای است‏
كه در عصر اخير به آن توجه كرده‏اند و خيلی توجه خوبی است . در ميان‏
كتابهايی كه در اين زمينه ديده‏ام و به فارسی هم درآمده است بهترين كتاب‏
( می‏دانم كتابهای ديگر هم هست ، من نديده‏ام ، شايد هم بهتر باشد ) كتابی‏
است كه مرحوم آيتی خودمان ترجمه كرده‏اند ( خدا او را بيامرزد ) ، كتاب‏
مراش الاسلام طه حسين . شايد اين كتاب آخرين كتاب يا جزو آخرين كتابهای‏
طه حسين باشد ( 1 ) . اوايلی كه شركت انتشار تأسيس می‏شد در جلساتی كه‏
مرحوم آقای آيتی هم بود و شركت می‏كرديم راجع به اينكه چه كتابهايی خوب‏
است تأليف يا ترجمه بشود از جمله پيشنهاد شد كتاب مرآش الاسلام ترجمه‏
بشود و مرحوم آقای آيتی قبول

پاورقی :
. 1 طه حسين يك مصری بود كه كور بود ، كوری كه از بچگی ( شش هفت‏
سالگی ) در اثر آبله كور شده بود و بعد با همان حالت كوری به مكتب و
مدرسه می‏رود . ( در علوم ) قديمه شايد در " الازهر " مقداری تحصيل كرده‏
بود و بعد سالها می‏رود در اروپا و آن زمانی كه شيخ محمد خان قزوينی خود
ما در اروپا بوده او هم در اروپا بوده و تحصيلات خيلی عاليه‏ای می‏كند . (
يك مرد به اصطلاح اديب است ، اديب به سبك اروپايی ، يعنی ( وارد در )
ادبياتی كه با روان شناسی و جامعه شناسی و اين جور مسائل توأم است . )
بعد برگشت به مصر و در دنيای عرب خيلی جلوه كرد و درخشيد و كتابهايش‏
فوق العاده مطلوب واقع شد . ( در اوايل عمرش آن زمان كه از اروپا آمده‏
بود چون تحصيلاتش بيشتر در اروپا بوده و تحصيلات ابتدايی خيلی كمی در مصر
داشته ، شايد تحت تأثير اروپاييها يا جوانی ، بالاخره در دوره جوانی در
نوشته‏هايش يك نوع چموشی‏هايی هم كرده ، من نديده‏ام ولی نقل می‏كنند كه‏
مطالبی گفته است . ) بعد به وزارت فرهنگ مصر هم رسيد و با همان‏
كوری‏اش مدتی وزير فرهنگ مصر بوده است . آخر عمر دوران پختگی و كمال‏
اوست . تا آخر عمر دائما كار می‏كرد و خانمش گويا يك زن فرانسوی بود كه‏
مطالب را برايش می‏خواند و همكارش بود . كتابهای آخرش كتابهای دوران‏
پختگی اوست و در اواخر عمرش گرايش اسلامی عميق و شديدی پيدا كرده بود و
خيلی خوب شده بود . يكی از آخرين كتابهايش كه نمی‏دانم آخرين كتابش‏
است يا يكی از آخرين كتابهايش همين كتاب مرآش الاسلام است .